Chỉ số afp là gì
Ung thư gan nguyên phát là một trong năm loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới. Việt Nam nằm trong số các quốc gia có tỷ lệ mắc cao nhất. Xét nghiệm định lượng AFP trong máu là cơ sở góp phần chẩn đoán ung thư gan sớm và đóng vai trò quan trọng trong theo dõi điều trị. Show
Xét nghiệm định lượng AFP trong máu là cơ sở góp phần chẩn đoán ung thư gan sớm (Hình ảnh minh họa)
Với một nồng độ ở ngưỡng cao > 3000 ng/mL khẳng định gần như chắc chắn bệnh nhân bị ung thư gan (Hình ảnh minh họa)
Bản quyền thuộc © Hội gan mật Việt Nam phát triển bởi HCVIET COMPANY.
AFP là xét nghiệm dấu ấn ung thư gan nguyên phát. Vậy chỉ số AFP bình thường là bao nhiêu? AFP tăng có có ý nghĩa gì? AFP (Alpha Fetoprotein) là một protein bình thường của tế bào gan còn non, hình thành trong giai đoạn bào thai. Xét nghiệm AFP là xét nghiệm sinh hóa máu được sử rụng tương đối rộng rãi trong hỗ trợ chẩn đoán bệnh ung thư gan nguyên phát. Chỉ số AFP bình thường thu được khi xét nghiệm sẽ nhỏ hơn 25 Ul/ml. Chỉ số AFP được cho là bình thường khi nhỏ hơn 25 Ul/ml. 2. AFP tăng có ý nghĩa gì?2.1. AFP tăng có phải ung thư gan không?Khi bệnh nhân bị ung thư gan, chỉ số AFP thường tăng lên, cụ thể: – Khoảng 80% bệnh nhân bị ung thư gan có chỉ số AFP lớn hơn 25 Ul/ml – 60% bệnh nhân ung thư gan có nồng độ AFP lớn hơn 100 Ul/ml – 50% bệnh nhân ung thư gan có nồng độ AFP lớn hơn 300 Ul/ml Thực tế, AFP có giá trị nhất định trong chẩn đoán ung thư gan, nhất là khi giá trị AFP tăng cao trên 300 Ul/ml và kết hợp siêu âm cho kết quả bất thường. Tuy nhiên, AFP cao không đồng nghĩa với bạn chắc chắn mắc ung thư gan bởi giá trị này còn tăng do nhiều nguyên nhân khác, không xuất phát từ ung thư như: – Viêm gan cấp – Viêm gan mạn tính – Xơ gan – Phụ nữ có thai… Ngoài ra, có khoảng 20 – 30% bệnh nhân mắc ung thư gan nguyên phát mà chỉ số này không tăng. Chính vì vậy để chẩn đoán chính xác bệnh ung thư gan, bác sĩ phải kết hợp với nhiều phương pháp khác. 2.2. Các xét nghiệm chẩn đoán ung thư gan– Siêu âm: khả năng phát hiện khối u đơn độc trên siêu âm là khoảng 75 – 80%. Tỷ lệ này cao hơn với trường hợp khối u đa ổ. Siêu âm Doppler có thể đánh giá xâm lấn tĩnh mạch cửa và loại trừ u mạch máu của gan. – CT: là phương tiện chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu có giá trị trong phát hiện ung thư gan – Sinh thiết khối u dưới hướng dẫn siêu âm, CT hay sinh thiết qua nội soi xoang bụng… Siêu âm là một trong những phương pháp có giá trị trong chẩn đoán ung thư gan Chỉ số AFP có giá trị quan trong nhưng chưa phải là điều kiện đủ để chẩn đoán chính xác ung thư gan. Chính vì vậy, khi cần tầm soát ung thư gan, bạn nên đến gặp bác sĩ để được chỉ định thực hiện các phương pháp cần thiết.
Việc tầm soát ung thư AFP là cơ sở góp phần chẩn đoán ung thư gan sớm cho người bệnh. Ngoài ra, xét nghiệm này còn đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi quá trình điều trị và theo dõi khả năng tái phát bệnh sau này. 1. Xét nghiệm AFP là gì?AFP là một loại protein có nồng độ cao trong máu vào thời kỳ thai nhi, sau khi chào đời và phát triển thì lượng protein này giảm dần đi. Đến khi trưởng thành thì lượng AFP trong máu rất thấp chỉ vào khoảng 10 ng/ml. Khi mắc các bệnh lý về gan thì lượng AFP trong máu sẽ tăng bất thường, đây là lý do để thực hiện các xét nghiệm liên quan đến chỉ số này. Tuy nhiên trong một số trường hợp nồng độ trên trong máu tăng cao ở một số người bình thường, do vậy giá trị của xét nghiệm AFP chỉ đóng góp một phần cho việc chẩn đoán ung thư gan. Xét nghiệm AFP giúp chẩn đoán ung thư gan Ngoài ra xét nghiệm AFP còn có tác dụng trong việc phát hiện các dị tật bẩm sinh của thai nhi. Vào giai đoạn 4 tháng tuổi sẽ được thực hiện để kiểm tra lượng protein này của thai nhi nhưng hoà tan trong máu của người mẹ. Kết quả xét nghiệm có thể phát hiện khiếm khuyết ống thần kinh, nguy cơ bị bệnh Down. Tóm lại mục đích của việc xét nghiệm AFP trong máu bao gồm:
2. Giá trị lâm sàng của việc tăng nồng độ AFP trong máuNồng độ AFP trong máu tăng có thể là có nguyên do của một số bệnh sau:
Giá trị lâm sàng của việc xác định AFP 3. Những ai nên tầm soát ung thư AFP?Ung thư gan phát triển vô cùng âm thầm trong cơ thể mà không có dấu hiệu nào rõ ràng của bệnh. Nếu bạn tầm soát ung thư và phát hiện sớm thì tỷ lệ chữa khỏi là rất cao. Tuy nhiên, do chưa ý thức được tầm quan trọng của việc tầm soát ung thư định kỳ vì thế đa số bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối mới phát hiện ra. Tầm soát ung thư gan định kỳ 6 tháng một lần là hợp lý và không nên thực hiện quá nhiều lần trong một thời gian ngắn. Những đối tượng sau nên tầm soát ung thư gan bởi họ có khả năng mắc bệnh cao hơn người bình thường:
Tầm soát ung thư AFP là rất cần thiết đối với các đối tượng có nguy cơ cao 4. Ý nghĩa giá trị AFP trong việc điều trị bệnh về gan
AFP kết hợp thêm 2 dấu vết AFP - L3 và PIVKA - II trong chẩn đoán ung thư gan 5. Xét nghiệm AFP trong việc xác định dị tật thai nhi?Như đã trình bày ở mục trên, khi xét nghiệm ở giai đoạn 4 tuần tuổi dựa vào chỉ số AFP ta có thể chẩn đoán được các hiện tượng của dị tật thai nhi.
Các thông số ban đầu chỉ mang tính chất tham khảo nên bạn không cần phải quá lo lắng. Cần phải xét đến các yếu tố ảnh hưởng cũng như các xét nghiệm phía sau nữa thì bác sĩ mới đưa ra được kết luận chính xác nhất. Bởi do nồng độ AFP tăng có thể là bạn sinh thai đôi hoặc vấn đề về cân nặng, bệnh tiểu đường cũng ảnh hưởng đến giá trị AFP trong quá trình xét nghiệm. Chỉ số AFP cũng là một trong các chỉ số để xác định dị tật thai nhi Tầm soát ung thư AFP ngoài việc chẩn đoán sớm các bệnh lý liên quan đến gan để có phác đồ điều trị thích hợp, thì còn có tác dụng trong việc xác định các dị tật của thai nhi. Bạn nên có một lịch trình tầm soát ung thư thích hợp để bảo vệ sức khỏe bản thân một cách tốt nhất. Hiện MEDLATEC là địa chỉ tin cậy của nhiều bệnh nhân trong khám và điều trị bệnh nói chung cũng như tầm soát ung thư gan nói riêng. Ngoài ra, MEDLATEC còn chấp nhận bảo lãnh viện phí cho khách hàng có thẻ bảo hiểm Bảo Việt, bảo hiểm dầu khí PVI cùng nhiều công ty khác giúp khách hàng tiết kiệm tối đa chi phí điều trị. Nếu có vấn đề thắc mắc về việc tầm soát ung thư AFP, liên hệ với MEDLATEC để được giải đáp cụ thể hơn. |