Quy mô tiêu thụ của thị trường ảnh hưởng đến cầu
|
Cầu về một loại hàng hoá (tiếng Anh: Demand) biểu thị những khối lượng hàng hoá mà người tiêu dùng mong muốn và sẵn sàng mua tương ứng với các mức giá xác định.
 Hình minh họa. Nguồn: bworldonline Định nghĩa Cầu trong tiếng Anh gọi là Demand. Cầu là số lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người mua sẵn sàng mua và có khả năng mua ở các mức giá khác nhau trong một thời gian nhất định. Phân biệt cầu và nhu cầuNhu cầu là toàn bộ những mong muốn vô hạn của con người. Cầu là những mong muốn có thể thực hiện được trong từng điều kiện, hoàn cảnh nhất định. Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu(1) Thu nhập của người tiêu dùng Đây là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cầu trong một thời gian xác định. Thu nhập của người tiêu dùng có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng mua sắm của người tiêu dùng. Khi thu nhập tăng lên thì khả năng mua sắm của người tiêu dùng tăng lên và nhu cầu của họ về hàng hóa cũng tăng lên và ngược lại. Chẳng hạn khi thu nhập hàng tháng của bạn tăng lên bạn sẽ mua nhiều đồ dùng cá nhân hơn, còn ngược lại khi bạn bị giảm thu nhập, có nghĩa là tổng mức chi tiêu của bạn giảm đi và vì vậy bạn sẽ chi tiêu ít hơn để mua một số hàng hóa và cũng có thể là hầu hết hàng hóa. Những hàng hóa mà có nhu cầu tăng lên khi thu nhập tăng gọi là hàng hóa thông thường. Còn những hàng hóa có cầu giảm đi khi thu nhập tăng gọi là hàng hóa thứ cấp. (2) Giá cả hàng hóa có liên quan Cầu về hàng hóa không chỉ phụ thuộc vào giá cả của bản thân hàng hóa đó mà nó còn phụ thuộc vào giá cả của các mặt hàng có liên quan. Giả sử giá cá giảm đi thì người ta sẽ mua nhiều cá hơn. Đồng thời họ sẽ mua ít thịt lợn hơn, vì cá và thịt lợn là hai món hàng có thể thỏa mãn được những nhu cầu tương tự nhau. Khi sự giảm giá của một hàng hóa làm giảm lượng cầu về một hàng hóa khác, chúng ta gọi chúng là những hàng hóa thay thế. Hàng hóa thay thế thường là một cặp hàng hóa được sử dụng thay thế cho nhau và cùng đáp ứng một nhu cầu. Ví dụ: kem và sữa chua đông lạnh, áo thun và áo sơ mi, vé xem phim và băng video... Ngược lại, khi sự giảm giá của một hàng hóa làng tăng lượng cầu về hàng hóa khác thì hai hàng hóa đó gọi là hàng hóa bổ sung. Hàng hóa bổ sung là một cặp hàng hóa được sử dụng cùng nhau để phát huy giá trị sử dụng của hàng hóa như xăng và mô tô, máy tính và phần mềm... (3) Tâm lí, tập quan, thị hiếu của người tiêu dùng Thị hiếu là sở thích, thói quen hay sự ưu tiên của người tiêu dùng đối với từng loại hàng hóa hay dịch vụ. Khi bạn thích một loại hàng hóa nào đó thì bạn sẽ mua nó nhiều hơn, chẳng hạn như bạn tích uống sữa tươi thì bạn sẽ mua nó nhiều hơn. Ngược lại đối với hàng hóa mà bạn chưa quen dùng thì cầu về loại hàng đó sẽ thấp. Tuy nhiên việc nghiên cứu thị hiếu là rất phức tạp vì thị hiếu là thứ không thể quan sát trực tiếp được. Vì vậy, các nhà kinh tế giả định rằng thị hiếu không thay đổi hoặc thay đổi rất chậm và thị hiếu độc lập với các yếu tố khác của cầu. (4) Kì vọng Kì vọng của bạn về tương lai có thể tác động tới nhu cầu của bạn ở hiện tại. Chẳng hạn, nếu bạn dự kiến sẽ kiếm được nhiều tiền hơn trong tương lai thì bạn sẽ có thể sẵn sàng bỏ một số tiền tiết kiệm ra để mua hàng hóa. Hoặc bạn dự kiến giá một mặt hàng nào đó sẽ giảm trong thời gian tới thì bạn sẽ không mua hàng hóa đó ở hiện tại. (5) Dân số Đây là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lượng cầu về hàng hóa. Khi dân số tăng lên thì mức nhu cầu về hàng hóa cũng sẽ tăng lên. Tuy nhiên do khả năng sản xuất và mức thu nhập của người dân, nên qui mô dân số tăng lên thì cơ cấu của nhu cầu sẽ thay đổi. Đối với các mặt hàng thiết yếu khi dân số tăng lên thì cầu về hàng hóa đó sẽ tăng lên ở mọi mức giá. Ví dụ: Nhu cầu gạo ở Việt Nam và Trung Quốc (6) Chính sách của Chính phủ Các chính sách của Chính phủ trong từng thời kì có ảnh hưởng đến mức thu nhập của người tiêu dùng và giá cả của hàng hóa và dịch vụ. Do đó ảnh hưởng đến cầu về hàng hóa. Chẳng hạn những mặt hàng cần hạn chế tiêu dùng thì Nhà nước đặt mức thuế cao, do đó giá bán sẽ cao, vì vậy cầu giảm và ngược lại. (Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế vi mô, NXB Hà Nội)
Quy mô thị trường là gì? Có tầm quan trọng như thế nào và các bước xác định là gì? Cùng tìm hiểu sau đây nhé. Quy mô thị trường là gì? Quy mô thị trường (Market Size) hay còn gọi là dung lượng thị trường, là tổng số doanh số bán hàng, tổng lượng hàng hóa bán ra hoặc tổng lượng khách mua hàng tối đa trong một lĩnh vực kinh doanh mà doanh nghiệp có thể đo lường hàng năm hoặc trong khoảng thời gian nhất định. Bên cạnh quy mô thị trường còn có một khái niệm cũng quen thuộc với giới kinh doanh, đó là Giá trị thị trường. Giá trị thị trường nghĩa là tổng doanh thu bán hàng ở một thị trường. Đây tuy là 2 khái niệm khác nhau, song lại có sự liên quan mật thiết với nhau. Bởi khi xác định được Quy mô thị trường, nghĩa là có thể dự đoán được tổng lượng hàng hóa bán ra hay tổng lượng khách hàng mua hàng, nhà kinh doanh có thể xác định doanh thu tiềm năng mà doanh nghiệp của mình có thể đạt được. Từ đó, doanh nghiệp có thể dự đoán được số lượng hay sản lượng sản phẩm, dịch vụ mình có thể tạo ra để phục vụ kinh doanh. Tầm quan trọng của quy mô thị trường Việc có được hiểu biết về Quy mô thị trường là gì sẽ là lợi thế rất lớn đối với doanh nghiệp, quyết định sự tồn tại và phát triển của thương hiệu, sản phẩm, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm hoặc ngành nghề mới.
Điển hình là các điều sau: - Thị trường này có đủ lớn, đủ tiềm năng và hấp dẫn để đầu tư? - Có nên phát triển thêm sản phẩm mới ở thị trường này? - Nên mở rộng đầu tư vốn hay thu hẹp nguồn vốn ở thị trường này? - Cần nguồn vốn ban đầu là bao nhiêu để khai phá thị trường này? Khi đã có thể đưa ra các câu hỏi về quy mô thị trường và trả lời chúng, bạn có thể phân tích được rất nhiều yếu tố quan trọng khác. Dưới đây là một số yếu tố thường được chú trọng phân tích kỹ khi nghiên cứu thị trường để biết được liệu đây có phải là một khoản đầu tư hiệu quả hay không: Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp Quy mô thị trường chắc chắn ảnh hưởng rất nhiều đến chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Sau khi nghiên cứu về quy mô thị trường, bạn có thể lên được chiến lược kinh doanh phù hợp, xác định chiến lược giá cả, chiến lược tiếp cận, hình thức quảng cáo, tiếp thị phù hợp nhất với khách hàng tại thị trường này. Đây là những thông tin cần thiết trước khi bạn chính thức đưa sản phẩm của mình vào một thị trường tiêu thụ. Ngoài ra, việc phân tích quy mô thị trường đồng nghĩa với việc doanh nghiệp của bạn sẽ xác định được từng bước đi/từng giai đoạn kinh doanh phù hợp có thể giúp hoạt động bán hàng phát triển tốt hơn. Hoặc khi cần thiết, bạn có thể thử nghiệm thay đổi kế hoạch kinh doanh theo hướng khác sau thời gian thử nghiệm ban đầu. Tóm lại, quy mô thị trường sẽ là bước đầu giúp tạo ra chiến lược kinh doanh phù hợp và có thể đột phá theo giai đoạn cụ thể. Khả năng sinh lợi nhuận Doanh thu, lợi nhuận là điều nhà đầu tư nào cũng quan tâm và đặt lên hàng đầu trong kinh doanh. Việc phân tích quy mô thị trường sẽ giúp người kinh doanh biết được nhu cầu về sản phẩm/dịch vụ của khách hàng trong khu vực, từ đó xác định lượng người tiêu dùng sẽ mua hàng của bạn và dự đoán được nguồn thu. Thông thường, một quy mô thị trường lớn sẽ mang đến nhiều cơ hội và khả năng sinh lời cao hơn mặc dù thị trường đó có thể gặp sự cạnh tranh nhiều hơn so với thị trường nhỏ. Lợi thế cạnh tranh Hiểu rõ quy mô thị trường là gì, nắm được sự vận hành của thị trường, thói quen, hành vi của người tiêu dùng tại thị trường đó chính là một bước quan trọng để tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Bởi chính khách hàng và thị trường sẽ quyết định đâu là vũ khí cạnh tranh giúp doanh nghiệp bán hàng hiệu quả nhất. Khi đã hiểu sự liên quan giữa quy mô thị trường và lợi thế cạnh tranh, bạn có thể tự tạo ra lợi thế cho mình để chinh phục khách hàng và phát huy hiệu quả chiến lược kinh doanh đã đề ra. Xu hướng hành vi người tiêu dùng Nghiên cứu quy mô thị trường định kỳ là cơ sở để đánh giá sự tăng trưởng của ngành nghề bạn đang kinh doanh, đồng thời nắm được xu hướng hành vi người tiêu dùng thay đổi theo từng giai đoạn hoặc theo biến động xã hội như thế nào. Nghiên cứu và đánh giá này sẽ giúp doanh nghiệp của bạn nắm bắt được xu hướng và thị hiếu của khách hàng để điều chỉnh chiếc lược sản phẩm hoặc tiếp thị phù hợp, đảm bảo nguồn doanh thu cho doanh nghiệp. Xác định thị trường tiềm năng Điều này là cần thiết khi bạn muốn triển khai một dịch vụ hoặc sản phẩm mới khác biệt. Quy mô thị trường giúp bạn xác định thị trường này có tiềm năng để đầu tư hay không, liệu có thể mang lại lợi nhuận lớn bao nhiêu, hiện có những đối thủ nào đang hoạt động tại thị trường này và quy mô thị trường có đủ lớn để bạn đầu tư... Các bước xác định quy mô thị trường Bạn đã hiểu quy mô thị trường là gì cũng như tầm quan trọng của nó. Giờ là lúc để tìm hiểu về cách xác định quy mô thị trường. Để tìm Market Size một cách đơn giản và chính xác nhất, bạn hãy áp dụng 3 bước dưới đây: Tiếp cận từ trên xuống Đây là phương pháp được doanh nghiệp áp dụng rộng rãi để bắt đầu xác định quy mô thị trường. Với cách này, điểm bắt đầu là một ước tính sẵn có (hoặc dễ dàng phát triển) về tổng nhu cầu cho một sản phẩm nhất định, nghĩa là bạn cần nghiên cứu kỹ lưỡng bức tranh vĩ mô của thị trường, trong phạm vi rộng, phạm vi ngành, sau đó mới đi sâu xuống là đối thủ cạnh tranh, giá cả... cho sản phẩm, dịch vụ của mình. Rất nhiều công ty chuyên cung cấp các dịch vụ, báo cáo về nghiên cứu thị trường trong mọi lĩnh vực bạn có thể tham khảo như Nielsen, Ibisworld..., hoặc các báo cáo của Tổng Cục thống kê nhà nước... Đây là cách giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời có thêm nhiều dữ liệu một cách chính xác nhất. Phân tích từ dưới lên Trái với tiếp cận từ trên xuống, phương pháp này gần như bỏ qua các điều kiện kinh tế vĩ mô và ngành. Thay vào đó, nhà phân tích sẽ chú trọng phát triển một ước tính hợp lý về tiềm năng tăng trưởng doanh số, mức tiêu thụ sản phẩm. Các vấn đề cần quan tâm trong phương pháp này là: - Các kênh bán hàng sẽ sử dụng (bán lẻ, bán trực tuyến, bán sỉ...); - Số lượng sản phẩm sẽ bán ra dựa trên mỗi kênh (đại lý, cửa hàng chuyên doanh...); - Số liệu thống kê doanh thu từ đối thủ cạnh tranh; - Phương pháp tiếp cận khách hàng (tờ rơi, quảng cáo trực tuyến, tin nhắn...); Cách tiếp cận này có thể tốn nhiều thời gian hơn so với phương pháp tiếp cận từ trên xuống, song với các con số chi tiết thu được sẽ giúp ích doanh nghiệp rất nhiều trong quá trình kinh doanh. Phân tích đối thủ cạnh tranh Hiểu rõ về các đối thủ cạnh tranh trên cùng thị trường là rất quan trọng khi xác định quy mô thị trường. Bởi việc biết về cách thức vận hành kinh doanh, điểm mạnh, điểm yếu về sản phẩm của đối thủ, cách tiếp thị, hậu mãi... bạn có thể dự đoán được quy mô thị trường mà đối thủ đang nắm, đồng thời đưa ra những lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp của mình. Chẳng hạn, nếu đối thủ của bạn đã kinh doanh lâu năm tại thị trường này, nhưng sản phẩm không cải tiến để phù hợp với nhu cầu thay đổi của khách hàng, dịch vụ hậu mãi kém, giá cao thì bạn hoàn toàn có thể dựa vào những điểm yếu đó nâng cao giá trị sản phẩm để thu hút khách hàng. Mặt khác, nếu đối thủ đang rất mạnh, thị trường khó xâm nhập thì bạn cần đào sâu hơn nữa vào thị hiếu của khách hàng và tìm quy mô thị trường cho sản phẩm của mình. Từ đó, định vị sản phẩm của mình và xác định quy mô thị trường một cách chính xác. Hiểu về khái niệm quy mô thị trường là gì sẽ giúp doanh nghiệp nắm rõ được hành vi khách hàng, có được ưu thế cạnh tranh, từ đó nâng cao lợi nhuận cũng như khả năng kinh doanh. Hy vọng bài viết trên giúp bạn hiểu về quy mô thị trường cũng như nắm được các bước xác định quy mô thị trường chính xác. Huyền Nguyễn |
