Olympic Toán học Quốc tế [International Mathematical Olympiad, thường được viết tắt là IMO] là một kì thi Toán học cấp quốc tế hàng năm dành cho học sinh trung học phổ thông.
Rumani
Hoa Kỳ
Nga
- Đoàn đạt thành tích tốt nhất trong một kì IMO là đoàn Hoa Kỳ tại IMO 1994, cả sáu thành viên của đoàn này đều giành huy chương vàng với số điểm tuyệt đối 42/42. Tính chung tất cả các kì IMO thì đoàn có thành tích tốt nhất là đoàn Trung Quốc, trong 22 lần tham gia đoàn này đã đứng đầu toàn đoàn 13 lần trong đó có tới 8 lần cả sáu thí sinh Trung Quốc giành huy chương vàng [IMO các năm 1992, 1993, 1997, 2000, 2001, 2002, 2004 và 2006]. Thứ tự 10 đoàn có thành tích tốt nhất là:[7]
1 | Trung Quốc | 34 | 157 | 35 | 6 | 0 |
2 | Hoa Kỳ | 45 | 130 | 112 | 29 | 1 |
3 | Nga | 28 | 99 | 57 | 12 | 0 |
4 | Hungary | 59 | 82 | 167 | 99 | 10 |
5 | Hàn Quốc | 32 | 79 | 70 | 27 | 7 |
6 | România | 60 | 77 | 144 | 105 | 6 |
7 | Liên Xô | 29 | 77 | 67 | 45 | 0 |
8 | Việt Nam | 43 | 62 | 108 | 73 | 1 |
9 | Bulgaria | 60 | 54 | 119 | 109 | 11 |
10 | Đức | 42 | 51 | 100 | 79 | 15 |
- Cho đến nay đã có hai thí sinh từng 4 lần giành huy chương vàng IMO. Người đầu tiên đạt được thành tích này là Reid Barton [đoàn Hoa Kỳ], Barton giành huy chương vàng tại các kì IMO 1998 [32 điểm], 1999 [34 điểm], 2000 [39 điểm] và 2001 [42/42 điểm]. Thí sinh thứ hai là Christian Reiher [đoàn Đức] với các huy chương vàng tại IMO 2000 [31 điểm], 2001 [32 điểm], 2002 [36 điểm] và 2003 [36 điểm]. Ngoài ra Reiher còn giành thêm một huy chương đồng tại IMO 1999 [15 điểm], qua đó trở thành người có thành tích cao nhất trong tất cả các kì IMO tính đến nay.
- Ciprian Manolescu [đoàn Rumani] là thí sinh giành nhiều điểm tuyệt đối [42/42] nhất trong lịch sử IMO. Trong cả ba lần tham dự IMO vào các năm 1995, 1996 và 1997, Manolescu đều giành huy chương vàng với số điểm tuyệt đối.
- Eugenia Malinnikova [đoàn Liên Xô] là thí sinh nữ có thành tích cao nhất với ba huy chương vàng tại các IMO 1989 [41 điểm], 1990 [42 điểm] và 1991 [42 điểm], tức là chỉ kém duy nhất 1 điểm so với thành tích của Manolescu.
- Terence Tao [đoàn Úc] bắt đầu tham gia thi IMO khi mới 11 tuổi vào năm 1986. Đến kì IMO 1988, Tao giành huy chương vàng năm 13 tuổi và trở thành thí sinh trẻ nhất từng giành huy chương vàng tại IMO.
- Oleg Gol'berg [đoàn Nga và Mỹ] là thí sinh duy nhất trong lịch sử IMO từng giành huy chương vàng với tư cách là thành viên hai đội tuyển khác nhau, hai huy chương vàng với đoàn Nga tại IMO 2002 [36 điểm], 2003 [38 điểm] và một với đoàn Mỹ tại IMO 2004 [40 điểm].
- Tính cho đến năm 2020, đã có tổng cộng 13 người từng là thí sinh thi IMO đã giành được giải thưởng Toán học nổi tiếng bậc nhất thế giới, Giải Fields. Danh sách cụ thể như sau:
Grigory Margulis | Liên Xô | HCB IMO 1962 [36 điểm] | 1978 |
Vladimir Drinfel'd | Liên Xô | HCV IMO 1969 [40 điểm] | 1990 |
Jean-Christophe Yoccoz | Pháp | HCV IMO 1974 [40 điểm] | 1994 |
Richard Borcherds | Anh | HCB IMO 1977 [29 điểm] HCV IMO 1978 |
1998 |
Timothy Gowers | Anh | HCV IMO 1981 | 1998 |
Laurent Lafforgue | Pháp | HCB IMO 1984 [27 điểm] HCB IMO 1985 [25 điểm] |
2002 |
Grigori Perelman | Liên Xô | HCV IMO 1982 [42 điểm] | 2006 |
Terence Tao | Úc | HCĐ IMO 1986 [19 điểm] HCB IMO 1987 [40 điểm] HCV IMO 1988 [34 điểm] |
2006 |
Ngô Bảo Châu | Việt Nam | HCV IMO 1988 [42 điểm] HCV IMO 1989 [40 điểm] |
2010 |
Artur Avila[8] | Brazil | HCV IMO 1995 [37 điểm] |
2014 |
Maryam Mirzakhani[9] | Iran | HCV IMO 1994 [41 điểm] HCV IMO 1995 [42 điểm] |
2014 |
Peter Scholze[10] | Đức | HCB IMO 2004 [31 điểm] HCV IMO 2005 [42 điểm] HCV IMO 2006 [35 điểm] HCV IMO 2007 [36 điểm] |
2018 |
Akshay Venkatesh[11] | Úc | HCĐ IMO 1994 [28 điểm] | 2018 |
[Ghi chú: HCV, HCB, HCĐ lần lượt là huy chương vàng, huy chương bạc và huy chương đồng]
- Grigory Margulis đã giành huy chương bạc tại IMO 1962 trong thành phần đoàn Liên Xô. Ông được trao Giải Fields năm 1978, sau đó là Giải Wolf năm 2005. Margulis là một trong số ít ỏi bảy nhà toán học trên thế giới có được cả hai giải thưởng này.
- Grigori Perelman đã đạt điểm tuyệt đối 42/42 và giành huy chương vàng tại IMO 1982 trong thành phần đoàn Liên Xô. Năm 2006, ông được trao Giải Fields vì đã giải quyết được Giả thuyết Poincaré, một trong những vấn đề toán học lớn nhất của thế kỉ 20 được Henri Poincaré đề ra từ năm 1904. Bài toán này là một trong sáu bài toán được Viện Toán học Clay đặt giải 1 triệu USD cho bất kỳ ai giải được.
- Terence Tao giành huy chương vàng IMO 1988 trong thành phần đoàn Úc khi mới 13 tuổi. Cho đến nay đây vẫn là thí sinh trẻ nhất từng giành huy chương vàng trong một kì IMO. Tao được bổ nhiệm làm giáo sư Đại học California tại Los Angeles [UCLA] khi mới 24 tuổi và được đánh giá là "Mozart của toán học thế giới". Terence Tao được trao Giải Fields năm 2006 cùng với Perelman.
- Ngô Bảo Châu, giáo sư trẻ nhất Việt Nam, từng hai lần đoạt huy chương vàng IMO tại Úc [1988] và Cộng hoà Liên bang Đức [1989]. Ngô Bảo Châu nổi tiếng với thành công trong việc chứng minh Bổ đề cơ bản Langlands, công trình nghiên cứu đã giúp ông nhận Giải Fields năm 2010.
- Maryam Mirzakhani là thí sinh từng giành huy chương vàng IMO trong các năm 1994 và 1995. Bà nhận giải thưởng Fields vào năm 2014 và trở thành nhà toán học nữ đầu tiên trong lịch sử giành được giải thưởng này.
- Việt Nam tại Olympic Toán học Quốc tế
- Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia lớp 12 trung học phổ thông Việt Nam.
- ^ “The International Mathematical Olympiad 2001 Presented by the Akamai Foundation Opens Today in Washington, D.C.”. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2008.
- ^ Phỏng vấn trưởng ban tổ chức IMO 2007
- ^ Google Europe Blog: Giving young mathematicians the chance to shine. Googlepolicyeurope.blogspot.com [2011-01-21]. Truy cập 2013-10-29.
- ^ “58th IMO 2017”. IMO. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2016.
- ^ “59th International Mathematical Olympiad - IMO 2018”. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 7 năm 2018. Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2017.
- ^ International Mathematical Olympiad 2019
- ^ Trang web chính thức của IMO, cập nhật ngày 21 tháng 7 năm 2019.
- ^ Web-site of the International Mathematical Olympiad: Brazil at the 36th IMO [1995]
- ^ Kết quả của Olympic Toán học Quốc tế trong kỳ thi Olympic Toán Quốc tế
- ^ Kết quả của Olympic Toán học Quốc tế trong kỳ thi Olympic Toán Quốc tế
- ^ Kết quả của Olympic Toán học Quốc tế trong kỳ thi Olympic Toán Quốc tế
- Cổng thông tin Toán học
- Trang web chính thức của IMO
- Trang web về các kì thi Olympic quốc tế