Kỹ năng vận động tinh có thể được định nghĩa là khả năng sử dụng và phối hợp các vận động cơ nhỏ liên quan đến ngón tay, bàn tay và cổ tay của bạn.
Trẻ bị bại não có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát các cơ ở những vùng này và sẽ cần tận dụng lợi thế của tính mềm dẻo thần kinh.
Tính mềm dẻo thần kinh là khả năng não bộ tự phục hồi và cách tốt nhất để kích hoạt nó là bằng cách thực hiện lặp đi lặp lại các nhiệm vụ mới và thử thách sử dụng các chức năng vận động tinh.
Nói chung, các kỹ năng vận động tinh phức tạp hơn các kỹ năng vận động thô và để học cần thực hành nhiều hơn. Có thể khó để trẻ thực hành các nhiệm vụ lặp đi lặp lại mà không cảm thấy nhàm chán.
Bài viết này sẽ giới thiệu cho các bạn một số hoạt động vận động tinh thú vị và hiệu quả cho trẻ em/ trẻ bại não.
1. Nặn hình
Chơi với Play-Doh, đất nặn, đất sét nặn, hoặc bột nặn là một trong những hoạt động vận động tinh tốt nhất cho trẻ bại não vì tính linh hoạt của nó. Nó không chỉ có thể giúp ích cho việc phối hợp vận động tinh mà còn giúp tăng cường sức mạnh vận động tinh.
Bạn có thể bóp, kéo và nặn đất nặn thành bất kỳ hình dạng nào bạn muốn.
Loại bột nặn chuyên dùng cho trị liệu có nhiều mức kháng trở khác nhau, từ cực mềm đến cứng. Điều này cho phép con bạn liên tục thử thách bản thân khi các kỹ năng vận động tinh của cháu phát triển.
2. Làm đồ trang sức
Xâu chuỗi hạt là một cách tuyệt vời để cải thiện kỹ năng vận động tinh ở trẻ vì nó đòi hỏi rất nhiều sự chính xác và liên quan đến cả hai tay.
Hãy bắt đầu bằng hoạt động dễ và mua các loại hạt có lỗ lớn và dây hoặc que xiên. Khi trẻ trở nên thoải mái hơn với hoạt động này, bạn có thể làm cho nó trở nên khó khăn hơn bằng cách cho chúng những hạt có lỗ nhỏ hơn.
Một kỹ năng khác mà con bạn có thể luyện tập khi làm đồ trang sức là thắt nút để giữ các hạt trên dây.
3. Vẽ tranh
Vẽ tranh là một hoạt động đòi hỏi phải học cách cầm cọ, dùng lực đè lên vải/giấy vẽ và di chuyển cổ tay một cách thích hợp để tạo các nét vẽ.
Trong khi một tấm vải rộng sẽ cho phép con bạn khám phá khả năng sáng tạo của mình, thì việc vẽ tranh trên một bề mặt nhỏ hơn sẽ khuyến khích sự phát triển vận động chính xác hơn.
Ví dụ, để con bạn sơn móng tay của chúng sẽ đòi hỏi sự tập trung cao độ và một bàn tay ổn định vì diện tích bề mặt rất hạn chế.
4. Chơi nhạc cụ
Học chơi một loại nhạc cụ có thể cải thiện đáng kể các kỹ năng vận động tinh.
Mỗi nhạc cụ đều yêu cầu một số loại kỹ năng vận động tinh.
Chơi nhạc cụ thách thức mọi người thực hành sử dụng cả hai tay cùng một lúc [điều này được gọi là phối hợp hai tay].
Đôi khi, hai tay thực hiện các hoạt động hoàn toàn khác nhau.
Ví dụ, khi bạn chơi vĩ cầm, tay trái của bạn di chuyển dọc theo bàn ngón tay trong khi tay phải của bạn cầm cung và vuốt dọc theo dây đàn.
Chơi nhạc cụ giúp trẻ rèn luyện tính chính xác vì mỗi âm thanh tương ứng với một vị trí chính xác của ngón tay.
5. Phân loại kẹo
Hãy lấy một túi kẹo nhiều màu sắc yêu thích của con bạn, như kẹo M & M, kẹo dẻo …
Đổ chúng ra một bề mặt sạch và sau đó để con bạn phân loại chúng theo màu sắc.
Khuyến khích trẻ nhặt từng viên một hơn là trượt đẩy chúng. Để khó hơn, hãy thử nhặt 4-5 viên cùng một lúc và đặt chúng xuống một lúc chỉ dùng một tay.
6. Xây dựng bằng Legos
Xây hình bằng Legos là một trong những hoạt động vận động tinh hiệu quả nhất cho trẻ vì nó liên quan đến việc phân loại tất cả các mảnh, ép chúng lại với nhau và bẻ chúng ra.
Legos có nhiều kích cỡ khác nhau. Những cái lớn hơn sẽ dễ dàng xếp lại với nhau và tháo rời trong khi những cái nhỏ hơn cần nhiều lực và độ chính xác hơn.
Những đứa trẻ thích xây dựng sẽ đắm chìm trong quá trình sáng tạo của chúng đến mức chúng thậm chí sẽ không nhận ra rằng chúng đang thực hành các kỹ năng vận động tinh của mình đến mức nào.
7. Jenga [Đồ chơi rút gỗ]
Jenga là một trò chơi thú vị và đầy thử thách, chắc chắn đòi hỏi bạn phải chạm tay cẩn thận.
Đầu tiên, bạn phải xếp các khối gỗ theo ba thanh một tầng [có 54 thanh].
Sau khi trò chơi được thiết lập [xây xong tháp], bạn lần lượt lấy từng mảnh ra rồi đặt mảnh đó lên trên đỉnh tháp.
Chọn đúng mảnh và lấy ra khỏi vị trí của nó sẽ buộc con bạn phải tập trung và phát triển khả năng phối hợp tay mắt.
Trò này bắt đầu dễ dàng nhưng dần dần trở nên khó khăn hơn khi các khối trở nên không cân bằng.
8. Bện tóc
Bện tóc bao gồm việc chải tóc, chia nhỏ thành các phần, giữ các phần lại với nhau, bện tóc và cuối cùng buộc lại.
Quan trọng nhất, đó là một kỹ năng cần thực hành lặp đi lặp lại nhiều lần để phát triển.
Bạn cần giữ tóc một cách nhất định để không làm bím tóc quá lỏng lẻo hoặc lộn xộn, đồng thời bạn cần tập tết tóc theo một khuôn mẫu cụ thể để tạo ra kiểu dáng phù hợp.
9. Origami
Origami là nghệ thuật gấp giấy của Nhật Bản.
Bạn có thể tạo ra hầu hết mọi thứ chỉ bằng cách gấp giấy theo một cách nhất định, nhưng nó chắc chắn đòi hỏi một con mắt về sự đối xứng và nhận thức về không gian.
Bằng cách làm origami, trẻ em học cách chính xác và áp dụng lượng áp lực phù hợp với các nếp gấp của chúng.
Origami cũng có thể liên quan đến việc kéo giấy một cách nhẹ nhàng; để tránh xé giấy [và để tránh giấy cắt], trẻ em phải học cách cẩn thận với các cử động tay của mình.
10. Đồ theo hình
Tracing là một hoạt động đơn giản giúp thúc đẩy một bàn tay ổn định.
Tất cả những gì con bạn cần là một tờ giấy có hình ảnh để đồ theo và một cây bút chì.
Trẻ sẽ có động lực để tự mình tạo lại hình ảnh và sẽ tập trung vào việc đồ theo các đường nét của hình ảnh đến mức chúng thậm chí sẽ không nhận ra mình đang sử dụng tay mình nhiều như thế nào.
Đồ theo hình cũng có thể hiệu quả để dạy con bạn cách vẽ hình và viết!
11. Sáng tạo với hạt nhựa Perler
Perler là những hạt nhựa nhỏ mà bạn đặt từng hạt một lên một tấm ván ghim, có nhiều hình dạng khác nhau.
Khi con bạn đã tạo xong thiết kế của mình, hãy ủi nó bằng một tờ giấy ủi. Điều này sẽ kết nối tất cả các hạt với nhau.
Đây là một hoạt động thủ công thú vị giúp trẻ rèn luyện kỹ năng phân loại và phối hợp tay mắt.
13. Trò chơi bàn cờ [board games]
Các trò chơi bàn cờ là một hoạt động tuyệt vời để cải thiện nhiều kỹ năng vận động tinh ở trẻ em.
Ví dụ chơi cờ cá ngựa, chơi “ô làng”
Trò chơi trên bàn cờ cũng yêu cầu lật hoặc nhặt thẻ, tung xúc xắc và nhấn các nút, điều này làm cho chúng trở thành một cách thú vị, tương tác để thực hành sử dụng tay.
14. Nhảy dây
Nhảy dây đòi hỏi khả năng cầm nắm tốt, phối hợp tay mắt và chuyển động cổ tay linh hoạt.
Nó cũng nhấn mạnh việc thực hiện nhiều lần lặp lại bằng cách tuân theo một chuỗi chuyển động nhịp nhàng.
Con bạn giữ dây nhảy càng lâu và càng tập di chuyển cổ tay theo chuyển động tròn, thì chúng càng dễ dàng sử dụng tay cho các công việc và hoạt động khác. Ngoài ra, nhảy dây cũng giúp phát triển các kỹ năng vận động thô.
15. Trang trí thức ăn
Để con bạn trang trí thức ăn là một cách tuyệt vời để thúc đẩy chúng thực hành các kỹ năng vận động tinh của mình.
Nó giúp họ thực hành nhặt các vật nhỏ, bóp, xếp lớp và sắp xếp.
Cho dù đó là sử dụng trái cây để làm mặt cười trên bánh kếp, rải pepperoni để phủ trên bánh pizza…, trẻ em sẽ thích trang trí món ăn của chúng bằng thiết kế của riêng chúng.
16. Chơi Dominos
Xây dựng một dải dài các thanh dominos và khiến chúng bị đổ đè lên nhau khi làm xong. Cần dự liệu khoảng cách phù hợp giữa mỗi thanh để đảm bảo rằng chúng sẽ xô ngã nhau.
Hoạt động này đòi hỏi sự tập trung cao độ và một bàn tay rất cẩn thận, điều này làm cho nó trở thành một hoạt động vận động tinh lý tưởng cho trẻ.
17. Tô màu
Học cách tô màu là điều cần thiết để phát triển các kỹ năng vận động tinh.
Bạn học cách giữ các phương tiện khác nhau và mức độ áp lực để đạt được hiệu suất tốt nhất từ mỗi phương tiện.
Ví dụ, nếu bạn cầm bút chì màu quá chặt, nó có thể bị gãy làm đôi. Nếu bạn giữ một bút đánh dấu trên trang quá lâu, mực sẽ chảy ra nhiều.
Nhấn quá mạnh sẽ làm cho màu đậm trong khi ấn nhẹ sẽ làm cho màu nhạt hơn.
Điều này dạy trẻ cách kiểm soát chuyển động tay của mình để đạt được kết quả như ý muốn.
18. Trang trí bằng các hình dán
Trẻ em thích nhãn dán. Chúng là một cách thú vị và dễ dàng để cá nhân hóa mọi thứ.
Trang trí bằng nhãn dán là một hoạt động vận động tinh tốt với trẻ vì trẻ phải tìm cách bóc lớp nền ra, đặt miếng dán vào đúng vị trí, sau đó ấn xuống để đảm bảo rằng miếng dán vẫn được giữ nguyên.
Các hình dán lớn hơn thì dễ bắt đầu hơn, trong khi các hình dán nhỏ hơn có thể khó khăn hơn.
19. Trò chơi điện tử
Chơi trò chơi điện tử giúp thúc đẩy sự phối hợp của các giác quan và có thể khiến con bạn tham gia liên tục.
Hãy nghĩ về tất cả các nút khác nhau trên bộ điều khiển. Con bạn phải học rằng tất cả các nút khác nhau tương ứng với một hành động nhất định và khi nào thì sử dụng chúng.
Một số trò chơi yêu cầu bạn nhấn các nút với tốc độ nhanh, trong khi những trò chơi khác yêu cầu chuyển đổi hoặc lập kế hoạch chiến lược hơn.
Tóm lại
Đừng lo lắng nếu con bạn không thể thực hiện những công việc này ngay lập tức; hãy khuyến khích cháu tiếp tục cố gắng.
Rốt cuộc, cách duy nhất để làm tốt hơn bất cứ điều gì là thông qua luyện tập.
Thực hiện các nhiệm vụ mới sẽ kích hoạt các đường dẫn thần kinh mới trong não và sự lặp lại sẽ củng cố chúng.
Hy vọng rằng bạn sẽ thử một số hoạt động này với con mình và xem các kỹ năng vận động tinh của chúng phát triển đến mức nào.