Đã đăng vào Apr 11th, 2020 3:58 a.m. 8 phút đọc
Bài đăng này đã không được cập nhật trong 2 năm
Đã có lúc nào bạn đã đặt ra một câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra khi mình truy cập một trang web
Cách thức hoạt động của một trang web
Mô hình Client và Server
Mô hình Client-Server là một mô hình nổi tiếng trong mạng máy tính, được áp dụng rất rộng rãi và là mô hình của mọi trang web hiện có. Ý tưởng của mô hình này là máy con [đóng vài trò là máy khách] gửi một yêu cầu [request] để máy chủ [đóng vai trò người cung ứng dịch vụ], máy chủ sẽ xử lý và trả kết quả về cho máy khách. Đây là một giản đồ đơn giản về cách chúng tương tác với nhau:
- Client là những thiết bị kết nối mạng của những người dùng Internet [Ví dụ: máy tính hay điện thoại của bạn] và những phần mềm kết nối mạng trên những thiết bị đó [Ví dụ là một trình duyệt như firefox, chrome, Safari, ..etc..].
- Server là những máy tính lưu trữ trang web hay những ứng dụng. Khi một thiết bị từ client muốn truy cập một trang web, một bản sao của trang web được tải từ máy chủ về máy khách để hiển thị trên trình duyệt của chúng.
Những thành phần khác
Mô hình Client-Server bên trên chưa thể nói rõ hết được toàn bộ cách thức hoạt động của trang web. Còn nhiều phần khác liên quan bên dưới đây.
Bây giờ thử tưởng tượng một trang web là một con đường. Ở đầu đường là client như ngôi nhà của chúng ta chẳng hạn. Phía đầu đường bên kia là server như Vinmart chẳng hạn, ở đó sẽ có có thứ gì đó bạn muốn mua.
- Mạng Internet bạn kết nối: Cho phép bạn gửi và nhận dữ liệu trên web. Với ví dụ bên trên kia thì hiểu đơn giản nó giống như con đường nối giữa nhà của bạn với Vinmart.
- TCP/IP: Bộ giao thức TCP/IP có thể được coi là một tập hợp các tầng, mỗi tầng giải quyết một tập các vấn đề có liên quan đến việc truyền dữ liệu, và cung cấp cho các giao thức tầng cấp trên một dịch vụ được định nghĩa rõ ràng dựa trên việc sử dụng các dịch vụ của các tầng thấp hơn. Về mặt logic, các tầng trên gần với người dùng hơn và làm việc với dữ liệu trừu tượng hơn, chúng dựa vào các giao thức tầng cấp dưới để biến đổi dữ liệu thành các dạng mà cuối cùng có thể được truyền đi một cách vật lý. Hay hiểu đơn giản là các giao thức truyền thông xác định dữ liệu sẽ truyền qua web. Điều này giống như cơ chế vận chuyển để cho phép bạn đặt hàng hoặc đến cửa hàng Vinmart để mua được đồ bạn muốn. Trong ví dụ của chúng ta thì sẽ hiểu như là một chiếc xe máy, xe đạp, ô tô hoặc có thể đi bộ
- DNS: Là một hệ thống cho phép thiết lập tương ứng giữa địa chỉ IP và tên miền trên Internet. Khi chúng ta nhập vào địa chỉ web trong trình duyệt của mình, trình duyệt sẽ nhìn vào DNS để tìm ra địa chỉ IP tương ứng với tên miền đó trước khi truy xuất trang web. Từ đó nó sẽ gửi một messages HTTP đến đúng máy chủ của trang web đó. Điều này giống như là tìm kiếm đúng địa chỉ của Vinmart để bạn tới mua đồ.
- HTTP: HyperText Transfer Protocol là một trong năm giao thức chuẩn của mạng Internet, được dùng để liên hệ thông tin giữa Máy cung cấp dịch vụ [Web server] và Máy sử dụng dịch vụ [Web client] trong mô hình Client/Server dùng cho World Wide Web-WWW. Nó là giao thức tầng ứng dụng và năm trên giao thức TCP/IP. Giống như ngôn ngữ giao tiếp chúng ta sử dụng để mua hàng ở Vinmart.
- Component files: Một trang web được tạo thành từ nhiều file khác nhau , và có 2 loại chính là Code files [thành phần xây dựng nên trang web như HTML, CSS, JS, PHP, ...], Assets [ví dụ như hình ảnh, video, documents, ...]. Giống như các món đồ khác nhau mà chúng ta mua ở Vinmart.
Vậy chính xác điều gì đã xảy ra?
- Khi truy cập trang web, trình duyệt sẽ gọi tới máy chủ DNS để biên dịch URL trang web thành một địa chỉ IP, mỗi trang web có địa chỉ IP riêng biệt. Khi tìm thấy địa chỉ IP của trang web chúng ta đang vào, địa chỉ IP đó sẽ được trả về cho trình duyệt.
- Trình duyệt sẽ sử dụng địa chi IP đó để yêu cầu HTTP gọi tới Server lưu trữ trang web đó. Nó sẽ kết nối cổng số 80 trên Server bằng giao thức TCP/IP.
- Nếu Server chấp nhận thì sẽ gửi lại thông báo "200 OK". Và sau đó trình duyệt sẽ truy xuất mã HTML của trang web cụ thể được yêu cầu.
- Khi trình duyệt của bạn nhận được mã HTML đó từ Server thì nó sẽ hiển thị ra cửa sổ của trình duyệt một trang web hoàn chỉnh - awesome!
- Khi chúng ta đóng trình duyệt thì quá trình kết nối với Server sẽ kết thúc.
Kết luận
Vậy như trên chúng ta đã cùng tìm hiểu cái nhìn đơn giản về cách thức hoạt động của một trang web. Từ lúc nhập trang web vào trình duyệt cho tới lúc nó hiện thị trang web ra cho chúng ta như nào. Tuy nhiên sâu bên trong nữa nó còn rất nhiều công việc khác để xử lý khi có một request yêu cầu. Và chúng ta sẽ tìm hiểu dần dần vậy, cảm ơn các bạn đã cùng mình tìm hiểu về nó. Bài viết có thể còn sơ sài và mong các bạn cùng chia sẻ với mình để mình học tập thêm. Hẹn các bạn ở bài viết lần sau!
Tài liệu tham khảo:
All rights reserved
Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Trình duyệt web là một ứng dụng phần mềm để truy cập thông tin trên World Wide Web. Mỗi trang web, hình ảnh dạng HTML để hiển thị, do vậy một trang web có thể hiển thị khác nhau trên các trình duyệt khác nhau.
Các trình duyệt web phổ biến nhất là Chrome, Firefox, Internet Explorer và Microsoft Edge[Edge Chromuim].
Xem thêm thông tin: Lịch sử trình duyệt web
Trình duyệt web đầu tiên, được gọi là WorldWideWeb, được phát minh vào năm 1990 bởi Sir Tim Berners-Lee.[1] Sau đó ông đã tuyển dụng Nicola Pellow để viết Line Mode Browser,hiển thị các trang web trên các thiết bị đầu cuối; nó được phát hành vào năm 1991.[2]
Marc Andreessen, nhà phát triển hàng đầu của Mosaic và Navigator
Năm 1993 là một năm đầy ấn tượng với việc phát hành Mosaic, được công nhận là "trình duyệt phổ biến đầu tiên trên thế giới".[3] Giao diện đồ họa sáng tạo của nó làm cho hệ thống World Wide Web dễ sử dụng và do đó người dùng trung bình dễ tiếp cận hơn. Điều này, đến lượt nó, đã làm bùng nổ sự bùng nổ Internet của những năm 1990 khi Web phát triển với tốc độ rất nhanh.[3] Marc Andreessen, lãnh đạo của Mosaic, đã sớm thành lập công ty riêng của mình, Netscape, đã phát hành Netscape Navigator bị ảnh hưởng bởi Mosaic vào năm 1994. Navigator nhanh chóng trở thành trình duyệt phổ biến nhất.[4]
Microsoft ra mắt Internet Explorer vào năm 1995, dẫn đến một cuộc chiến trình duyệt với Netscape. Microsoft đã có thể đạt được một vị trí thống trị vì hai lý do: nó đi kèm Internet Explorer với hệ điều hành Windows phổ biến của họ và nó là phần mềm miễn phí mà không có giới hạn sử dụng. Cuối cùng, thị phần của Internet Explorer đạt hơn 95% vào năm 2002.[5]
Nicola Pellow và Tim Berners-Lee trong văn phòng của họ tại CERN.
WorldWideWeb, trình duyệt web đầu tiên.[6]
Năm 1998, tuyệt vọng để duy trì tính cạnh tranh, Netscape chuyển đổi thành Mozilla Foundation để tạo ra một trình duyệt mới sử dụng mô hình phần mềm nguồn mở. Công trình này phát triển thành Firefox, lần đầu tiên được Mozilla phát hành vào năm 2004. Firefox đã đạt 28% thị phần trong năm 2011.[7]
Apple phát hành trình duyệt Safari của họ năm 2003. Nó vẫn là trình duyệt thống trị trên nền tảng của Apple, mặc dù nó không bao giờ trở thành một yếu tố ở nơi khác.[7]
Người tham gia chính cuối cùng vào thị trường trình duyệt là Google. Nó là trình duyệt Chrome, ra mắt vào năm 2008, đã là một thành công lớn. Nó dần dần chiếm thị phần từ Internet Explorer và trở thành trình duyệt phổ biến nhất trong năm 2012.[8][9] Nó vẫn chiếm ưu thế kể từ đó.
Về mặt công nghệ, các trình duyệt đã mở rộng đáng kể khả năng HTML, CSS, JavaScript và đa phương tiện từ những năm 1990. Một lý do là cho phép các trang web phức tạp hơn, chẳng hạn như các ứng dụng web. Một yếu tố khác là sự gia tăng đáng kể kết nối băng thông rộng, cho phép mọi người truy cập vào nội dung web chuyên sâu dữ liệu, chẳng hạn như phát trực tuyến trên YouTube, điều này không thể thực hiện được trong thời đại modem dial-up.
Quá trình này bắt đầu khi người dùng nhập URL, chẳng hạn như //en.wikipedia.org/, vào trình duyệt. Hầu như tất cả các URL trên Web đều bắt đầu bằng hoặc có nghĩa là trình duyệt sẽ truy xuất chúng bằng Hypertext Transfer Protocol. Trong trường hợp thông tin liên lạc giữa trình duyệt và máy chủ web được mã hóa SSL nhằm mục đích bảo mật và quyền riêng tư. Tiền tố URL khác là file: được sử dụng để hiển thị các tệp cục bộ đã được lưu trữ trên thiết bị của người dùng.
Nhiều trình duyệt cũng hỗ trợ các kiểu URL khác và giao thức tương ứng, như gopher: cho Gopher [một giao thức siêu liên kết có thứ bậc], ftp: cho FTP [giao thức truyền file], rtsp: cho RTSP [giao thức streaming thời gian thực],
Khi trang web đã được truy xuất, công cụ hiển thị của trình duyệt sẽ hiển thị nó trên thiết bị của người dùng. Điều này bao gồm các định dạng hình ảnh và video được trình duyệt hỗ trợ.
Các trang web thường chứa các siêu liên kết đến các trang và tài nguyên khác. Mỗi liên kết chứa một URL và khi được nhấp vào, trình duyệt sẽ điều hướng đến tài nguyên mới. Do đó, quá trình đưa nội dung đến người dùng bắt đầu lại.
Để thực hiện tất cả điều này, các trình duyệt hiện đại là sự kết hợp của nhiều thành phần phần mềm.[10]
Xem thêm thông tin: Thành phần của trình duyệt web
Tất cả các trình duyệt chính đều cho phép người dùng mở nhiều trang cùng một lúc, trong các cửa sổ khác nhau hoặc trong các tab khác nhau của cùng một cửa sổ. Họ cũng hỗ trợ việc sử dụng các tiện ích mở rộng để thêm hoặc sửa đổi hoạt động của trình duyệt theo nhiều cách khác nhau.
Các tính năng giao diện người dùng phổ biến của trình duyệt:
- Các nút Back và forward để quay lại trang trước đó đã truy cập hoặc chuyển tiếp tới trang tiếp theo.
- Một nút refresh hoặc reload để tải lại trang hiện tại.
- Một nút stop để hủy tải trang. [Trong một số trình duyệt, nút dừng được hợp nhất với nút reload.]
- Một nút home để quay lại trang chủ của người dùng.
- Một thanh địa chỉ để nhập URL của một trang và hiển thị nó.
- Thanh tìm kiếm để nhập cụm từ vào công cụ tìm kiếm. Trong một số trình duyệt, thanh tìm kiếm được hợp nhất với thanh địa chỉ.
Trình duyệt web thường giao tiếp với máy chủ web bằng việc sử dụng HTTP [giao thức truyền siêu văn bản] để lấy về các trang web. HTTP cho phép các trình duyệt web gửi thông tin đến các máy chủ web, cũng như lấy các trang web về. HTTP được sử dụng rộng rãi nhất là HTTP/1.1, được định nghĩa đầy đủ ở RFC 2616. HTTP/1.1 có những chuẩn riêng mà Internet Explorer không hỗ trợ, nhưng hầu hết các trình duyệt web khác đều hỗ trợ đầy đủ.
Các trang được định vị bằng cách thức của một URL [bộ định vị tài nguyên chung] [RFC 1738], được coi như là một địa chỉ, bắt đầu bằng cụm để truy cập HTTP. Nhiều trình duyệt cũng hỗ trợ các kiểu URL khác và giao thức tương ứng, như gopher: cho Gopher [một giao thức siêu liên kết có thứ bậc], ftp: cho FTP [giao thức truyền file], rtsp: cho RTSP [giao thức streaming thời gian thực], và cho HTTPS [một phiên bản được mã hoá SSL của HTTP].
Định dạng file của một trang web thường là HTML [ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản] và được xác định bởi giao thức HTTP sử dụng kiểu nội dung MIME. Phần lớn các trình duyệt hỗ trợ nhiều định dạng file khác bên cạnh HTML, như là các định dạng ảnh JPEG, PNG, GIF... và có thể mở rộng để hỗ trợ nhiều hơn nhờ sử dụng các plug-in. Sự kết hợp của kiểu nội dung HTTP và đặc tả giao thức URL cho phép các nhà thiết kế trang web có thể đưa ảnh, hoạt hình, video, âm thanh và đa phương tiện được streaming vào trang web, hoặc có thể truy cập chúng thông qua trang web.
Trình duyệt được sử dụng nhiều nhất theo quốc gia, tính đến tháng 6 năm 2015.
Google Chrome
Firefox
Safari
UC
Iron
Internet Explorer
Opera
Android
Phantom
No info
Bài chi tiết: Thị phần trình duyệt web
|
- Danh sách các trình duyệt web
- So sánh các trình duyệt web
- Thị phần trình duyệt web
- ^ “Tim Berners-Lee: WorldWideWeb, the first Web client”. W3.org. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2011.
- ^ Gillies, James; Cailliau, R. [2000]. How the Web was Born: The Story of the World Wide Web. Oxford University Press. tr. 6. ISBN 0192862073.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả [liên kết]
- ^ a b “Bloomberg Game Changers: Marc Andreessen”. Bloomberg. ngày 17 tháng 3 năm 2011. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2011.
- ^ Enzer, Larry [ngày 31 tháng 8 năm 2018]. “The Evolution of the Web Browsers”. Monmouth Web Developers. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 8 năm 2018. Truy cập ngày 31 tháng 8 năm 2018.
- ^ “Mozilla Firefox Internet Browser Market Share Gains to 7.4%”. Search Engine Journal. ngày 24 tháng 11 năm 2004. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2011.
- ^ Stewart, William. “Web Browser History”. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 5 tháng 5 năm 2009.
- ^ a b “StatCounter Global Stats – Browser, OS, Search Engine including Mobile Usage Share”. Truy cập ngày 2 tháng 5 năm 2015.
- ^ “Internet Explorer usage to plummet below 50 percent by mid-2012”. ngày 3 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2011.
- ^ “StatCounter Global Stats – Browser, OS, Search Engine including Mobile Usage Share”. Truy cập ngày 2 tháng 5 năm 2015.
- ^ “Behind the scenes of modern web browsers”. Tali Garsiel. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2013.
- ^ “Desktop Browser Market Share Worldwide”. StatCounter.
Tra Web browser trong từ điển mở Wiktionary.
Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
|
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Trình duyệt web. |
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Trình_duyệt_web&oldid=68515494”