Kết quả
Chỉ số giá hàng tiêu dùng [CPI]:
Chỉ số giá hàng tiêu dùng được sử dụng để theo dõi sự thay đổi của giá sinh hoạt theo thời gian.Khi chỉ số giá tiêu dùng tăng, các gia đình phải chi tiêu nhiều tiền hơn trước để duy trì mức sốngnhư cũ.
Các nhà kinh tế sử dụng thuật ngữ lạm phát để mô tả tình huống có sự gia tăng của mức giáchung trong nền kinh tế. Tỷ lệ lạm phát là % thay đổi của mức giá so với thời kỳ trước.
Chỉ số giá hàng tiêu dùng đo lường mức giá trung bình của những sản phẩm và dịch vụ mà mộtgia đình [ở các thành phố] thường tiêu dùng. Theo Tổng cục Thống kê, từ 1-5-2006 chỉ số giá tiêudùng [CPI] sẽ được tính theo phương pháp mới. Theo đó, danh mục hàng hóa dịch vụ tiêu dùngđại diện chung cho hàng hóa tiêu dùng của cả nước được nâng từ 397 mặt hàng lên 494 mặthàng.
Trừ một số mặt hàng phải thống nhất điều tra trên phạm vi cả nước, nhiều mặt hàng dành chotừng địa phương lựa chọn cụ thể phù hợp với thị trường tiêu dùng tại địa phương. Quyền số tínhCPI cũng được thay đổi cho phù hợp với cơ cấu tiêu dùng của nhân dân. Ví dụ, tỉ trọng nhómlương thực - thực phẩm giảm từ 47,9% trong tổng chi tiêu cho đời sống hằng ngày của người dântrong giai đoạn 2000-2005 xuống còn 42,8% giai đoạn 2006-2010. Việc áp dụng phương phápmới tính CPI là phù hợp với cơ cấu tiêu dùng của người dân đã thay đổi do tình hình kinh tế phát
triển trong những năm qua và thu nhập được tăng lên, nhằm phản ánh xu hướng biến động giá cảtrong giai đoạn 2006-2010
Chỉ số giá tiêu dùng sẽ do cơ quan thống kê quốc gia tính qua các bước:
[1] Xác định giỏ hàng: qui định số lượng chủng loại mặt hàng và khối lượng của mỗi mặt hàngtrong giỏ hàng dùng để tính chỉ số giá.
[2] Xác định giá của mỗi hàng hoá trong mỗi năm.
[3] Tính chi phí giỏ hàng [chỉ có giá trong mỗi năm thay đổi, số lượng mỗi hàng hoá trong giỏhàng không đổi].
[4] Chọn năm gốc và tính chỉ số giá tiêu dùng.
Những vấn đề phát sinh trong việc đo lường giá sinh hoạt
Mục đích của chỉ số giá là phản ánh những thay đổi trong giá sinh hoạt. Nói cách khác chỉ số giátiêu dùng cố gắng phản ánh mức thu nhập cần tăng thêm nhằm giữ cho mức sống không thayđổi. Tuy nhiên, chỉ số giá tiêu dùng không phải là chỉ tiêu hoàn hảo về giá sinh hoạt, có ba vấn đềphát sinh đối với chỉ số này và đã được mọi người công nhận, nhưng rất khó khắc phục.
Độ lệch thay thế. Khi giá cả thay đổi từ năm này qua năm khác, thì không phải mọi giá cả đềuthay đổi theo cùng một tỷ lệ: Một số giá cả tăng nhanh hơn những loại khác. Người tiêu dùngphản ứng lại những thay đổi khác nhau này bằng cách mua ít hàng hoá có giá tăng mạnh và muanhiều hàng hoá có giá tăng chậm hơn hoặc thậm chí giảm . Vì thế, chỉ số giá tiêu dùng phản ánhgiá sinhhoạt cao hơn rất nhiều so với mức thực tế mà người tiêu dùng gánh chịu.
Sự xuất hiện của những hàng hoá mới. Khi hàng hoá mới xuất hiện người tiêu dùng có sự lựachọn đa dạng hơn. Điều này làm cho mỗi đồng tiền trở nên có giá trị hơn, do vậy người tiêu dùngcần ít tiền hơn để duy trì mức sống cũ. Song do chỉ số giá tiêu dùng dựa trên giỏ hàng hoá vàdịch vụ cố định, nên nó không phản ánh sự thay đổi này trong sức mua của đồng tiền.
Sự thay đổi không lượng hoá được của chất lượng. Nếu chất lượng của một hàng hoá nào đógiảm từ năm này sang năm tiếp theo, thì giá trị của tiền sẽ giảm, thậm chí ngay khi giá cả củahàng hoá không đổi. Tương tự như vậy nếu chất lượng hàng hoá tăng từ năm này qua năm khác,thì giá trị của tiền sẽ tăng.
Nguồn:TS. Nguyễn Tri Khiêm [Quantri.vn biên tập và hệ thống hóa]
1. Trọn bộ những thông tin về cpi là gì bạn nên biết
1.1. Khái niệm chung cho CPI - Consumer Price Index
CPI là tên viết tắt của cụm danh từ Consumer Price Index được hiểu là chỉ số giá tiêu dùng. CPI là thước đo được sử dụng để định mức giá trị tổng hợp trong một nền kinh tế bao gồm các nhóm hàng hóa và dịch vụ trong mọi lĩnh vực kinh doanh. CPI đo lường chỉ số giá tiêu dùng thông qua việc đo lường sự thay đổi sức mua của tiền tệ trong một quốc gia và giá sản phẩm, hàng hóa mà dịch vụ của quốc gia đó. Hiểu đơn giản về CPI đó là ví dụ thông thường bạn mất 20 ngàn đồng để mua một hộp kem đánh răng cho mình, cho đến một hôm vẫn là hộp kem đánh răng đó nhưng nó đã tăng giá lên 200 ngàn đồng. Điều này dẫn đến hiện tượng giá trị tiền tệ bị giảm xuống, bạn phải bỏ số tiền nhiều hơn rất nhiều để sở hữu sản phẩm thay vì số tiền vốn có của nó bạn đầu. Hậu quả sâu xa của điều này là sự lạm phát, hàng hóa giá cao, người dân không đủ tiền để mua và đáp ứng nhu cầu của mình, dẫn đến thừa thãi cung vượt quá cầu.
Điển hình nhất trong lịch sử về những sự kiện vào tháng 7 năm 1946, giá các sản phẩm tại Hungary tăng vọt lên gần 350%, điều này đã dẫn đến hiện tượng siêu làm phát đồng thời kiến cho đồng Pengo trở thành đơn vị tiền tệ có giá trị thấp nhất thế giới. Từ đó, có thể nhận thấy rằng, chỉ số CPI quyết định trực tiếp đến sự bình ổn kinh tế của một quốc gia. Nhìn vào chỉ số giá tiêu dùng này các nhà kinh tế có thể dự đoán được lạm phát có thể xảy ra trong tương lai và tìm cách để ngăn chặn nó.
Chính vai trò quan trọng này mà đôi khi CPI còn được gọi là chỉ số đo lường lạm phátbán lẻ trong nền kinh tế. Bằng cách thu thập các dữ liệu liên quan đến sản phẩm, dịch vụ và giá trị quy đổi ra từng thời kỳ để xác định mức độ chênh lệch, chỉ số CPI và dự đoánlạm phát trong tương lai.
Tuy nhiên, CPI không được sử dụng tính cho tất cả các sản phẩm, mặt hàng và dịch vụ trên thị trường. Nó chỉ được sử dụng để tính toán các sản phẩm nằm trong danh sách cố định bao gồm thực phẩm, nhà ở, sản phẩm may mặc, điện tử, các dịch vụ vận chuyển giao nhận và chăm sóc y tế giáo dục, …
Việc làm kinh doanh bất động sản
Chỉ số giá tiêu dùng đôi khi cũng được hiểu là một biện pháp toàn diện để xác định những thay đổi giá trị của hàng hóa và dịch vụ trong tiêu dùng của một nền kinh tế. Vì vậy CPI còn được gọi là chỉ số giá tiêu dùng.
1.2. CPI được xác định như thế nào?
CPI được xác định thông qua các nghiên cứu thị trường, được phát triển từ các thông tin tiêu dùng cung cấp bởi gia đình, cá nhân về những sản phẩm mà họ đã mua. Chính vì cần thời gian khảo sát như vậy nên trong quá trình nghiên cứu và đánh giá, mật độ chậm trễ về thời gian có thể thể diễn ra. Chẳng hạn, chỉ số giá tiêu dùng năm 2016 và 2017 được thu thập từ các cuộc khảo sát về từ những năm 2013 và 2014 thông qua các cuộc phỏng vấn hàng tuần, hàng tháng, hàng quý về thói quen chi tiêu của họ.
Việc tính toán các thông tin liên quan đến CPI khá nghiêm ngặt, ngoài ra, các mặt hàng tiêu dùng và dịch vụ cũng được phân loại cụ thể theo từng thời điểm, sản phẩm và theo các khu vực địa lý chẳng hạn giữa thành thị - nông thôn, đồng bằng - vùng núi. Những con số thống kê được ghi nhận sẽ được các cơ quan nhà nước thực hiện tính toán ra chỉ số giá tiêu dùng trong khoảng thời gian đó. Công thức tính chỉ số này như sau: CPIt = [Chi phí bỏ ra để mua sản phẩm trong thời kỳ [t] : chi phí mua sản phẩm thời kỳ cơ sở] x 100%.
1.3. Các giá trị mà chỉ số giá tiêu dùng đem lại
Không chỉ dự đoán những lạm phát có thể xảy ra, chỉ số CPI còn có rất nhiều vai trò quan trọng khác trong việc xác định tình hình kinh tế, đưa ra những giải pháp phòng ngừa thay thúc đẩy sự phát triển kinh tế đó cùng rất nhiều những giá trị quan trọng khác.
1.3.1. CPI là một chỉ số kinh tế
Vai trò cơ bản và quan trọng nhất mà chỉ số giá tiêu dùng đem lại đó là thước đo của lạm phát. Đây cũng là vai trò được sử dụng phổ biến nhất, và đôi khi nó cũng được xem là thước đo đối sự hiệu quả của những chính sách kinh tế mà chính phủ đề ra.
Vì lẽ, nó cung cấp những thông tin về sự thay đổi giá cả trong nền kinh tế quốc gia đối với chính phủ của quốc gia đó, đồng thời cũng cung cấp thông tin cho doanh nghiệp, lao động và các nhà đầu tư về những thay đổi giá cả để họ có những hoạch định cụ thể, những hướng dẫn đưa ra các quyết định kinh tế đầu tư.
Ngoài ra, đôi khi chính phủ cũng sử dụng những thông tin này để đưa ra những xác định hỗ trợ về tài chính, tiền tệ, đầu tư… Những quyết định về chính sách hỗ trợ, tài trợ thương mại có tác động đến cả nền kinh tế, đây là những thông tin khối kinh tế tư nhân không thể bỏ qua.
1.3.2. Điều chỉnh các thành phần kinh tế
Những thông tin nghiên cứu đa dạng của chỉ số giá tiêu dùng được sử dụng để điều chỉnh các chuỗi kinh tế khác nhau. Từ đó tác động đến sự thay đổi giá các của sản phẩm dịch vụ đó, phòng chống tối đa lạm phát có thể xảy ra.
Ví dụ tiêu biểu của vai trò này là những điều chỉnh doanh thu trong bán lẻ hay những sản phẩm cụ thể trong giao dịch thương mại đó. Minh chứng cụ thể của vai trò này đó là trong thời kỳ cao điểm của mùa Covid 19 vừa qua, giá khẩu trang tăng cao độn lên rất nhiều lần. Ví như trước đây trung bình chỉ 60 ngàn đồng một hộp khẩu trang thì bây giờ đã tăng lên rất nhiều 200 đến 500 ngàn đồng. Không chỉ khẩu trang, một số sản phẩm y tế khác như nước rửa tay, … cũng tăng giá nhanh chóng. Như vậy, giá thành của sản phẩm y tế cụ thể là khẩu trang tăng lên đã khiến chỉ số CPI của sản phẩm này tăng cao. Trước tình hình đó chính phủ đã thực hiện các chính sách điều tiết thị trường, ngăn chặn việc tăng giá “đột biến” của khẩu trang nói riêng và những sản phẩm y tế khác nói chung trong mùa dịch.
Việc làm nhân viên kinh doanh thiết bị y tế
1.3.3. CPI là công cụ để điều chỉnh giá trị đồng Đô La
Đồng đô la là đơn vị tiền tệ của Mỹ, được lưu thông tại rất nhiều quốc gia trên thế giới. Đây cũng được xem là đồng tiền được sử dụng chung trong giao dịch - thương mại trên thế giới. Chính vì vậy, giá trị của đồng đô la tăng hay giảm sẽ quyết định trực tiếp đến giá trị và sản phẩm của rất nhiều quốc gia đặc biệt là các sản phẩm xuất nhập khẩu. Cụ thể, giá vàng tăng sẽ dẫn đến đồng đô la tăng, từ đó dẫn đến giá xăng dầu tăng, các mặt hàng gia dụng khác cũng vì thế mà tăng cao. Tuy nhiên, quay trở lại chu kỳ kinh doanh ban đầu, khi giá đồng đô la tăng cao, người tiêu dùng sẽ phải bỏ số tiền tương đương nhiều hơn để sở hữu sản phẩm dẫn đến chỉ số CPI tăng, lạm phát có thể xảy ra.
Việc tăng, giảm giá trị của đồng đô la sẽ được ổn định nhờ chỉ số CPI của các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là tại Hoa Kỳ. Sức mua đồng đô la của người tiêu dùng sẽ đo lường sự thay đổi giá trị hàng hóa và dịch vụ của quốc gia đó. Nghĩa là khi giá đô la tăng, sức mua của đồng đô la sẽ giảm gì giá trị sản phẩm đã tăng lên so với lúc cơ sở.
1.3.4. Điều chỉnh về chuỗi chi phí sinh hoạt và an sinh xã hội
Ngoài những vai trò trên, chỉ số giá tiêu dùng còn được sử dụng để điều chỉnh mức lương thông qua việc nghiên cứu về chi phí sinh hoạt mà người lao động bỏ ra. Đồng thời các nguồn lợi được hưởng từ an sinh xã hội, ngăn chặn tự do lạm phát trong thuế xuất.
Tuyển dụng việc làm
1.4. Những hạn chế mà CPI chưa thể đáp ứng được
Bên cạnh những điểm tích cực nêu trên, chỉ số giá tiêu cùng vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Nổi bật trong đó là:
- Chỉ số giá tiêu dùng không áp dụng cho tất cả các nhóm nhân cư. Ví dụ như ở Hoa Kỳ thì chỉ số CPI - U là đại điện chi chỉ số giá tiêu dùng của dân cư thành thị nơi đây nhưng không đại điện cho khu vực nông thôn. Tại Việt Nam, chỉ số CPI chung của cả nước cũng không thể phản ánh chi tiết về chỉ số giá tiêu dùng của Thành phố Hồ Chí Minh so với các huyện miền núi biên giới.
- CPI không đưa ra những ước tính chính thức cho một số bộ phận nhỏ trong dân cư
- Chỉ số giá tiêu dùng đem lại những đo lường cho chi phí sinh hoạt có điều kiện nhưng không đem lại đo lường về các khía cạnh ảnh hưởng đến mức sống.
- Các yếu tố về xã hội và môi trường không nằm trong phạm vi xác định của chỉ số.
- Chỉ số CPI giữa hai khu vực chênh lệch nhau không phải lúc nào cũng phản ánh giá cả của sản phẩm giữa hai khu vực đó. Nghĩa là một khu vực có chỉ số giá tiêu dùng cao hơn không có nghĩa là giá thành sản phẩm ở đó cao hơn.
CPI là một chỉ số được sử dụng để tính toán và đánh giá tăng trưởng kinh tế.
1.5. Các bước để xây dựng chỉ số giá tiêu dùng bạn nên biết
Việc xác định chỉ số giá tiêu dùng của thời điểm nào đó, trong khu vực nào đó không phải đơn giản mà nó là cả một quá trình nghiên cứu và thu thập thông tin. Cụ thể, các bước để thực hiện điều này đó là:
- Bước 1: Định lượng hàng hóa cố định thông qua việc điều ra các sản phẩm, dịch vụ tiêu biểu mà người tiêu dùng mua.
- Bước 2: Thu thập thông tin và xác định giá cả: các thông tin được thu thập, thống kê và định mức giá cả của từng lại rồi cộng lại.
- Bước 4: Áp dụng công thức để tính chỉ số giá tiêu dùng cho từng thời kỳ. Công thức này sẽ là CPIt = [Chi phí bỏ ra để mua sản phẩm trong thời kỳ [t] : chi phí mua sản phẩm thời kỳ cơ sở] x 100%. Trong đó CPIt là chỉ số mua hàng trong thời kỳ t.
- Bước 5: Tính toàn về tỷ lệ lạm phát có thể xảy ra theo công thức: Tỷ lệ lạm phát = {[CPIt - CPI[t-1]] : CPI[t-1]} x 100%.
CÔNG THỨC:
| CPIt = 100 x | Chi phí để mua giỏ hàng hoá thời kỳ t |
| Chi phí để mua giỏ hàng hoá kỳ cơ sở |
Nhìn chung, chỉ số giá tiêu dùng được tính toán bằng cách lấy tham chiếu đến 1 năm làm cơ sở, điểm chuẩn. Sau đó lấy chỉ số hiện tại chia cho sỉ số cơ sở nhân với 100. CPI = [Chi phí giỏ chia cho Chi phí giỏ trong năm gốc] nhân với 100.
Mục lục
- 1 Phương pháp tính chỉ số giá tiêu dùng
- 2 Các vấn đề gặp phải khi tính toán chỉ số giá tiêu dùng
- 3 Tính toán chỉ số giá tiêu dùng ở Việt Nam
- 4 Xem thêm
- 5 Tham khảo
- 6 Liên kết ngoài
1. Khái niệm CPI – Chỉ số giá tiêu dùng là gì?
Chỉ số giá tiêu dùng CPI – Consumer Price Index là chỉ số tình theo phần trăm phản ánh mức thay đổi của giá hàng tiêu dùng theo thời gian. Chỉ số này chỉ tương đối, bởi nó chỉ dựa vào một giỏ hàng hóa đại hiện cho toàn bộ hàng tiêu dùng.
Chỉ số CPI được sử dụng phổ biến để đo lường mức giá của sự thay đổi của mức giá chính là lạm phát. Một chỉ số chung để phản ánh mức giá chung nữa là chỉ số giảm phát của tổng sản phẩm trong nước, hay gọi là chỉ số điều chỉnh GDP.
Trong một số trường hợp, chỉ số giá tiêu dùng [CPI] được xem là một thước đo kiểm tra mức giá bình quân gia quyền của một rổ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, chẳng hạn như giao thông, thực phẩm và chăm sóc y tế. Nó được tính toán bằng cách lấy sự thay đổi giá của từng mặt hàng trong rổ hàng hóa được xác định trước và tính trung bình cho chúng.
Những thay đổi trong chỉ số CPI được sử dụng để đánh giá những thay đổi về giá cả liên quan đến giá sinh hoạt. Chỉ số CPI là một trong những số liệu thống kê được sử dụng thường xuyên nhất để xác định các giai đoạn lạm phát hoặc giảm phát.
2. Ý nghĩa của chỉ số CPI
Chỉ số tiêu dùng CPI được dùng để theo dõi sự thay đổi chi phí sinh hoạt theo thời gian, do đó đây được xem là một chỉ tiêu tương đối để phản ánh xu thế và mức độ biến động của giá bán trong dịch vụ tiêu dùng và chi phí sinh hoạt của người dân.
Khi bắt đầu tìm hiểu chỉ số CPI là gì, lúc CPI tăng thì cũng đồng nghĩa với mức giá trung bình tăng và ngược lại. Sự biến động của chỉ số CPI có thể gây ra lạm phát hoặc giảm phát và ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế. Khi giá cả tăng tới mức không thể kiểm soát nổi thì lạm phát sẽ trở thành siêu lạm phát.
Nếu trường hợp những sụt giảm mức giá chung CPI do giảm cầu sẽ gây ra hiện tượng giảm phát và suy thoái kinh tế, kèm theo là thất nghiệp.
Xem ngay: Tổng hợp 50 đề tài luận văn thạc sĩ kế toán dễ đạt điểm cao
CPI là gì? Những điều cần biết về CPI
Rate this post
Đối với 1 doanh nghiệp, CPI được xem là giá trị quan trọng cần phải chú ý đến. Vậy giá trị CPI có tầm quan trọng như thế nào và tại sao cần phải chú ý đến. Nếu bạn muốn tìm hiểu kỹ hơn về chỉ số CPI, hãy cùng với TaxPlus tham khảo bài viết để xem đây là chỉ số gì nhé.
Nội dung
- 1 CPI là gì?
- 1.1 Rổ hàng hóa và dịch vụ bao gồm những gì?
- 1.2 Mối liên hệ giữa CPI và lạm phát
- 2 Phương pháp để tính chỉ số giá tiêu dùng là gì?
- 2.1 Cách tính số bình quân gia truyền theo công thức Laspeyres
- 2.2 Tính chỉ số lạm phát của 1 thời kỳ
- 3 Vậy khi tính toán chỉ số giá tiêu dùng hay gặp phải những vấn đề nào?
- 3.1 No1: Chỉ số giá tiêu dùng CPI không phản ánh được độ lệch thay thế
- 3.2 No2: Chỉ số giá tiêu dùng CPI không phản ánh được sự xuất hiện của hàng mới
- 3.3 No3: Chỉ số CPI không phản ánh được thay đổi của chất lượng hàng hóa
- 4 Lời kết