Hướng dẫn chẩn đoán điều trị sốt xuất huyết dengue năm 2024
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây nên với 4 typ huyết thanh là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Vi rút truyền bệnh từ người bệnh sang người lành do muỗi Aedes aegypti trung gian truyền bệnh. Vậy theo Bộ Y tế Việt Nam hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết như thế nào? Show
Bệnh sốt xuất huyết xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa và có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn. Đặc điểm của bệnh sốt xuất huyết là sốt, xuất huyết và tình trạng thoát huyết tương, có nguy cơ dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng. Nếu không được chẩn đoán sốt xuất huyết sớm và xử trí kịp thời có thể gây tử vong. Bệnh sốt xuất huyết có biểu hiện đa dạng, diễn biến nhanh từ nhẹ đến nặng. Bệnh sốt xuất huyết thường khởi phát đột ngột và trải qua 3 giai đoạn: sốt, nguy hiểm và hồi phục. Phát hiện sớm bệnh sốt xuất huyết và hiểu rõ những vấn đề lâm sàng sẽ giúp việc chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết hiệu quả hơn. 2. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết là gì?Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết hay còn gọi là phác đồ điều trị sốt xuất huyết đã được Bộ Y tế Việt Nam ban hành năm 2019. Đây là phác đồ điều trị sốt xuất huyết chung cho tất cả các trường hợp sốt xuất huyết phải vào viện điều trị. 3. Chẩn đoán bệnh và phân độ theo phác đồ điều trị sốt xuất huyếtPhân độ bệnh sốt xuất huyết Dengue được chia làm 3 mức - theo Tổ chức Y tế thế giới năm 2009:
Lưu ý: Trong quá trình diễn biến bệnh sốt xuất huyết, bệnh nhân có thể chuyển từ mức độ nhẹ sang mức độ nặng vì vậy khi thăm khám bác sĩ cần phân độ dựa trên lâm sàng để tiên lượng bệnh và có kế hoạch điều trị thích hợp. Chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh là virus Dengue:
Chẩn đoán phân biệt sốt xuất huyết với các bệnh lý sau:
4. Phác đồ điều trị sốt xuất huyết DenguePhần lớn các trường hợp sốt xuất huyết Dengue đều được điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở, chủ yếu là điều trị triệu chứng và theo dõi phát hiện sớm sốc xảy ra để xử trí kịp thời. Người bệnh có chỉ định nhập viện trong các trường hợp sau đây:
Điều trị triệu chứng sốt xuất huyết Dengue:
Theo dõi sốt xuất huyết Dengue: Tái khám và làm xét nghiệm hàng ngày, nếu xuất hiện dấu hiệu cảnh báo cần phải nhập viện điều trị, cụ thể đi khám lại ngay khi có một trong các dấu hiệu sau:
5. Phác đồ điều trị sốt xuất huyết Dengue có các dấu hiệu cảnh báo5.1. Đối với trẻ em (< 16 tuổi)Điều trị sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo cần được cho nhập viện điều trị:
Chỉ định truyền dịch khi bệnh nhân có ít nhất 1 trong các dấu hiệu sau:
Các loại dịch truyền: Ringer lactate, Ringer acetate, NaCl 0,9%: liều 6-7ml/kg/giờ trong 1-3 giờ, sau đó 5ml/kg/giờ trong 2 - 4 giờ, cần theo dõi lâm sàng và Hct của bệnh nhân say mỗi 2 - 4 giờ. Nếu mạch, huyết áp ổn định, Hct giảm, nước tiểu ≥ 0,5-1ml/kg/giờ cần giảm tốc độ truyền Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% xuống còn 3ml/kg/giờ trong 2 - 4 giờ, nếu cải thiện có thể ngưng sau 24 - 48 giờ. Nếu mạch nhanh, huyết áp tụt hoặc huyết áp kẹt, Hct tăng: Điều trị toan, xuất huyết, hạ đường huyết, hạ calci huyết nếu có và truyền dịch tiếp tục như sau:
Lưu ý:
Thời gian truyền dịch nói chung thường không quá 24 - 48 giờ. 5.2. Điều trị cho người bệnh người lớn (≥ 16 tuổi)Điều trị sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo cần cho nhập viện điều trị:
6. Phác đồ điều trị bệnh sốt xuất huyết Dengue nặngNgười bệnh cần được nhập viện điều trị cấp cứu. 6.1. Điều trị sốt xuất huyết Dengue nặng ở đối tượng là trẻ emĐiều trị sốc sốt xuất huyết Dengue Chuẩn bị các dịch truyền sau:
Thở oxy qua gọng mũi 1 -6 lít/phút: Tất cả bệnh nhân có sốc cần thở oxy gọng kính. Điều trị suy hô hấp cấp: Bù dịch nhanh Điều trị sốc sốt xuất huyết Dengue nặng Trường hợp người bệnh vào viện trong tình trạng sốc nặng (mạch quay không bắt được, huyết áp không đo được) hoặc tụt huyết áp nặng (HA tâm thu < 70mmHg ở trẻ > 1 tuổi) hoặc hiệu áp ≤ 10mmHg cần phải xử trí khẩn trương.
Điều trị xuất huyết nặng
Điều trị toan chuyển hóa, trị hạ đường máu, hạ Calci máu
6.2. Điều trị sốt xuất huyết Dengue nặng ở đối tượng người lớnĐiều trị sốc sốt xuất huyết Dengue và sốc sốt xuất huyết Dengue nặng
Điều trị tái sốc Sử dụng cao phân tử để chống sốc, liều từ 10-15ml/kg/giờ, sau đó khi huyết động cải thiện nên chuyển sang Ringer lactate hoặc NaCl 0,9% tốc độ 10ml/kg/giờ x 1 giờ, sau đó giảm liều thuốc xuống còn 6ml/kg/giờ, sau đó 3ml/kg/giờ, sau đó 1,5ml/kg/giờ. Điều trị tình trạng xuất huyết nặng Biểu hiện xuất huyết nặng trên bệnh nhân:
Điều trị suy tạng nặng
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. |