Cộng đồng là gì cho ví dụ năm 2024

Cộng đồng là gì? Có những yếu tố nào tạo nên cộng đồng? Đây có lẽ đều là câu hỏi chung của rất nhiều người. Chúng tôi sẽ giúp độc giả giải đáp toàn bộ những thắc mắc đó ngay trong bài viết dưới đây.

Cộng đồng là gì?

Cộng đồng được hiểu là một nhóm người trong xã hội cùng chung sống, cùng gắn bó với nhau trong cùng một môi trường chung. Họ cũng có thể là tập hợp những người có chung sở thích, chung suy nghĩ hoặc có điểm chung nào đó.

Mỗi người trong chúng ta đều đang sống trong những cộng đồng mà chúng ta thuộc về. Đó có thể là cộng đồng rất rộng, cũng có thể là cộng đồng với quy mô nhỏ.

Một số loại cộng đồng thường gặp

Mỗi xã hội đều tồn tại rất nhiều nhóm cộng đồng khác nhau. Tùy thuộc với các yếu tố khác nhau để có thể phân chia cộng đồng thành các nhóm nhỏ. Dưới đây là một số nhóm cộng đồng cơ bản nhất.

Cộng đồng địa lý

Cộng đồng địa lý được phân chia theo yếu tố địa lý, vùng miền. Thường dựa theo sự phân chia các cấp độ: xóm, lành, huyện, phố, vùng miền…

Ví dụ: Cộng đồng người Hải Phòng, cộng đồng người miền Nam, cộng đồng người miền Bắc…

Cộng đồng là gì? Cộng đồng văn hóa

Song hành cùng cách phân chia theo yếu tố địa lý, cộng đồng đôi khi là những người có chung nền văn hóa. Các yếu tố phân chia có thể kể đến như: nhóm tộc người, các nền văn minh, các trường phái…

Ví dụ: Cộng đồng người Kinh, cộng đồng người Mèo, cộng đồng người yêu hội họa…

Cộng đồng nghề nghiệp

Cộng đồng nghề nghiệp thường là tập hợp những người có chung nghề nghiệp. Họ có thể họa động trong cùng một lĩnh vực nào đó, tiếp nhận chung một luồng tư tưởng giống nhau.

Ví dụ: Cộng đồng nhà giáo Việt Nam, cộng đồng các kiến trúc sư, cộng đồng các nhà văn, cộng đồng bác sĩ…

Đọc thêm bài viết: Miêu tả là gì? Các thể loại văn miêu tả thường gặp

Cộng đồng tôn giáo

Cộng đồng tôn giáo cũng là một dạng cộng đồng khá phổ biến. Mỗi quốc gia đều có những cộng đồng tôn giáo, tín ngưỡng khác nhau.

Ví dụ: Cộng đồng người theo đạo Phật, cộng đồng người theo Thiên chúa giáo…

Ngoài những loại hình phổ biến trên, còn rất nhiều nhóm cộng đồng khác vẫn đang tồn tại và hoạt động trong xã hội. Mỗi quốc gia, mỗi dân tộc cũng chính là một cộng đồng. Tuy nhiên cộng đồng ở đây mang ý nghĩa rộng lớn, tích hợp nhiều đặc điểm bên trong.

Cộng đồng là gì? Vai trò của cộng đồng đối với cuộc sống

Cộng đồng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi người. Chúng ta không thể sống một mình đơn lẻ mà không thuộc bất cứ cộng đồng nào.

Hay hiện nay trong xã hội cũng tồn tại nhiều nhóm cộng đồng đa dạng, độc đáo khác như: Cộng đồng LGBT, cộng đồng mạng, cộng đồng người chống bạo hành phụ nữ, cộng đồng người yêu thích động vật…

Tất cả những nhóm cộng đồng này đều là nơi con người có thể được cất lên tiếng nói, được hòa nhập, được chung sống. Sống trong một cộng đồng sẽ giúp cuộc sống của mỗi người trở nên vui vẻ, tích cực hơn.

Bài viết trên đây đã giải đáp thắc mắc cộng đồng là gì?, cũng như vài trò của cộng đồng đối với cuộc sống. Mỗi người sống trong cộng đồng cần có trách nhiệm đóng góp để phát triển cộng đồng đó ngày càng tốt đẹp, gắn kết hơn.

Từ thuở bình minh lịch sử, do bản năng sinh tồn (muốn được tập hợp sức mạnh chống thiên tai, địch họa, thú dữ và kích thích quá trình tiến hóa), con người đã có ý thức liên kết bầy đàn, sống quần tụ thành một cộng đồng, tập thể. Từ đó, xã hội loài người dần dần hình thành các mô hình xã hội từ dạng sơ khai cho đến phức tạp và phát triển cao như ngày nay.

Theo nghĩa hẹp của bộ môn Nhân học văn hóa (Cultural anthropology), tính cộng đồng chỉ sự gắn bó với từng nhóm trong cộng đồng dân tộc lớn... (in-group: Gia đình, thân tộc, tôn giáo...) gần như tính tập thể. Khái niệm tính cộng đồng này của Nhân học văn hóa chỉ sự gắn bó với những nhóm (in-group) như: Gia đình, làng, xã, tổ chức xã hội, tôn giáo... trong cộng đồng dân tộc lớn. Theo nghĩa rộng, tính cộng đồng là ý thức và tình cảm gắn bó người tộc Việt với nhau (tức là tính cộng đồng dân tộc Việt). Tính cộng đồng đặc trưng cho tinh thần đoàn kết, tương trợ; tính tập thể hòa đồng; đó là sự gắn kết giữa cá nhân với cá nhân, giữa cá nhân với cộng đồng tập thể. Tính cộng đồng chú trọng nhấn mạnh vào sự đồng nhất: Cùng họ là đồng tộc, cùng tuổi là đồng niên, cùng nghề là đồng nghiệp, cùng làng là đồng hương...

Việt Nam nằm trong khu vực có thời tiết 4 mùa, thổ nhưỡng đa dạng, nhiều sông ngòi, kênh rạch... rất phù hợp với nền sản xuất nông nghiệp trồng lúa nước. Tinh thần đoàn kết, gắn kết cộng đồng có nguồn gốc từ nền văn hóa lúa nước đó. Trong sản xuất nông nghiệp, các gia đình nông dân cùng canh tác trên một cánh đồng, môi trường canh tác gần gũi và mang tính tập thể đó khiến những người nông dân trong làng không thể sinh sống và làm việc đơn lẻ, mà liên kết với nhau trong mối liên hệ gần gũi, thân tình...

Trong cuộc sinh tồn và phát triển, dân tộc Việt Nam luôn phải gồng mình lên để chiến đấu chống lại các thế lực ngoại bang hùng mạnh và thiện chiến, vận mệnh dân tộc không ít lần như “ngàn cân treo sợi tóc”. Trước nguy cơ nước mất nhà tan, sự sống còn của cá nhân gắn liền với sự tồn vong của cộng đồng nên ngay tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam hình thành sớm. Điều này lý giải vì sao cộng đồng dân tộc Việt Nam cùng với Nhà nước trung ương tập quyền ra đời sớm, ngay vào lúc xây dựng nền móng cho chế độ quân chủ phong kiến dân tộc. Sự gắn kết cá nhân, gia đình, làng xã, Tổ quốc thành một khối thống nhất chính là bức thành đồng kiên cố giúp cộng đồng có thể vượt qua mọi dã tâm xâm lược, đưa đất nước đi lên cường thịnh và trường tồn.

Tính cộng đồng biểu hiện ở cách tổ chức đời sống cộng đồng, mà làng xã là một ví dụ tiêu biểu. Tiếng Việt mang hình bóng của tính cộng đồng người Việt rất đậm đặc, đơn cử như trong tiếng Việt, không có đại từ ngôi thứ nhất và thứ hai chung cho mọi người mà phải thay bằng tiếng xưng hô trong thân tộc như: Ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em, con, cháu, cô, dì, chú, bác... Có lẽ đây cũng chính là một đặc thù của tiếng Việt so với ngôn ngữ khác trên thế giới. Tính cộng đồng còn được thể hiện qua phong tục, tín ngưỡng, lễ hội của người Việt. Bản thân lễ hội chứa đựng trong đó các giá trị to lớn, hướng con người tới “cái thiêng”, có sức gắn kết cộng đồng, hấp dẫn, lôi cuốn các tầng lớp xã hội, trở thành một nhu cầu, một khát vọng của nhân dân trong nhiều thế kỷ. Tính cộng đồng cũng được hình tượng hóa qua nhiều truyền thuyết, huyền thoại với các yếu tố biểu tượng sinh động, đặc trưng như: “Con Rồng, cháu Tiên”, “Thánh Gióng”, “Sơn Tinh-Thủy Tinh”... Qua đó, ta thấy một dân tộc mà ngay từ thuở sơ khai đã gắn bó với nhau bằng nghĩa tình đồng bào ruột thịt, và lại kề vai sát cánh bên nhau bước vào cuộc trường chinh dựng nước và giữ nước, chung sức đồng lòng chiến đấu với bao thiên tai, địch họa để kiêu hãnh trường tồn.

Tính cộng đồng có những tác động tích cực đối với đời sống xã hội. Do có tính cộng đồng mà người Việt luôn có tinh thần tập thể, ý thức trách nhiệm. Trong mỗi hành vi ứng xử, trong lối sống và nếp nghĩ, con người luôn nghĩ đến cộng đồng, đến tập thể, luôn để ý đến các mối liên hệ xung quanh, tránh những việc làm phương hại đến tập thể. Vì tập thể, người ta sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân. Cũng vì thế mà người phương Đông nói chung, người Việt nói riêng thường đề cao nghĩa vụ, trách nhiệm (khác với phương Tây thường coi trọng quyền lợi).

Vì có tinh thần tập thể nên người Việt giàu lòng nhân ái, đoàn kết, sẻ chia. Những người trong làng sống nương tựa vào nhau, vì nhau, cởi mở, hòa đồng, do đó, họ đối xử với nhau rất giàu tình nghĩa, coi trọng tình làng nghĩa xóm, “tương thân tương ái”, “thương người như thể thương thân”, “lá lành đùm lá rách” đầy nhân ái, sẻ chia. Cũng nhờ đó, người Việt đã hạn chế sự vô cảm, ích kỷ cá nhân. Bởi lẽ, con người gắn kết cộng đồng sẽ không chấp nhận lối sống hờ hững, vô trách nhiệm. Mọi vấn đề nảy sinh đều được giải quyết bằng tình nghĩa họ hàng, bà con, láng giềng một cách mềm dẻo, tạo nên nét văn hóa trọng tình. Do đề cao tính cộng đồng nên trong xã hội Việt Nam truyền thống, có một sự đồng nhất (giống nhau, bình đẳng với nhau) cũng chính là ngọn nguồn của nếp sống dân chủ-bình đẳng bộc lộ trong nguyên tắc tổ chức nông thôn theo địa bàn cư trú, theo nghề nghiệp, theo phe giáp...

Như vậy, có thể thấy, tính cộng đồng có mặt tích cực là tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong cộng đồng, giúp tập hợp, huy động được sức mạnh của số đông, tạo nên một tập thể đoàn kết, gắn bó để đạt được mục tiêu chung và cao nhất. Phát triển được tinh thần cộng đồng lành mạnh là cơ sở để nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc.

Bên cạnh những mặt tích cực trên, tính cộng đồng của người Việt cũng có những hạn chế, tiêu cực.

Sự đồng nhất (giống nhau) dẫn đến chỗ người Việt Nam hay có thói dựa dẫm, ỷ lại vào tập thể, tâm lý xuề xòa, đại khái, tâm lý đám đông: “Nước trôi thì bèo trôi”, “nước nổi thì thuyền nổi”. Tệ hại hơn nữa là tình trạng “Cha chung không ai khóc”, “Lắm sãi không ai đóng cửa chùa”... Dù khó khăn hoạn nạn, có người cũng hành xử theo tư duy “mặc kệ”: “Toét mắt là tại hướng đình/ Cả làng toét mắt, riêng mình em đâu”. Hiện tượng “hôi của”, “đánh hội đồng”... xảy ra gần đây khiến cho không ít người khốn đốn là hiện tượng đáng buồn.

Người Việt cũng có tư tưởng an phận thủ thường và cả nể, làm gì cũng sợ động chạm “rút dây động rừng” nên thường “dĩ hòa vi quý”, giải quyết vấn đề êm thấm theo kiểu “đóng cửa bảo nhau”...

Tính cộng đồng đề cao tập thể cũng dẫn đến tâm lý coi nhẹ cá nhân. Bị ràng buộc bởi quan hệ cộng đồng, trách nhiệm, con người lắm lúc quên đi nhu cầu, hạnh phúc cá nhân. Lại thêm tư tưởng bình quân, cào bằng, đồng nhất tập thể nên nảy sinh thói đố kỵ, không chấp nhận sự vượt trội của người khác. Họ thà “xấu đều hơn tốt lỏi”, “khôn độc không bằng ngốc đàn”... Điều này khiến cho người Việt không tạo ra được một sự hiệp thông thống nhất, khả năng làm việc nhóm không hiệu quả, dẫn đến việc “một người làm thì tốt, ba người làm thì tồi, bảy người làm thì hỏng”. Một xã hội muốn phát triển thì cá nhân phải được tôn trọng, năng lực cá nhân phải được giải phóng. Một cộng đồng quá coi trọng tính tập thể thì yếu tố cá nhân bị lu mờ, vai trò và lợi ích của cá nhân bị gạt bỏ để phục vụ cộng đồng và tập thể.

Một mặt trái khác của tính cộng đồng là dẫn tới tính cục bộ, địa phương, kéo bè kéo cánh, lợi ích nhóm. Đây là điều tối kỵ trong bối cảnh kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế cần tư duy mở, cần tinh thần đối thoại, hợp tác vì phát triển và thịnh vượng chung.

Một hạn chế lớn nữa là bệnh làm ăn kiểu tiểu nông, sản xuất nhỏ, manh mún. Cung cách làm ăn theo kiểu phường hội, thương nhân liên kết với nhau để chèn ép khách hàng của nghề buôn truyền thống,... hoàn toàn đối lập với nền kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt nhưng đề cao chữ tín, tôn trọng khách hàng.

Cũng như các giá trị khác trong bảng giá trị văn hóa dân tộc Việt Nam, tính cộng đồng là hệ quả của nền văn minh lúa nước, của lịch sử chống thiên tai, địch họa bi thương nhưng cũng rất anh hùng của người Việt. Giá trị đó đã sinh thành, sống cùng dân tộc suốt hàng nghìn năm. Nhưng tính cộng đồng của người Việt có tính tương đối và tính lịch sử cụ thể. Trong công cuộc đổi mới, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay đang đặt giá trị văn hóa Việt Nam trước những yêu cầu, thử thách mới. Nhìn nhận lại giá trị cộng đồng truyền thống là một cách để “ôn cố nhi tri tân”. Nhận diện đúng đắn những giá trị và hạn chế của tính cộng đồng, từ đó có giải pháp kịp thời để “gạn đục khơi trong”, khắc phục những hạn chế, khiếm khuyết, làm tỏa sáng, lan tỏa những mặt tích cực, tốt đẹp đến cộng đồng hiện tại như một thứ sức mạnh mềm văn hóa cho phát triển bền vững đất nước là việc làm cấp thiết và ý nghĩa hiện nay.

Cộng đồng có nghĩa là gì?

Một cộng đồng là một nhóm xã hội của các cá thể sống chung trong cùng một môi trường thường là có cùng các mối quan tâm chung.

Quy định của cộng đồng là gì?

- Quy tắc sinh hoạt cộng đồng là quy định của các cơ quan nhà nước, tổ chức, tập thể, cộng đồng đòi hỏi mọi người trong xã hội, trong cộng đồng phải tôn trọng và tuân thủ nhằm bảo đảm lợi ích chung.

Kết nối với cộng đồng là gì?

Kết nối và phục vụ cộng đồng là các hoạt động được thực hiện giữa các đối tác cộng đồng trong và ngoài EIU nhằm tạo ra các hợp tác bền vững đôi bên cùng có lợi, trong đó cộng đồng trong Trường được xem là giảng viên, chuyên viên và sinh viên EIU; cộng đồng bên ngoài Trường gồm các trường đại học, tổ chức giáo dục, tổ ...

Cộng đồng về văn hóa là gì?

Cộng tính văn hóa là khái niệm mô tả khả năng sẵn sàng chấp nhận các hệ giá trị của văn hóa khác của một cộng đồng (hoặc cá nhân) thuộc một văn hóa xác định vào hệ giá trị, bất chấp việc các giá trị mới có thể đối nghịch với hệ giá trị đang tồn tại.