Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Không dễ để nhận biết các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị tiêu chảy, vì trong giai đoạn đầu đời, phân của bé thường mềm và chứa nhiều chất lỏng. Nếu không phát hiện xử lý kịp thời, bé sẽ bị xuống cân nhanh chóng và bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu rõ những nguyên nhân và dấu hiệu trẻ sơ sinh bị tiêu chảy thường gặp để sớm tìm ra cách xử lý 

Nguyên nhân gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh thường gặp 

Bất dung nạp lactose: Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng chính của trẻ sơ sinh, tuy nhiên có thể do sữa mẹ không đủ để cung cấp nên trẻ phải được chuyển sang uống sữa công thức. Bản chất sữa công thức kết hợp nhiều chất mà dạ dày bé còn non nớt, không thể dung nạp được dẫn đến tình trạng tiêu chảy. Điển hình nhất là tình trạng bất dung nạp lactose. 

Chế độ ăn của người mẹ đang cho con bú ảnh hưởng đến tiêu hóa của của trẻ sơ sinh. Vì vậy, tiêu chảy ở trẻ sơ sinh cũng có thể xuất phát từ mẹ. Nếu người mẹ ăn thực phẩm cay nóng hoặc ăn, uống những thực phẩm chứa caffein thì trẻ bú mẹ có thể bị tiêu chảy.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Thuốc kháng sinh: Tiêu chảy là một tác dụng phụ thường gặp của nhiều loại kháng sinh. Trẻ có thể bị tiêu chảy do đang mắc một bệnh khác và phải uống kháng sinh hoặc do người mẹ đang uống kháng sinh nhưng vẫn cho con bú. Tiêu chảy do thuốc kháng sinh có thể kết thúc sau 2 – 3 ngày khi dừng uống thuốc. 

Nhiễm khuẩn đường ruột: Trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm khuẩn đường ruột do virus, ký sinh trùng hoặc vi khuẩn. Virus gây tiêu chảy ở một số trẻ có thể tự khỏi và không cần điều trị. Trẻ bị tiêu chảy do vi khuẩn có thể điều trị bằng kháng sinh. Một số loại virus, vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh: Rota virus, ecoli, salmonella…

Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị tiêu chảy mẹ cần lưu ý ngay 

Trước tiên mẹ cần biết khi nào bé đi ngoài bình thường và khi nào bất thường. Bởi vì trẻ sơ sinh không giống như người lớn, không phải lúc nào bé đi ngoài nhiều hơn 3 lần/ngày là mẹ vội quy kết rằng đã bị tiêu chảy đâu mẹ nhé! Chẳng hạn, các bé dưới 3 tháng tuổi vẫn đi ngoài từ 2 đến 5 lần mỗi ngày. Đối với các bé trên 6 tháng việc đi ngoài 1-2 lần mỗi ngày là hoàn toàn bình thường. 

Thức ăn chính của bé sơ sinh là sữa mẹ nên trẻ sẽ đi ngoài thường xuyên hơn sau mỗi lần bú và phân thường rất mềm, lỏng, không nặng mùi. Ngoài ra, phân của trẻ cũng sẽ thay đổi khác tùy thuộc vào những gì mẹ đã ăn. Nếu trẻ dùng sữa ngoài thì phân sẽ đặc hơn và nặng mùi hơn so với trẻ bú mẹ.

Trong những ngày đầu sau khi sinh, phân trẻ sơ sinh được gọi là phân su. Phân su có thể hơi khó chùi nhưng sự xuất hiện của nó là dấu hiệu cho thấy hệ tiêu hóa của bé hoạt động bình thường.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Việc xác định chính xác các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị tiêu chảy hay không đôi khi khiến mẹ gặp nhiều khó khăn. Để dễ dàng nhận biết sớm các biểu tiêu chảy mẹ hãy để ý:

Phân của trẻ sơ sinh bị tiêu chảy: phân lỏng hơn cho đến rất lỏng, loãng hoặc chỉ toàn nước và màu sắc thay đổi, mùi tanh.

Trẻ sơ sinh bị tiêu chảy nặng do nhiễm trùng đường tiêu hóa thì phân còn có thể lẫn cả máu. Kèm theo đó trẻ có biểu hiện khó chịu, hay quấy khóc, bú kém, có thể sốt hoặc không, nôn ói.

Đối với trường hợp nhẹ, cha mẹ có thể điều trị tiêu chảy tại nhà bằng cách cho trẻ uống bù nước, dung dịch oresol theo hướng dẫn. Tuy nhiên, cha mẹ cần đưa trẻ khám bác sĩ ngay khi có những dấu hiệu bất thường hoặc bệnh nặng hơn như: Tiêu chảy kèm sốt, phân có nhầy lẫn máu, hoặc trẻ lừ đừ, vã mồ hôi, tay chân lạnh, bỏ bú, không ăn uống được, nôn mửa nhiều…

Cách xử trí khi trẻ bị tiêu chảy 

Khi gặp những dấu hiệu trẻ sơ sinh bị tiêu chảy mẹ có thể xử lý theo những gợi ý từ chuyên gia như sau: 

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Bù nước cho trẻ: Ngay khi trẻ bị tiêu chảy, mẹ cần cho bé uống oresol để bù lại lượng nước và các chất điện giải đã mất qua phân. Khi cho bé uống oresol, mẹ phải pha và sử dụng theo hướng dẫn ghi trên bao bì. Dung dịch sau 24 giờ nếu trẻ không uống hết thì đổ đi và pha đợt mới. Bên cạnh đó, mẹ có thể cho trẻ bị tiêu chảy uống thêm các loại nước khác như nước đun sôi để nguội, nước canh, nước cháo, nước dừa tươi…

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Chú ý chế độ dinh dưỡng: Nếu trẻ còn bú mẹ thì mẹ cần cho con bú nhiều hơn và cữ bú lâu hơn để bù nước cho trẻ. Tuyệt đối không bắt trẻ bị tiêu chảy nhịn ăn để “ruột nghỉ ngơi” vì sẽ khiến trẻ bị suy dinh dưỡng.

Chăm sóc theo hướng dẫn của bác sĩ: Cha mẹ cần theo dõi số lần bé đi ngoài, số lượng, màu sắc phân và khả năng uống bù nước, việc ăn uống của bé. Tuyệt đối, không dùng thuốc cầm tiêu chảy, thuốc kháng sinh nếu không có chỉ định của bác sĩ. Cần cho trẻ bị tiêu chảy đi khám ngay khi có các dấu hiệu như tiêu chảy nặng hơn, sốt cao liên tục, co giật, nôn nhiều, chướng bụng, phân có máu.

Bổ sung men vi sinh: Men vi sinh sẽ bổ sung cho hệ tiêu hóa của bé các vi khuẩn có lợi, ức chế sự phát triển của các vi khuẩn có hại và các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng. Từ đó giúp lập lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giảm dần tình trạng tiêu chảy, chướng bụng, đi ngoài phân sống, rối loạn tiêu hóa, giúp trẻ ăn ngon miệng và hấp thu các dưỡng chất tốt hơn, từ đó bé sẽ nhanh khỏi bệnh hơn.

Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh thường xảy ra ở những trẻ ăn ngoài sữa mẹ, gặp một số bệnh lý về hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch,… Nếu không được chăm sóc điều trị kịp thời và đúng cách sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của trẻ sơ sinh, thậm chí là tử vong. Dưới đây là những thông tin về tiêu chảy ở trẻ sơ sinh, mẹ có thể tham khảo để có các biện pháp chăm sóc bé tốt nhất.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh
Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh đang ở giai đoạn đầu đời, hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện nên chất thải không giống với người bình thường, rất khó để nhận biết tình trạng tiêu chảy. Vì vậy, mẹ cần chú ý đặc biệt để có thể nhận biết sớm tình trạng sức khỏe của con.

Tuy nhiên, khi bị tiêu chảy trẻ sơ sinh thường có những đặc điểm:

  • Đột nhiên bé đi ngoài nhiều hơn những ngày khác.
  • Phân lỏng, có thể loãng chỉ toàn là nước, phân có bọt, tóe nước, có nhầy, màu sắc thay đổi, mùi tanh
  • Nếu trẻ bị tiêu chảy do nhiễm trùng đường tiêu hóa thì phân có thể lẫn cả máu, kèm theo các biểu hiện khó chịu, quấy khóc, bú kém, có thể sốt, nôn ói
  • Trẻ không muốn ăn, thấy khó chịu, có dấu hiệu lả người, mệt mỏi, không vui đùa như ngày thường
  • Biểu hiện thiếu nước như khô hoặc không đi tiểu

Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy ở trẻ sơ sinh, dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

Nhiễm trùng đường ruột: Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh. Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do các loại virus, vi khuẩn xâm nhập hoặc là do nhiễm ký sinh trùng. Loại virus gây tiêu chảy phổ biến ở trẻ sơ sinh là virus Rota, đây cũng là loại virus gây ra bệnh viêm dạ dày, viêm ruột và một số bệnh nhiễm trùng khác.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh
Virus Rota là tác nhân gây bệnh tiêu chảy phổ biến ở trẻ sơ sinh

Không dung nạp lactose: Lactose là thành phần có bên trong sữa công thức, sữa bò và cả sữa mẹ. Nếu cơ thể trẻ sơ sinh không sản xuất đủ enzim lactase để tiêu hóa lactose. Lúc này, hàm lượng Lactose bị tích tụ ở ruột gây ra các vấn đề về đường ruột, dẫn đến tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

Rối loạn tiêu hóa: Hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn rất non yếu, chưa được phát triển hoàn thiện nên rất nhạy cảm với những thay đổi dù là nhỏ nhất. Nếu trẻ đang bú sữa mẹ nhưng chuyển sang sữa công thức cũng sẽ khiến bé bị tiêu chảy.

Dị ứng với sữa mẹ: Bé bị tiêu chảy có thể do dị ứng với một vài thành phần bên trong sữa mẹ, do chế độ ăn của mẹ chưa hợp lý. Nếu mẹ sử dụng các loại thực phẩm có khả năng gây dị ứng, thức ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh, cà phê, thuốc lá,… sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sữa gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh.

Nếu trẻ bị tiêu chảy do virus gây ra và không bị các bệnh miễn dịch, có thể khiến trẻ khó chịu trong 1 – 2 ngày sau đó tự hết. Những trường hợp trẻ bị tiêu chảy do nhiễm trùng hoặc là ký sinh trùng, bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn kháng sinh để điều trị cho trẻ.

Khi phát hiện trẻ sơ sinh bị tiêu chảy, mẹ có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc sau đây:

  • Cho bé bú sữa mẹ như bình thường để bù nước cho bé, có thể cho trẻ uống thêm từ 100 – 200ml nước sôi để nguội, đã được diệt khuẩn, có độ ấm nhẹ mỗi ngày.
  • Với trẻ sơ sinh từ 3 tháng tuổi trở lên có thể cung cấp một số loại nước ép rau củ an toàn để bổ sung vitamin, chất xơ và khoáng chất cho bé.
  • Cho bé uống khoảng  50 – 100ml oresol sau khi đi ngoài nếu đượcbác sĩ cho phép. Mẹ tuyệt đối không được cho bé sử dụng các loại thuốc tiêu chảy dùng cho người lớn.
  • Nếu bé bú sữa công thức thì mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ các loại thức uống đặc biệt có chứa chất điện phân và đường để bổ sung cho bé. Đối với những trẻ ăn dặm, mẹ có thể tham khảo một số món ăn điều trị tiêu chảy cho bé.
  • Cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ để nhanh chóng lấy lại sức khỏe, tăng cường sức đề kháng. Tuyệt đối không cho trẻ nhịn ăn hoặc giảm khẩu phần ăn, sẽ khiến ruột chậm phục hồi, tiêu chảy kéo dài.
  • Bổ sung kẽm cho trẻ làm giảm thời gian và tình trạng tiêu chảy, đồng thời giúp trẻ giảm nguy cơ bị tiêu chảy trong thời gian tiếp theo.
  • Tiêu chảy do vi khuẩn virus rất dễ lây, mẹ nên rửa tay với nước ấm và xà phòng cho bé để ngăn ngừa sự lâu nhiễm.
  • Tiêu chảy gây mất nước nghiêm trọng, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến suy thận, suy hô hấp và tử vong. Do đó, mẹ nên chú ý đến các biểu hiện sức khỏe của con để có các biện pháp xử lý kịp thời.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh

Lưu ý: Nếu trẻ bị tiêu chảy hơn hai ngày hoặc là trẻ có những dấu hiệu dưới đây, bạn nên nhanh chóng đưa bé đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt:

  • Khô da khô môi
  • Mệt mỏi, bơ phờ, khóc không ra nước mắt
  • Tay và chân đổi màu, nước tiểu có màu vàng đặc
  • Tả ướt ít hơn bình thường
  • Sốt cao không ngừng
  • Tiêu chảy mà phân nhiều máu
  • Tiêu chảy nặng, bé đi hơn 8 lần tỏng 8 giờ
  • Tiêu chảy kèm nôn ói liên tục
  • Tiêu chảy tái phát khi vừa khỏi bệnh

Mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời, trong sữa mẹ có chứa đầy đủ chất dinh dưỡng giúp cho sức khỏe và hệ miễn dịch của trẻ phát triển toàn diện, phòng chống các bệnh tật. Nhiều nghiên cứu cho thấy, những trẻ được bú sữa mẹ hoàn toàn sẽ ít bị tiêu chảy hơn.

Đảm bảo môi trường sạch sẽ, sử dụng nguồn nước sạch và vệ sinh sạch sẽ khi nấu ăn cho trẻ hoặc cho trẻ uống nước. Người lớn khi tiếp xúc với trẻ cần phải rửa tay sạch sẽ, đặc biệt là khi cho trẻ ăn và khi thay tả.

Mẹ cũng nên điều chỉnh lại chế độ ăn đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu đang cho con bú, mẹ nên ăn những loại thức ăn ít đạm, ít béo, có khả năng dung hòa tốt, dễ tiêu hóa như chuối, gạo, bánh mì, táo,…

Cần tiêm phòng sởi cho trẻ, vì virus sởi có khả năng gây tiêu chảy cho người bệnh sau khi các nốt phát ban đã lặn đi. Ngoài ra, nên kết hợp tiêm phòng Rotavirus cho trẻ, vì đây là một loại virus gây nên tình trạng tiêu chảy cấp ở trẻ em.

Khi trẻ có những dấu hiệu bất thường về đường tiêu hóa, mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ đến gặp bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời, đúng cách.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh
Nên cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, giảm nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy

Trẻ sơ sinh có thể đi ngoài vài lần trong ngày, màu sắc phân đôi khi cũng có sự khác nhau nên mẹ dễ nhầm con gặp vấn đề tiêu hóa. Nếu trẻ vẫn bú khỏe thì đây là hiện tượng bình thường.

Mẹ nên trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về vấn đề tiêu hóa thường gặp ở trẻ sơ sinh, giúp xác định nguyên nhân và sớm nhận biết khi trẻ bị tiêu chảy. Từ đó, có các biện pháp chữa trị và chăm sóc đúng cách, giúp bé nhanh chóng hồi phục.

Khi trẻ sơ sinh bị đi ngoài là rất hiếm và khó chẩn đoán, mẹ không nên tự ý chữa cho con tại nhà. Khi thấy những dấu hiệu bất thường thì nên đưa con đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị đúng cách. Mẹ không nên tự ý cho con uống thuốc tiêu hóa, thuốc cam,… có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.

Thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh
Khi trẻ có những dấu hiệu bất thường về đường tiêu hóa, mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ

Trên đây là những chia sẽ của chúng tôi về bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh, hy vọng với những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của bé. Từ đó, có các biện pháp phòng tránh bệnh hiệu quả, để bé có thể phát triển một cách toàn diện.

==> Có thể bạn quan tâm: