Dính thắng lưỡi là tật bẩm sinh nhẹ do thắng lưỡi [lớp màng mỏng niêm mạc dưới lưỡi] ngắn, quá dày hoặc dính quá chặt, làm hạn chế cử động bình thường của lưỡi.
Tình trạng này xảy ra nhiều hơn ở các bé trai, có thể được phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ trong tháng đầu sau sinh hoặc khi tiêm chủng. Cũng có những trường hợp trẻ được phát hiện dính thắng lưỡi muộn hơn sau vài tháng bởi bố mẹ thấy trẻ khó bú, khó phát âm, chậm lên cân.
Dính thắng lưỡi là một dị tật bẩm sinh gây ảnh hưởng tới khả năng ngôn ngữ của trẻ sau này
Trong hầu hết trường hợp dính thắng lưỡi nhẹ với dây thắng lưỡi mỏng thì phần đầu lưỡi sẽ dần dần tự tách ra trong năm đầu đời. Nếu bé được chỉ định cắt thắng lưỡi, cha mẹ không có gì phải lo lắng. Bởi đây chỉ là một tiểu phẫu nhanh chóng, trẻ có thể bú, ăn ngay sau đó.
Dấu hiệu giúp cha mẹ nhận biết trẻ bị dính thắng lưỡi
Dấu hiệu dính thắng lưỡi rất dễ nhận biết bằng mắt thường. Một trẻ bị dị tật này sẽ có những biểu hiện đặc trưng như sau:
- Thắng lưỡi ngắn, cử động lưỡi bị hạn chế
- Đầu lưỡi không thè ra ngoài môi được
- Đầu lưỡi không thể đụng nóc vòm họng
- Khi trẻ khóc, đầu lưỡi trẻ hình trái tim do cử động ra phía trước và ra sau của lưỡi bị giới hạn
- Khi thè lưỡi thấy phẳng hoặc vuông [thông thường đầu lưỡi sẽ nhọn]
- Các răng cửa hàm dưới có thể bị nghiêng hoặc giữa hai răng cửa hàm dưới bị hở
- Trẻ bú khó.
- Bé phát âm khó.
Chẩn đoán dính thắng lưỡi ở trẻ
Khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu dính thắng lưỡi kể trên, gia đình nên đưa bé đi khám sớm. Đây là việc làm quan trọng để bác sĩ có thể chẩn đoán và chọn lựa phương pháp điều trị nội khoa hay phẫu thuật.
Các phương pháp chẩn đoán dính thắng lưỡi thường được áp dụng hiện nay gồm:
Hỏi bệnh
Để chẩn đoán dị tật dính thắng lưỡi, việc đầu tiên bác sĩ sẽ hỏi phụ huynh về tình trạng sức khỏe của trẻ, các triệu chứng bà bé gặp phải như bú khó, ăn uống khó hoặc phát âm khó. Ngoài ra, tiền sử bệnh lý có liên quan với dị tật dính thắng lưỡi cũng cần được đề cập tới để xác định chính xác bệnh.
Chẩn đoán dính thắng lưỡi ở trẻ giúp xác định hướng điều trị hiệu quả
Khám lâm sàng
Tùy thuộc lứa tuổi và mức độ dính thắng lưỡi nhiều hay ít, triệu chứng biểu hiện lâm sàng dính thắng lưỡi như sau:
- Thắng lưỡi ngắn, cử động lưỡi hạn chế.
- Đầu lưỡi không thè ra ngoài môi được.
- Đầu lưỡi không thể cử động đưa sang bên.
- Đầu lưỡi khi thè lưỡi thay vì thấy nhọn thì có vẻ phẳng hay vuông.
- Đầu lưỡi có hình V hay hình trái tim.
- Trẻ bú khó và phát âm cũng khó khăn.
- Các răng cửa hàm dưới có thể bị nghiêng.
Chẩn đoán xác định
Dị tật dính thắng lưỡi có thể chẩn đoán bằng cách đo chiều dài của dây thắng lưỡi từ chỗ sàn miệng đến mặt dưới của lưỡi. Theo nghiên cứu, chỉ số đo được nếu nhỏ hơn 16mm thì có nghĩa trẻ đã bị dị dính thắng lưỡi.
Như vậy, việc chẩn đoán dị tật dính thắng lưỡi không quá phức tạp. Tuy nhiên, cha mẹ không nên bỏ qua bước này bởi đây là yếu tố quan trọng để xác định chính xác phương pháp điều trị dị tật này cho bé.
Phân loại mức độ dính thắng lưỡi
Mức độ nặng nhẹ của dị tật dính thắng lưỡi sẽ được phân loại dựa theo chiều dài thắng lưỡi được đo từ nơi bám ở sàn miệng đến vị trí bám vào lưỡi. Ở những trẻ bình thường, chiều dài thắng lưỡi bằng hay lớn hơn 16 mm. Ngược lại, nếu kết quả đo được dưới mức độ này thì trẻ đã bị dính thắng lưỡi.
Có 4 mức độ dính thắng lưỡi như sau:
- Mức độ 1: Dính thắng lưỡi nhẹ từ 12-16 mm
- Mức độ 2: Dính thắng lưỡi trung bình từ 8-11 mm
- Mức độ 3: Dính thắng lưỡi nặng từ 3-7 mm
- Mức độ 4: Dính thắng lưỡi hoàn toàn dưới 3 mm
Dính thắng lưỡi ảnh hưởng như thế nào tới sức khỏe của trẻ?
Dính thắng lưỡi là dị tật bẩm sinh không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu được phát hiện muộn, bệnh có thể ảnh hưởng khá đến sự phát triển của trẻ, đặc biệt là kỹ năng ngôn ngữ.
Ảnh hưởng tới vận động của lưỡi
Chắc chắn những trẻ bị dính thắng lưỡi sẽ không thể cử động lưỡi một cách dễ dàng. Chẳng hạn bé không thể đưa lưỡi lên trên chạm vào vòm miệng hay sang hai bên chạm vào niêm mạc má…
Lưỡi là bộ phận quan trọng giúp phát âm. Như vậy, khả năng ngôn ngữ của những trẻ bị dính thắng lưỡi sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.
Dị tật dính thắng lưỡi ảnh hưởng đến khả năng vận động lưỡi của trẻ
Ảnh hưởng tới việc bú mẹ
Với trẻ đang giai đoạn bú sữa mẹ, nếu như bị dính lưỡi sẽ dẫn đến tình trạng khó bú và gây đau núm vú cho mẹ. Trẻ bú bình rất chậm, thường cáu gắt, khóc vì không bú được.
Tình trạng trên dẫn tới trẻ biếng ăn, tăng cân chậm hoặc không tăng cân. Về lâu dài, bé có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng.
Ảnh hưởng tới quá trình nuốt
Nếu phanh lưỡi ngắn, lưỡi gặp khó khăn khi thực hiện các động tác co lên trên. Từ đó dẫn đến kiểu nuốt không điển hình và khớp cắn hở. Lưỡi còn có vai trò đưa thức ăn sang hai bên khối răng hàm để nghiền. Khi phanh lưỡi ngắn, chức năng này bị hạn chế, lưỡi có thể bị cắn khi ăn nhai.
Theo khuyến cáo của các bác sĩ, khi phát hiện trẻ có dấu hiệu dính thắng lưỡi cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện. Bở đây là tình trạng nguy hiểm, có thể khiến bé bị thương trong quá trình ăn nhai.
Ảnh hưởng tới chức năng phát âm
Chức năng phát âm bị ảnh hưởng do sự hạn chế vận động của lưỡi, đặc biệt khi bệnh nhân phát âm các từ như: “t, l, ch, d,...” và khó khăn hơn khi uốn cong lưỡi để phát âm chữ “r”. Mức độ ảnh hưởng còn phụ thuộc vào lứa tuổi. Ở các trẻ nhỏ hơn 5 tuổi dễ nhận biết hơn. Trẻ khó nói, nhất là diễn đạt các câu nói phức tạp. Ở trẻ lớn thì biểu hiện mờ nhạt hơn, khi phát âm, hơi luồn sang hai bên má.
Ảnh hưởng tới sự mọc răng
Trẻ bị dính thắng lưỡi trong giai đoạn mọc răng, có thể gây nghiêng răng cửa dưới.
Ảnh hưởng tới nha chu
Phanh lưỡi ngắn có thể gây co kéo và dễ gây viêm và tụt lợi ở mặt trong răng của hàm dưới. Chính vì thế, khi phát hiện trẻ có dấu hiệu dính thắng lưỡi, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện uy tín để được bác sĩ thăm khám, thực hiện phẫu thuật tách dính thắng lưỡi hiệu quả, an toàn.
Cách điều trị tật dính thắng lưỡi ở trẻ
Cách duy nhất để điều trị dị tật dính thắng lưỡi ở trẻ là cắt dây thắng lưỡi. Tuy nhiên, không phải mức độ dính thắng lưỡi nào cũng có thể áp dụng phương pháp này.
Thông thường những trẻ bị dính dây thắng lưỡi ở độ 1 và độ 2 cần theo dõi thêm. Ngược lại, những trường hợp dính dây thắng lưỡi ở độ 3 và độ 4 thì cần thực hiện phẫu thuật dính thắng lưỡi. Tốt nhất cha mẹ nên cho con đi khám các bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt để nhận được chỉ định điều trị hợp lý.
Cách duy nhất để điều trị dị tật dính thắng lưỡi ở trẻ là cắt dây thắng lưỡi
Theo lời khuyên của BSCKI Nguyễn Thị Việt Thành, Khoa Răng - Hàm - Mặt Bệnh viện Đa khoa Phương Đông thì cha mẹ nên cho trẻ làm tiểu phẫu cắt thắng lưỡi càng sớm càng tốt. Thời điểm lý tưởng nhất là khi trẻ mới được 3-4 tháng tuổi. Bởi trì hoãn lâu, trẻ lớn phần dính thắng lưỡi sẽ hình thành những mạch máu. Lúc này nếu cắt sẽ khiến bé bị chảy nhiều máu, gây đau đớn và ảnh hưởng tâm lý cho bé.
Quy trình cắt dính thắng lưỡi nhanh hay chậm, đơn giản hay phức tạp cũng tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ. Chẳng hạn, khi trẻ dưới 3 tháng tuổi thì chỉ cần giữ cho đầu của trẻ thật chặt. Bác sĩ sẽ bôi hoặc tiêm thuốc tê cho trẻ rồi dùng dao điện cắt thắng lưỡi. Trẻ có thể bú lại được ngay sau khi cắt. Với trẻ lớn hơn thì có thể cắt dây thắng lưỡi bằng cách gây tê hoặc gây mê. Sau đó dùng dao điện hay bằng laser. Vài tuần sau vết thương mới lành.
Vậy cắt dính thắng lưỡi cho trẻ có nguy hiểm không? Theo các chuyên gia, bác sĩ, đây là thủ thuật khá đơn giản, không tốn nhiều thời gian và chi phí. Sau phẫu thuật bé có thể được chăm sóc hồi phục ngay tại nhà.
Dính thắng lưỡi nhẹ có tự hết không?
Trẻ sơ sinh nếu phát hiện dính thắng lưỡi ở mức độ 1 và 2 sẽ được bác sĩ thăm khám, đánh giá và tiếp tục theo dõi thêm. Thông thường, những trẻ dính thắng lưỡi nhẹ, hầu như không ảnh hưởng hoạt động ăn uống, phát âm và có thể tự điều chỉnh ổn. Trường hợp trẻ bị dính thắng lưỡi nhiều và ảnh hưởng đến việc bú thì cần chỉ định cắt sớm, khi dính thắng lưỡi gây ra ảnh hưởng cho việc phát âm thì cần chỉ định cắt trước giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Chi phí cắt thắng lưỡi
Chi phí cắt thắng lưỡi cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Theo các bác sĩ, vấn đề này sẽ tùy thuộc vào khá nhiều yếu tố, chẳng hạn như địa chỉ thực hiện, phương pháp phẫu thuật là gây tê tại chỗ hay gây mê, có áp dụng BHYT hay không.
Ngoài ra, cắt dính thắng lưỡi giá bao nhiêu cũng tùy theo độ tuổi cần phẫu thuật và mức độ dính thắng lưỡi. Sau phẫu thuật, nếu bé ổn định sẽ được cho về nhà ngay trong ngày và không tốn nhiều chi phí nằm viện.
Cắt thắng lưỡi ở đâu an toàn và uy tín?
Cắt dính thắng lưỡi cho trẻ ở đâu uy tín, chất lượng là nỗi băn khoăn của không ít phụ huynh. Vì thực tế hiện nay có rất nhiều cơ sở y tế áp dụng kỹ thuật điều trị này. Tuy đây chỉ là một tiểu phẫu đơn giản nhưng vẫn cần đánh giá tình trạng có cần can thiệp phẫu thuật hay không. Do đó, để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị phụ huynh nên lựa chọn các bệnh viện uy tín và chất lượng.
Phụ huynh có thể đưa trẻ cắt dính thắng lưỡi tại chuyên khoa Răng Hàm Mặt Bệnh Viện Đa khoa Phương Đông
Chuyên khoa Răng Hàm Mặt Bệnh Viện Đa khoa Phương Đông là một trong những địa chỉ uy tín ở Hà Nội đã thực hiện thành công nhiều ca cắt thắng lưỡi cho trẻ. Những lợi thế của khoa bao gồm:
- Đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, giỏi kinh nghiệm, hiểu tâm lý trẻ giúp ca phẫu thuật nhanh gọn, không tốn thời gian. không nhiễm trùng. Trẻ hoàn toàn có thể bú lại ngay sau khi cắt thắng lưỡi và xuất viện về ngay trong ngày.
- Hệ thống phòng khám Răng hàm mặt được trang bị đầy đủ máy móc hiện đại.
- Bệnh viện cũng áp dụng đồng thời Bảo hiểm y tế và Bảo hiểm bảo lãnh giúp khách hàng tiết kiệm tối đa chi phí mà vẫn được trải nghiệm các dịch vụ Y tế chất lượng cao.
Để biết chính xác về quy trình cắt thắng lưỡi hoặc đặt lịch khám, cha mẹ vui lòng liên hệ tới Bệnh viện Phương Đông qua tổng đài 1900 1806.
Dị tật dính thắng lưỡi ở trẻ nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ, thể chất và tinh thần của bé. Bởi vậy, nếu như thấy trẻ có các dấu hiệu của dị tật này, phụ huynh cần đưa bé tới ngay cơ sở y tế uy tín để kiểm tra, chẩn đoán và tìm hướng khắc phục hiệu quả.