Rối loạn chuyển hóa chức axit trong cơ thể người năm 2024

Toan chuyển hóa có tác động tiêu cực đến sức khỏe, gây rối loạn chức năng cơ thể và mất cân bằng hệ thống chuyển hóa. Bài viết này của MEDLATEC sẽ đề cập đến nguyên nhân, triệu chứng và các ảnh hưởng của toan chuyển hóa, đồng thời tư vấn cho bạn cách để duy trì một sức khỏe tốt.

1. Các triệu chứng và vấn đề sức khỏe do toan chuyển hóa gây ra

Toan chuyển hóa có thể gây ra nhiều triệu chứng và vấn đề sức khỏe đáng chú ý.

Rối loạn axit-bazơ

Toan chuyển hóa có thể làm tăng hoặc giảm nồng độ axit trong cơ thể, gây ra rối loạn axit-bazơ. Điều này dẫn đến tình trạng axitosis (quá axit) hoặc alkalosis (quá kiềm), ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan và hệ thống trong cơ thể.

Rối loạn axit-bazơ trong toan chuyển hóa: tăng axit hoặc kiềm

Rối loạn chức năng hô hấp

Toan chuyển hóa có thể ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp, gây ra khó thở, hô hấp nhanh và mất cân bằng trong việc điều chỉnh nồng độ oxy và carbon dioxide trong máu.

Rối loạn điện giải

Làm thay đổi cân bằng các chất điện giải trong cơ thể, gây ra các vấn đề như tăng hoặc giảm natri, kali, và mất cân bằng ion trong huyết tương. Điều này ảnh hưởng đến hoạt động của các tế bào và cơ quan trong cơ thể.

Ảnh hưởng đến tim mạch

Gây tăng hoặc giảm áp lực máu, ảnh hưởng đến lưu thông máu và chức năng của tim. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, nhịp tim không đều và suy tim.

Rối loạn tiêu hóa

Một tác động phổ biến của toan chuyển hóa là rối loạn tiêu hóa, gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón. Toan chuyển hóa có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, hấp thụ và chuyển hóa chất dinh dưỡng trong cơ thể, dẫn đến sự chậm trễ hoặc rối loạn trong quá trình này.

Hơn nữa, toan chuyển hóa cũng gây ra các vấn đề khác như viêm đại tràng, viêm dạ dày, loét dạ dày, và tăng nguy cơ mắc bệnh về đường tiêu hóa như ung thư dạ dày và ung thư ruột.

Rối loạn hệ thống thần kinh

Toan chuyển hóa ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của hệ thống thần kinh, gây ra các triệu chứng và vấn đề liên quan đến thần kinh như mất trí nhớ, giảm tập trung, giảm khả năng điều chỉnh cảm xúc và gây ra các vấn đề về giấc ngủ.

Triệu chứng thần kinh trong toan chuyển hóa: mệt mỏi, lo âu, rối loạn giấc ngủ

Ngoài ra, toan chuyển hóa cũng ảnh hưởng đến quá trình truyền tín hiệu trong hệ thống thần kinh, gây ra sự chậm trễ hoặc rối loạn trong truyền tải thông tin giữa các tế bào thần kinh.

Các triệu chứng này có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc kết hợp, và cần được đánh giá và chẩn đoán bởi các chuyên gia y tế.

2. Nguyên nhân gây toan chuyển hóa

Các nguyên nhân gây nhiễm toan không tăng khoảng trống Anion:

• Giảm tiết aldosteron.
• Sử dụng thuốc chứa nhiễm toan ống thận.
• Suy thận ở mức trung bình.
• Dùng axit clohidric.
• Giảm CO2.

Đối với nhiễm toan có tăng khoảng trống Anion, các nguyên nhân gây ra là:

• Tăng đường huyết.
• Nhiễm toan lactic.
• Ngộ độc gan, viêm tụy cấp, sốc.
• Ngộ độc thuốc như Methyl Salicylat, Paraldehyde, Ethylene glycol.
• Toan hóa ống thận.

3. Hướng điều trị toan chuyển hóa

Điều trị toan chuyển hóa tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng cụ thể của từng trường hợp. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

Sử dụng thuốc điều trị

Trong một số trường hợp, thuốc có thể được sử dụng để điều trị toan chuyển hóa, trong đó có thể bao gồm các loại thuốc chống axit như bicarbonate natri để cân bằng axit-bazơ trong cơ thể.

Điều trị căn bệnh gốc

Đối với những trường hợp toan chuyển hóa do các bệnh gây ra như suy thận, tiểu đường, bệnh gan hoặc bệnh lý tiêu hóa, điều trị căn bệnh gốc là quan trọng. Việc kiểm soát căn bệnh sẽ giúp điều chỉnh toan chuyển hóa và cân bằng chất điện giải trong cơ thể.

Điều trị bệnh gốc là yếu tố quan trọng để khắc phục và cân bằng chuyển hóa

Theo dõi và điều chỉnh các chỉ số sức khỏe

Kiểm tra và theo dõi các chỉ số sức khỏe như nồng độ axit-bazơ, chất điện giải và áp lực máu định kỳ là cần thiết để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phương pháp nếu cần.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Quản lý toan chuyển hóa thường bắt đầu bằng việc điều chỉnh chế độ ăn uống. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng sẽ đề xuất một chế độ ăn kiềm, tập trung vào các loại thực phẩm kiềm như rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt và giảm tiêu thụ các thực phẩm axit cao.

Điều trị toan chuyển hóa cần được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia y tế. Phương pháp điều trị và quy trình cụ thể sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp.

4. Phương pháp theo dõi, duy trì sức khỏe trong trường hợp toan chuyển hóa

Để theo dõi, duy trì sức khỏe trong trường hợp toan chuyển hóa, có một số phương pháp quan trọng sau đây:

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Bạn cần xây dựng một chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh. Hạn chế việc tiêu thụ thực phẩm có nồng độ axit cao như đồ ngọt, thực phẩm qua chế biến, rượu, cafein. Thay vào đó, tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm kiềm như rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt và nước uống không có gas.

Duy trì cân bằng chất điện giải

Đảm bảo bạn uống đủ nước hàng ngày để duy trì cân bằng nước trong cơ thể. Nếu cần thiết, hãy sử dụng các loại nước giải khát chứa chất điện giải.

Tăng cường hoạt động thể chất

Thực hiện các hoạt động thể chất đều đặn như tập thể dục, đi bộ, bơi lội để giúp cơ thể duy trì sự khỏe mạnh và tăng cường chức năng chuyển hóa.

Hoạt động thể chất giúp duy trì sức khỏe và cân bằng chuyển hóa cơ thể

Tham vấn ý kiến của chuyên gia y tế

Nếu bạn gặp các triệu chứng và vấn đề sức khỏe liên quan đến toan chuyển hóa, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Họ sẽ đưa ra đánh giá chính xác về tình trạng của bạn và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.

Theo dõi và đánh giá sức khỏe định kỳ

Lưu ý rằng việc quản lý toan chuyển hóa phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và mức độ toan chuyển hóa của mỗi người. Điều quan trọng là theo dõi và đánh giá định kỳ các chỉ số sức khỏe liên quan đến toan chuyển hóa như nồng độ axit-bazơ, chất điện giải và các chỉ số huyết áp. Điều này giúp bạn phát hiện sớm bất kỳ thay đổi bất thường nào của cơ thể và áp dụng các biện pháp điều chỉnh cần thiết.

Trên đây là các thông tin hữu ích về tình trạng toan chuyển hóa, nếu bạn nhận thấy những triệu chứng nêu trên, hãy đến tại các Phòng khám, Bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC gần nhất để được các bác sĩ thăm khám và có hướng chữa trị thích hợp. Ngoài ra, bạn có thể gọi đến số tổng đài sau: 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ đặt lịch khám tại MEDLATEC.