Trong quá trình hoạt động, chiếc xe của bạn chịu tác động từ nhiều yếu tố. Trong đó, hệ thống làm mát ảnh hưởng lớn nhất đến sự vận hành của xe. Dưới đây là các loại hệ thống làm mát trên xe gắn máy. Hiểu về nó, bạn sẽ thấy được tầm quan trọng cũng như có biện pháp bảo dưỡng, khắc phục các “bệnh” từ hệ thống làm mát.
Hệ thống làm mát ảnh hưởng nhiều nhất [23%] tới quá trình vận hành của xe
Hệ thống làm mát bằng gió
Là phương pháp làm mát cho động cơ cổ điển nhất. Chiếm ít diện tích, vị trí đặt thông thoáng nên làm mát bằng gió được áp dụng hầu hết cho các động cơ xe gắn máy. Kiểu làm mát này được tăng cường nhờ những cánh tản nhiệt trên thân động cơ và thiết kế khí động học của yếm xe.
Hệ thống làm mát bằng khí tự nhiên
Với phương pháp này sức nóng ở xi-lanh, quy-láp sẽ toả ra môi trường không khí xung quanh. Do đó muốn làm mát có hiệu quả tốt phải gia tăng tiết diện làm mát của động cơ bằng cách đúc liền xi-lanh với quy-láp những cánh tỏa nhiệt, dùng kim lọai có hệ số truyền nhiệt lớn như nhôm hay hợp kim nhôm, khối lượng không khí lưu thông qua diện tích làm mát phải lớn. Vì vậy các động cơ được để trống, lợi dụng tốc độ của xe chạy trên đường để lấy tốc độ gió làm mát các cánh tản nhiệt.
Làm mát bằng gió cưỡng bức
Khi động cơ được đặt ở vị trí tương đối kín, gió không thể luồn vào và làm mát hiệu quả nên người ta thiết kế thêm một quạt gió để hút khí trời vào làm mát động cơ. Thông thường, quạt gió này được dẫn động bởi chính trục khuỷu động cơ.
Hệ thống làm mát bằng quạt gió [gió cưỡng bức]
Ưu điểm của hệ thống làm mát bằng gió cưỡng bức là đơn giản, gọn nhẹ, ít phải bảo trì bảo dưỡng. Tuy nhiên, mặt hạn chế của nó là nhiệt độ tăng cao khi động cơ hoạt động trong một thời gian dài do tiết diện tản nhiệt không lớn, hiệu suất tản nhiệt ra môi trường thấp do gió chỉ lướt qua bề mặt động cơ. Ứng dụng này được sử dụng nhiều ở các xe Scooter hay gắn máy thông thường, hầu như ít gặp trên các xe Motô phân khối lớn, kể cả Cruiser lẫn Sportbike.
Làm mát bằng nhớt
Đây là 1 ứng dụng khá phổ biến. Hệ thống bôi trơn sẽ kiêm nhiệm 1 phần nào chức năng làm mát. Nhiệt dung của nhớt thì cao, nhưng bù lại lưu lượng bị giới hạn nên hiệu quả làm mát cũng bị hạn chế. Song, việc giảm nhiệt cho dầu nhớt là rất hữu ích vì sẽ nâng cao hiệu năng của dầu nhớt, động cơ họat động tin cậy và ổn định hơn.
Làm mát bằng nhớt
Vì tồn tại két nhớt nên ít nhiều áp lực nhớt bị giảm khi tới các cơ phận, và việc bẩn nghẹt két nhớt có thể dẫn tới các hệ lụy cực kỳ tai hại nếu sử dụng bảo dưỡng không đúng cách. Ở các xe môtô trang bị hệ thống làm mát này, các cánh tản nhiệt vẫn được làm lớn như lọai làm mát gió, nhưng có 1 két nhớt nhỏ thường nằm dưới cổ lái, tăng thêm vẻ hiện đại và bắt mắt cho xe. Hệ thống này chỉ thích hợp cho các lọai xe có dáng dấp hịên đại, cụ thể là các loại xe dòng Naked bike hay Sport bike cỡ nhỏ.
Làm mát bằng nuớc
Hệ thống làm mát bằng nước được cho là hoàn chỉnh nhất cho tới bây giờ của tất cả các lọai động cơ đốt trong. Nước làm mát được bơm qua vỏ động cơ và đưa ra két nước để tỏa nhiệt ra môi trường.
Làm mát bằng nước, dung dịch
Động cơ được trang bị hệ thống này tuy có phức tạp và “khó chịu” hơn khi bảo trì bảo dưỡng nhưng hoạt động ổn định và tin cậy hơn hẳn, nhiệt độ vận hành luôn đạt mức tốt ưu để cho hiệu suất cao nhất. Tuy nhiên, việc phải bố trí 1 két nước đủ lớn luôn ảnh hưởng tới khía cạnh thẩm mỹ của các xe Cruiser cổ điển, nên việc ứng dụng của nó không phải lúc nào cũng là lựa chọn của các nhà sản xuất. Còn ở các Sport Bike hay Touring, nó gần như là không thể vắng mặt vì sự hiệu quả của nó mới bảo đảm cho các động cơ nhiều xi-lanh tua lớn họat động ổn đinh.
Hệ thống làm mát kết hợp gió – nước
Một số nhà sản xuất đã khéo léo kết hợp giữa hệ thống làm mát bằng gió tự nhiên và bằng nước. Đây có thể nói là 1 phương án cực kỳ hợp lý vì vừa bảo đảm thẩm mỹ, vừa làm giản tiện hệ thống làm mát bằng nước, lại cân bằng được nhiệt độ giữa các xi-lanh, đặc biệt là khi ứng dụng cho dòng Cruiser máy V cổ điển.
Ở điều kiện Việt Nam, thường xuyên phải lái xe ở vận tốc thấp và khí hậu nhiệt đới, sự lựa chọn hợp lý có lẽ là ưu tiên cho các xe có hệ thống làm mát bằng nước hay tích hợp gió – nước. Các xe phân khối lớn làm mát bằng gió sẽ cực nóng khi chạy chậm, có thể nhiệt độ vẫn nằm trong tính toán của nhà sản xuất nên vận hành xe không bị ảnh hưởng nhưng người lái thật sự cảm thấy rất bức bối khi phải chịu đựng nhiệt độ quá cao từ buồng máy hắt lên.
[Nguồn autodaily.vn]
Khi hoạt động, xe máy sẽ chịu rất nhiều tác động từ môi trường cũng như động cơ và sẽ bị nóng lên. Do đó chúng cần được trang bị hệ thống làm mát cho xe. Vậy xe Honda sử dụng hệ thống làm mát bằng những vật liệu gì? Hãy cùng Muaban.net tìm hiểu qua bài viết hôm nay nhé!
Tìm hiểu hệ thống làm mát của xe Honda
Hệ thống làm mát là một trong những hệ thống quan trọng nhất trên xe máy. Nếu làm mát không đủ, động cơ và các bộ phận sẽ bị quá nhiệt, dầu bôi trơn sẽ mất chức năng làm cho piston bị kẹt trong thành xilanh và gây hư hỏng các bộ phận khác của động cơ. Vì lý do khi động cơ hoạt động, cần có hệ thống làm mát phù hợp để đảm bảo hoạt động trơn tru và tạo ra công suất tối đa.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống làm mát
Hệ thống làm mát từ dầu
Việc sử dụng dầu trong hệ thống làm mát là một thực tế phổ biến trên các phương tiện giao thông ngày nay. Nó còn được gọi là bộ làm mát dầu. Kiểu làm mát này thường được sử dụng trên một số mẫu Naked bike cỡ nhỏ.
Về nguyên lý hoạt động
Bình xăng thường nằm cạnh hệ thống làm mát bằng gió. Hệ thống bôi trơn dầu cũng sẽ đảm nhiệm chức năng làm mát. Khi xe chạy, dầu trong động cơ được bơm đến các chi tiết máy theo chu trình. Nếu để xe lâu ngày máy sẽ nóng dần lên làm giảm công suất máy. Vì vậy, các nhà sản xuất đã thiết kế bình xăng đặt phía trước xe nhằm tận dụng gió tự nhiên để giảm độ nóng của dầu.
Ưu điểm
Rất hữu ích khi sử dụng không khí tự nhiên để làm mát dầu cũng như giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm nhiệt dầu. Nhiệt lượng từ dầu giảm xuống sẽ giúp động cơ vận hành êm ái hơn và hạn chế ảnh hưởng của dầu quá nóng đến các bộ phận bên trong động cơ.
Nhược điểm
Việc lắp đặt một bể chứa yêu cầu hệ thống bơm dầu phải đủ mạnh để đẩy dầu vào bể chứa. Đồng thời đưa dầu đến các chi tiết máy bên trong động cơ là đủ. Sử dụng hệ thống làm mát nhiên liệu cũng dễ dẫn đến hiện tượng tắc dầu. Nguyên nhân là do mạt sắt trong chi tiết máy bị đọng lại trong dầu. Điều này dễ làm hỏng xilanh.
Hệ thống làm mát bằng dung dịch
Đây là hệ thống làm mát tốt nhất trên tất cả các dòng xe máy hiện nay. Nó được sử dụng trong những chiếc xe hơi cao cấp ngày nay. Nước làm mát được bơm vào áo nước của động cơ và dẫn ra bộ tản nhiệt để tản nhiệt. Một động cơ với hệ thống làm mát này phức tạp hơn và “khó chịu” hơn về mặt bảo trì, nhưng nó chạy ổn định và đáng tin cậy hơn.
Cấu tạo
- Tản nhiệt [bồn chứa]: Được cấu tạo bởi các ống nhỏ, hẹp xen kẽ với các lá nhôm mỏng giúp tản nhiệt nhanh hơn. Két nước dùng để chứa nước và truyền nhiệt lượng của nước ra không khí, từ đó làm giảm nhiệt độ của nước và cung cấp nước lạnh cho động cơ hoạt động. Quạt làm mát: Tăng tốc độ không khí lưu thông trong bình, cho phép nước chảy qua bộ tản nhiệt làm mát nhanh hơn.
- Dung dịch làm mát: Là chất lỏng đặc biệt có chức năng truyền nhiệt.
- Máy bơm nước: Áp suất và tuần hoàn của chất làm mát.
- Bể phụ: chứa chất làm mát.
- Van hằng nhiệt: Van được sử dụng để duy trì nhiệt độ ổn định xác định sự lưu thông của nước làm mát từ động cơ đến bộ tản nhiệt. Khi động cơ mới khởi động và động cơ vẫn còn lạnh, van hằng nhiệt sẽ đóng cửa trao đổi nước với bộ làm mát. Van hằng nhiệt sẽ mở khi nhiệt độ bên trong động cơ trên mức quy định [xấp xỉ 87-102 độ C, tùy thuộc vào tốc độ xe]. Nhờ đó, động cơ có thể được khởi động nhanh chóng đến nhiệt độ làm việc, nhiệt độ có thể được ổn định và có thể giảm mức tiêu hao nhiên liệu.
Nguyên lý hoạt động
Nước làm mát sẽ được bơm ra ngoài qua mui xe và vào bộ tản nhiệt để tản nhiệt. Một phần công suất động cơ sẽ được sử dụng để bơm nước làm mát lên các bề mặt xi lanh. Nước làm mát từ các bề mặt xi lanh được đẩy ra bộ tản nhiệt thông qua các đường ống. Tại đây, mạch nước làm mát sẽ được làm mát bằng quạt hút ở bộ tản nhiệt. Sau đó, đưa sang két nước làm mát để tiếp tục làm mát xi lanh, quá trình tiếp tục diễn ra.
Ưu điểm
Hệ thống làm mát bằng nước có khả năng làm mát tốt. Đáp ứng các yêu cầu của xe mô tô phân khối lớn và phức tạp. Nó cũng phục vụ cho những chiếc xe tay ga thường xuyên di chuyển trên những con đường đông đúc.
Nhược điểm
Động cơ sử dụng két nước trong hệ thống làm mát của xe máy cần có cấu tạo phức tạp. Nó cũng yêu cầu người dùng phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng và bổ sung nước. Ngoài ra, vị trí đặt két nước làm mát cũng sẽ mang đến tác động rất nhiều đến tính thẩm mỹ của xe. Dễ thấy tại sao những chiếc cruiser phong cách cổ điển thường sử dụng tản nhiệt dầu và gió.
Hệ thống làm mát từ không khí
Đây là cách giải nhiệt cổ điển và dễ thực hiện nhất trên các dòng xe máy phổ thông hiện nay, thường áp dụng cho các dòng xe số như Wave, Dream, Future, Sirius, Jupiter… Đối với xe máy có hệ thống làm mát bằng gió thì động cơ đặt ở đâu lấy gió. có thể chảy vào bên trong khi xe đang chạy, và các thanh làm mát được thiết kế trên động cơ giúp quá trình làm mát đạt hiệu quả tối ưu.
Hệ thống làm mát không khí còn được gọi là làm mát không khí. Đây là hệ thống làm mát đơn giản và thô sơ nhất trong các loại. Hiện nay, phương pháp làm mát này vẫn được sử dụng rộng rãi trên các loại xe máy đơn giản.
>>> Tham khảo thêm: Top những dòng xe máy đi phượt được yêu thích nhất hiện nay
Nguyên lý hoạt động
Là một hệ thống làm mát có cấu tạo sơ khai, nguyên lý hoạt động của nó cũng đơn giản. Làm cho động cơ không hoạt động. Toàn bộ quá trình nạp-nén-đốt và xả sẽ khiến động cơ nóng lên khoảng 600 độ C, trong khi nhiệt độ không khí chỉ khoảng 15-30 độ C nên nhà sản xuất đã thiết kế phương pháp làm mát này.
Làm mát bằng gió cưỡng bức
Năng lượng từ động cơ sẽ làm cho quạt gió hoạt động, động cơ sẽ hút không khí mát từ bên ngoài và đẩy vào hệ thống. Luồng không khí mát này sẽ có tác dụng làm mát động cơ xe và sau đó đi ra ngoài sau khi đã bị làm nóng lên.
Làm mát bằng gió tự nhiên
Nếu như làm mát bằng gió cưỡng bức trên phải cần sử dụng quạt hút gió thì kiểu làm mát này lại vô cùng đơn giản. Chỉ cần để bề mặt ngoài của động cơ xe tiếp xúc trực tiếp với những luồng không khí mát thì động cơ xe sẽ giảm nhiệt một cách hiệu quả. Kiểu làm mát bằng gió tự nhiên này chỉ áp dụng trên loại động cơ V, động cơ xe máy có xy-lanh thẳng hàng và “lộ thiên”.
Ưu điểm
Xe của chúng ta sẽ dễ dàng sửa chữa, bảo hành và có giá thành rẻ nếu xe Honda sử dụng hệ thống làm mát bằng không khí. Đặc biệt là động cơ xe này rất thích hợp với các dòng xe máy được trang bị động cơ V, xy-lanh đơn hoặc xy-lanh xếp thẳng hàng.
Nhược điểm
Vì thiết kế động cơ hốc hút gió nhằm mục đích tối ưu lượng gió làm mát cho động cơ nên khi xe vận hành sẽ gây ra tiếng ồn rất lớn. Đối với những dòng xe honda sử dụng hệ thống làm mát bằng gió cưỡng bức thì tiếng ồn khi xe vận hành sẽ lớn hơn.
So sánh điểm khác biệt giữa hệ thống làm mát bằng không khí và hệ thống làm mát bằng dung dịch
Như các thông tin về hệ thống làm mát của xe máy được cung cấp phía trên thì hệ thống làm mát của xe được chia làm 2 loại chính là làm mát bằng không khí và làm mát bằng dung dịch. Cả 2 loại đều có tác dụng giảm nhiệt và làm mát cho động cơ xe. Tuy nhiên, 2 loại này vẫn có những đặc điêm riêng biệt.
|
Tiêu chí |
Hệ thống làm mát bằng không khí |
Hệ thống làm mát bằng dung dịch |
|
Cấu tạo |
Bao gồm:
|
Bao gồm:
|
|
Trọng lượng |
Trọng lượng nhỏ hơn |
Trọng lượng lớn hơn |
|
Hiệu suất khởi động |
Hệ thống làm mát bằng không khí có hiệu suất khởi động cao dẫn đến độ mài mòn xi lanh thấp |
Có hiệu suất khởi động thấp dẫn đến độ mài mòn xi lanh lớn cao |
|
Hiệu suất thể tích |
Hiệu suất thể tích thấp thông thường do nhiệt độ đầu xi lanh cao |
Hiệu suất thể tích cao thông thường do nhiệt độ đầu xi lanh thấp |
|
Loại động cơ được sử dụng |
Chủ yếu là các loại động cơ có công suất thấp |
Do hệ số truyền nhiệt lớn nên sử dụng ở động cơ có công suất cao. |
|
Mức độ bảo trì |
Ít bảo trì |
Phải bảo trì thường xuyên |
|
Mức độ phụ thuộc vào điều kiện khí hậu |
Hệ thống làm mát bằng không khí không phụ thuộc nhiều vào điều kiện khí hậu |
Chịu ảnh hưởng lớn từ khí hậu, điển hình phải sử dụng giải pháp chống đóng băng vào mùa lạnh. |
|
Khả năng gây tiếng ồn |
Cao hơn |
Thấp hơn |
|
Khả năng kiểm soát khi sử dụng |
Đơn giản |
Phức tạp |
Xe Honda sử dụng hệ thống làm mát bằng gì?
Xe Honda Dream sử dụng hệ thống làm mát gì?
Trong những loại xe của Honda Việt Nam hiện nay thì có dòng xe Dream được trang bị hệ thống làm mát bằng gió cưỡng bức. Ưu điểm của loại hệ thống này là kích thước nhỏ gọn, trọng lượng thấp do có ít chi tiết cấu tạo hơn so với loại động cơ làm mát hệ thống bằng dung dịch.
Tuy nhiên, xe có động cơ làm mát bằng không khí thường có dung tích nhỏ hơn trong thực tế sử dụng, do đó, để có được hiệu suất động cơ như nhau, thông thường phải tăng chuyển động so với xe có động cơ làm mát bằng nước. Ngoài ra, ảnh hưởng của lượng nhiệt thoát ra trong quá trình làm mát bằng không khí của động cơ phải được xem xét.
Xe Honda Air Blade sử dụng hệ thống làm mát bằng gì?
Vì những lý do trên, khi phát triển AirBlade, nhà sản xuất đã chọn động cơ làm mát bằng chất lỏng mang lại khả năng kiểm soát đốt nhiên liệu, hiệu suất và độ ổn định tốt hơn so với giải pháp làm mát bằng gió cưỡng bức.
Nhưng bây giờ vấn đề là các thiết kế truyền thống của động cơ làm mát bằng nước có cấu trúc phức tạp, nhiều chi tiết hơn và có thêm két nước làm mát bên ngoài thân xe. Điều này khiến xe to hơn và diện tích để chân nhỏ hơn.
Mặt hạn chế của hệ thống làm mát bằng không khí trên xe máy
Bên cạnh những ưu điểm vượt trội thì hệ thống làm mát bằng không khí trên xe máy cũng có một số nhược điểm nhất định:
- Thứ nhất: Có thể gây ồn khi vận hành: Hệ thống này có thể gây ồn trong quá trình vận hành động cơ và xe do cơ cấu hốc hút gió bên trong để làm mát động cơ. Ngoài ra, hệ thống làm mát bằng gió cưỡng bức cũng có một quạt hút tích hợp. Ngoài ra, loại quạt này gây ra nhiều tiếng ồn trong quá trình hoạt động, gây khó chịu cho người sử dụng.
- Thứ hai, hệ thống làm mát bằng không khí gặp khó khăn khi thực hiện các nhiệm vụ làm mát động cơ phức tạp. Sự đơn giản của cấu trúc gây khó khăn cho quá trình làm mát của các động cơ có độ phức tạp cao như V-twin, động cơ ô tô hoặc xe máy và các phương tiện vận tải hạng nặng.
- Thứ ba: Một số loại hệ thống làm mát bằng không khí có giá thành tương đối cao.
Trên đây là toàn bộ những thông tin để trả lời cho câu hỏi xe Honda sử dụng hệ thống làm mát bằng gì? Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích về từng loại hệ thống làm mát cũng như cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng.
Ngoài ra, nếu bạn đang quan tâm về mua bán xe máy honda cũ, hãy theo dõi Muaban.net để có thể cập nhật những thông tin mới nhất.
>>> Xem thêm: