Để chuyên nghiệp, bạn không thể bỏ qua 9 kỹ năng cần thiết cho giảng viên nội bộ trong bài viết chuyên sâu này. Hãy đọc thật chậm và tích lũy nhé.
Xu hướng phát triển của mỗi công ty hiện nay đều phụ thuộc vào định hướng tương lai và năng lực nhân viên. Chính vì thế, công việc đào tạo nội bộ đang là điểm mấu chốt quyết định sự thành bại của công ty. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra 9 kỹ năng cần thiết để trở thành một nhà đào tạo nội bộ hiệu quả.
Vậy đào tạo nội bộ là gì?
Là quá trình huấn luyện nhân viên những kiến thức, kỹ năng cần thiết để hoàn thành công việc được giao hiệu quả và tốt nhất.
Ai là giảng viên nội bộ?
Bất cứ ai cũng có thể trở thành một giảng viên nội bộ như nhà quản lý, lãnh đạo – những người đã sở hữu kiến thức chuyên môn công việc tốt. Đây là những người có nhu cầu cải thiện khả năng truyền đạt nội dung bài giảng đến nhân viên.
Bạn có biết: Khóa đào tạo giảng viên nội bộ có tốt không?
9 Kỹ năng cần thiết cho giảng viên nội bộ hiệu quả
1. Xác định nhu cầu đào tạo và chuẩn bị lớp học
Giảng viên sẽ xác định mục tiêu đào tạo và những kỹ năng nhân viên còn thiếu sót. Từ đó sắp xếp những kế hoạch cần thiết, xây dựng lớp học hợp lý, bài giảng phù hợp để giúp khắc phục điểm yếu, tăng khả năng tư duy bản thân.
2. Thiết kế bài giảng hợp lý
Đặt ra mục tiêu cụ thể cần hướng đến để thiết kế bài giảng hợp lý. Suy nghĩ tổng quan về công việc sẽ làm. Tài liệu đáp ứng đủ kiến thức cần thiết cho học viên. Nên phân bố bài giảng ra thành những phần nhỏ như: Sai Lầm – Nguyên nhân – Cách khắc phục – Rút kinh nghiệm. Nội dung nên rõ ràng, mạch lạc để học viên dễ dàng nắm bắt và phát huy.
3. Mở đầu một buổi đào tạo hoàn hảo
Đây là 1 yếu tố cần thiết nhưng ít được quan tâm đến. Đa số làm “qua loa”. Theo một nghiên cứu chỉ ra rằng những giây phút đầu tiên của lần gặp mặt quyết định rất lớn đến cảm giác mỗi người. Nhà đào tạo nội bộ hiệu quả biết gửi một lời chào với sự trân trọng và hấp dẫn khiến học viên bị thu hút ngay những phút ban đầu của khóa học.
4. Khả năng thuyết trình trước đám đông
Được xem là kỹ năng quan trọng của nhà đào tạo nội bộ. Kỹ năng thuyết trình tốt được quyết định bởi nhiều yếu tố. Thể hiện với phong thái tự tin là một điều cần thiết phải có khiến giọng văn trở nên lưu loát, trôi chảy hơn. Bạn cần kết hợp với ngôn ngữ hình thể để tăng chi tiết cho nội dung muốn thể hiện giúp học viên thích thú và tiếp thu tốt hơn.
Tips hay: Kỹ năng trình bày
5. “Giọng điệu” trong quá trình đào tạo
Thực tế nhiều buổi đào tạo trở nên rất khô khan vì giọng điệu chỉ có “một kiểu”. Nói “một lèo” khiến bài giảng trở nên nhàm chán. Giảng viên nên trang bị một giọng điệu rõ ràng, dứt khoát. Tùy thuộc vào hoàn cảnh mà “nhấn nhá, lên xuống”. Ví dụ khi đang phân tích “vấn đề thiếu sót” thì giọng nói vừa nhẹ nhàng nhưng cũng phải thật răn đe. Hoặc khi đưa ra giải pháp thì nên vui tươi để khuyến khích học viên nhớ lâu hơn.
Tips hay: Bí kíp kiểm soát cảm xúc cảm trong đào tạo.
6. Dẫn dắt học viên trong buổi đào tạo
Bạn cần nắm được khả năng điều phối tình huống. Thường xuyên quan sát tình hình chung để đưa ra hướng đi tiếp theo. Nếu học viên “lơ là” bải giảng thì bạn nên dừng và tương tác nhiều hơn giúp họ quay trở lại chủ đề. Hay đặt câu hỏi sau mỗi phần để khảo sát mức độ nắm bắt kiến thức của Học viên. Xác định được tình hình và đưa ra hướng đi thích hợp cho buổi đào tạo.
7. Liên hệ và áp dụng thực tế
Kiến thức nhớ lâu nhờ đi đôi với thực tế. Sau mỗi phần quan trọng, nhà đào tạo nên đưa ra dẫn chứng cụ thể đã được trải nghiệm hoặc quan sát để học viên tự liên tưởng và nắm bắt sâu sắc hơn. Có thể tổ chức những trò chơi theo nhóm để áp dụng kiến thức mới học. Việc này giúp Học viên tiếp thu tốt hơn với tâm lý thoải mái.
8. Sử dụng phương pháp thích hợp để giải đáp thắc mắc
Sự thành công của khóa học thường thấy thông qua mức độ nhiệt tình khi học viên đặt câu hỏi. Tùy câu hỏi được đặt ra mà nhà đào tạo sẽ lựa chọn cách trả lời phù hợp. Nhà đào tạo nên vỗ tay, cảm ơn để khuyến khích quá trình này. Khi câu hỏi đó có thể áp dụng vào thực tế thì người đào tạo trả lời và đưa ra dẫn chứng để học viên dễ hình dung hơn.
9. Kết thúc bài giảng và đánh giá khóa học
Trong chương trình, bạn nên cung cấp kiến thức cần thiết và đầy đủ, tránh “lan man” để khóa học kết thúc trọn vẹn. Cuối buổi, nên tóm tắt lại cả một quá trình bài giảng để học viên nắm rõ hơn. Cũng đừng quên truyền một câu thông điệp cảm hứng để kích thích, kêu gọi học viên hành động thực tế sau khóa học. Và đừng quên lời cảm ơn chân thành cũng như mong muốn một bài khảo sát đánh giá buổi đào tạo để rút ra kinh nghiệm cho những chương trình tiếp theo.
Trên đây là 09 kỹ năng của một nhà đào tạo nội bộ cần có để công việc trở nên hiệu quả hơn. Hãy cố gắng thực hiện, trau chuốt từng kỹ năng để bản thân ngày càng hoàn thiện và phát triển hơn nữa.
Train The Trainer 3+ – Đào tạo Giảng viên Nội bộ chuẩn 3+
Để phát triển một cách chuyên nghiệp kỹ năng đào tạo chuẩn 3+, VMP Academy thiết kế riêng cho giảng viên nội bộ chương trình Train The Trainer 3+. Bạn sẽ cảm nhận được không khí sôi động Learning by Doing 3V [Vui vẻ-Vận động-Vận dụng] với 70% thời lượng trong 3 ngày dành riêng cho thực hành.
Tham khảo ngay: //trainthetrainer.vn/dao-tao-giang-vien-chuan-3/
Khoa Luật&QLNN có tiền thân là Khoa QLNN&CTXH, được thành lập theo Quyết định số 634/QĐ-ĐVTDT ngày 25 tháng 9 năm 2015 của Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa. Tuy mới được thành lập chưa đến 3 năm, đến nay, khoa có 03 đã ngành đào tạo: Luật, Quản lý Nhà nước và Công tác xã hội với quy mô gần 1000 sinh viên, loại hình đào tạo phong phú, đa dạng [chính quy, liên thông chính quy, liên thông vừa học vừa làm]. Tuy nhiên, hiện nay khoa mới chỉ có 12 CBGV cơ hữu [trong đó có 01 cán bộ hành chính, 11 giảng viên], đội ngũ giảng dạy được bổ sung thêm từ các phòng, ban, khoa khác, có chuyên môn phù hợp với ngành học tại khoa.
Sự phát triển nhanh chóng về quy mô của khoa có được là do sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo nhà trường, sự ủng hộ của các đơn vị trong trường và sự cố gắng của toàn thể cán bộ giảng viên khoa. Tuy nhiên, khoa mới, lại đào tạo những lĩnh vực mới đối với nhà trường, đội ngũ còn thiếu thốn là những thách thức to lớn mà khoa cần phải khắc phục để đảm bảo chất lượng đào tạo. Trong đó, yếu tố trọng tâm là nâng cao năng lực của đội ngũ giảng viên. Vấn đề hoàn thiện kỹ năng dạy học của giảng viên sẽ phần nào góp phần giải quyết thách thức nêu trên.
Kỹ năng giảng dạy đại học là biểu hiện năng lực toàn diện của một giảng viên về trình độ chuyên môn, kiến thức và kỹ năng sư phạm, năng lực thực hành nghề nghiệp. Ở mỗi lĩnh vực giảng dạy, thậm chí ở mỗi môn học, biểu hiện của các yếu tố trên khác nhau, biểu hiện sinh động qua quá trình tương tác giữa giảng viên và sinh viên.
Theo Dự thảo Luật Giáo dục đại học, giáo dục đại học bao gồm bậc đào tạo trình độ cao đẳng, đại học và trên đại học [thạc sĩ và tiến sĩ]. Trong một trường đại học, có giảng viên tham gia tất cả các cấp độ đào tạo trên, nhưng có giảng viên chỉ tham gia một cấp bậc cụ thể.
Trình độ chuyên môn, kiến thức và kỹ năng sư phạm, năng lực thực hành nghề nghiệp của giảng viên được xây dựng theo chuẩn ở các bậc học khác nhau. Ở một số trường đại học còn đưa ra chuẩn riêng của mình. Giảng viên giỏi là tài sản quý giá đặc biệt của mỗi nhà trường, một trường có đội ngũ giảng viên giỏi, có uy tín là đã có trong tay yếu tố cơ bản làm nên thương hiệu của nhà trường. Chính vì vậy, trường đại học nào cũng phải xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ của mình trên nền tảng đội ngũ hiện có, mục tiêu của trường ở mỗi năm, mỗi giai đoạn mà nhà trường đó có nguồn lực thực hiện nhiệm vụ giảng dạy theo chương trình đặt ra.
Theo Luật Giáo dục đại học, ngoài quy định về phẩm chất, sức khỏe và lí lịch, giảng viên đại học phải có bằng tốt nghiệp đại học trở lên và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, có bằng thạc sĩ trở lên đối với giảng viên giảng dạy các môn lý thuyết của chương trình đào tạo đại học; có bằng tiến sĩ đối với giảng viên giảng dạy và hướng dẫn chuyên đề, luận văn, luận án trong các chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ; có trình độ ngoại ngữ, tin học đáp ứng yêu cầu công việc. Mỗi giảng viên đại học phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn trên, đồng thời, trong quá trình giảng dạy đại học, mỗi giảng viên đều phải không ngừng học tập, rèn luyện. Quá trình hình thành và phát triển kỹ năng giảng dạy đại học của một giảng viên theo 3 hướng:
- Quá trình tích lũy, nâng cao kiến thức chuyên môn
Không phải không có lý khi ví von nghề dạy học là nghề "gõ đầu trẻ" bởi người thầy phải "cao" hơn học sinh của mình. Sẽ không quá phức tạp nếu một giáo viên cấp 1, 2, 3 "gõ" đầu một đứa trẻ nhỏ "thấp" hơn mình. Tuy nhiên, người giảng viên đại học không phải là "gõ đầu trẻ" mà "gõ đầu thanh niên" - những người đã hoàn toàn trưởng thành về mặt sinh lý và nhận thức. Mặt khác, trong bối cảnh phát triển như vũ bảo của công nghệ thông tin, các kênh tiếp cận tri thức của sinh viên không chỉ từ người thầy hay từ một vài quyển sách như trước kia mà vô cùng phong phú, đặc biệt từ Internet, thậm chí sinh viên còn được tiếp cận với nhiều quan điểm khác nhau về một vấn đề khoa học, sẵn sàng phản biện lại thầy dạy của mình. Chính vì vậy, người giảng viên đại học phải thật sự "cao lớn" trước hết về mặt chuyên môn so với sinh viên, có đủ tư cách và khả năng dẫn dắt sinh viên trong quá trình chiếm lĩnh tri thức khoa học. Đó cũng là lý do trong quy định về giáo dục của Nhà nước luôn có những tiêu chuẩn nhất định về bằng cấp của giảng viên đại học và quy định về đội ngũ giảng viên của một ngành học.
Để nâng cao kiến thức chuyên môn, người giảng viên đại học không có con đường nào khác ngoài việc nỗ lực tự học suốt đời. Tất nhiên đối với các bậc học khác, những công việc khác điều này vẫn cần thiết, nhưng đối với người giảng viên đại học, kiến thức chuyên môn không chỉ là nắm bắt những kiến thức phổ thông theo chương trình cố định, chung toàn quốc mà phải có những sáng tạo, phát hiện mới, thậm chí phải thuộc trong số những người am hiểu nhất về một lĩnh vực chuyên ngành ở với trong nước và quốc tế. Do vậy, người giảng viên cần phải liên tục học hỏi, đào sâu và mở rộng kiến thức chuyên môn, tìm kiếm, nghiên cứu những khía cạnh mới liên quan đến chuyên môn nghiệp vụ của mình. Học không chỉ từ sách vở, tài liệu chuyên ngành mà còn là từ chính các sinh viên, bạn bè, gia đình và xã hội.
Thêm vào đó, mỗi giảng viên phải có năng lực tự kiểm soát kiến thức chuyên môn, đối chiếu những gì mình đã có với cái cần có để đề ra mục tiêu, lộ trình nâng cao kiến thức chuyên môn [ví dụ đang ở trình độ đại học nhưng đối chiếu với yêu cầu giảng dạy ở nhà trường mà đặt ra lộ trình học lên Thạc sĩ, Tiến sĩ để đáp ứng yêu cầu phát triển. Tuy nhiên tránh tình trạng chạy theo bằng cấp mà phải hướng đến việc nâng cao thực chất năng lực chuyên môn, bằng cấp chỉ là khung pháp lý để xác nhận trình độ trước pháp luật, còn những hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực giảng dạy mới là công cụ hữu dụng nhất của giảng viên trong quá trình giảng dạy.
Chính vì vậy, ở trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa và nhiều trường đại học khác, một trong những tiêu chuẩn lựa chọn giảng viên dạy đại học là có trình độ chuyên môn từ Thạc sĩ trở lên đúng với chuyên ngành được đào tạo từ bậc đại học và phải có công trình nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực giảng dạy.
Hầu hết các giảng viên của khoa đã rất nỗ lực nâng cao kiến thức chuyên môn, đặc biệt qua các đợt biên soạn ĐCCT. Thực tế đội ngũ giảng viên của khoa còn mỏng [cả về số lượng và chất lượng], có nhiều giảng viên tham gia giảng dạy trên 3 môn học, có nhiều môn học mới nên giảng viên gặp nhiều khó khăn trong chuyên môn. Nhưng vấn đề ngày chắc chắn sẽ được khắc phục khi kết thúc thời kỳ quá độ trong quá trình đào tạo đại học nếu giảng viên của khoa thực sự quyết tâm.
- Quá trình hoàn thiện kiến thức và năng lực sư phạm
Trong Luật Giáo dục đại học quy định giảng viên đại học phải có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm. Tuy nhiên, những kiến thức và năng lực sư phạm mà giảng viên có được trong quá trình đào tạo trường quy chắc chắn không đầy đủ. Điều này xuất phát từ việc khối lượng tri thức khoa học mà loài người đạt được ngày càng đồ sộ, tốc độ phát triển không phải theo cấp số cộng, cấp số nhân mà theo cấp số lũy thừa, nếu không có những cách tiếp cận mới, phương pháp sư phạm tiên tiến thì không thể hướng dẫn sinh viên chiếm lĩnh và làm chủ tri thức. Hơn nữa, nếu kiến thức lý luận sư phạm không qua thực tiễn thì không được kiểm nghiệm và không thể hoàn thiện. Vì vậy, mỗi giảng viên đại học, ngoài việc xác định lộ trình nâng cao kiến thức chuyên môn cần phải xác định thêm cho mình lộ trình hoàn thiện năng lực sư phạm [có thể tự học từ sách báo, đồng nghiệp, có thể tham gia các lớp đào tạo]. Một trong những tiêu chí lựa chọn giảng viên giảng dạy đại học ở trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa là có thâm niên giảng dạy học.
Thực tế cho thấy, năng lực sư phạm gần như là một năng khiếu nhưng không phải không thể rèn luyện. Điều cốt yếu không phải là nói thế nào để truyền đạt cho sinh viên dễ nghe, dễ hiểu mà quan trọng nhất là bằng cách nào dẫn dắt sinh viên tự tìm kiếm và làm chủ tri thức. Thậm chí, có khi từ sinh viên, chính người thầy lại học hỏi được nhiều điều. Vì vậy việc từ bỏ lối dạy học truyền thống theo kiểu truyền đạt một chiều, chỉ có giảng viên độc thoại trên lớp là cần thiết. Thay vào đó là sự chia sẻ kiến thức với sinh viên, tổ chức cho sinh viên được tham gia nhiều hơn vào các tình huống thảo luận, làm bài tập nhóm và học thông qua các trò chơi mô phỏng. Tuy nhiên, cần tránh hiện tượng do chưa thật sự hiểu sâu sắc vấn đề mà có giảng viên quá lạm dụng hình thức thảo luận, tổ chức thảo luận liên tục mà không có sự hướng dẫn lý thuyết và kết luận, nâng cao lý thuyết sau khi thảo luận.
Nếu làm được điều đó, mỗi giảng viên đại học với tư cách là một nhà khoa học, một chuyên gia trong lĩnh vực giảng dạy sẽ không chỉ truyền dạy tri thức cho sinh viên, không chỉ hướng dẫn cho sinh viên cách thức nghiên cứu khoa học mà còn trao truyền cả sự say mê học tập, nghiên cứu khoa học. Lúc này, mỗi học phần trong chương trình sẽ trở thành một vấn đề nghiên cứu của sinh viên chứ không phải là chương trình trả bài thuần túy "hiểu và nhớ" kiến thức. Đương nhiên, vấn đề nghiên cứu còn rõ nét hơn ở các học phần thực hành như một quá trình thử nghiệm kiến thức, khoa học.
- Quá trình hoàn thiện kỹ năng thực hành nghề nghiệp
Quá trình này liên quan mật thiết với quá trình nâng cao kiến thức chuyên môn của giảng viên. Xuất phát từ yêu cầu học đi đôi với hành, mỗi giảng viên đại học phải thật sự là chuyên gia trong lĩnh vực mình giảng dạy, đặc biệt đối với các giảng viên dạy chuyên ngành.
Giảng viên dạy ngành Luật cần là những người am hiểu luật phát, có khả năng phân tích, tư vấn pháp luật và thực hành nghề nghiệp trong thực tiễn xã hội.
Giảng viên dạy ngành Quản lý nhà nước phải là người am hiểu thực tiễn từng lĩnh vực quản lý, có khả năng tư vấn chính sách và hướng dẫn quy trình làm việc.
Giảng viên dạy ngành Công tác xã phội phải có kinh nghiệm thực tế, phải là người đã và đang tham gia các chương trình, dự án công tác xã hội thực thụ.
Cách tốt nhất để giảng viên trở thành chuyên gia trong lĩnh vực giảng dạy của mình đó là trực tiếp tham gia thực hành và làm việc ngoài xã hội [cộng tác với các cơ quan, doanh nghiệp liên quan].
Xây dựng đội ngũ giảng viên chất lượng cao vừa là mục tiêu, vừa là động lực và được coi là một trong các yếu tố quan trọng nhất để xây dựng và phát triển trường đại học đạt chuẩn quốc gia, quốc tế.
Vấn đề thách thức, khó khăn đối với Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa nói chung, Khoa Luật&QLNN nói riêng hiện nay có rất nhiều: kinh phí cho CSVC, phát triển đội ngũ, đảm bảo chất lượng đào tạo… Nhưng quan trọng nhất vẫn là chất lượng đội ngũ GV. Đây là khâu đột phá để giải quyết các khó khăn khác.
Qua những phân tích trên cho thấy để trở thành một người giảng viên đại học thực sự cần sự phấn đấu nỗ lực của từng CBGV nhà trường. Đồng thời, việc thu hút GV giỏi, đặc biệt các GS, PGS là rất quan trọng, không chỉ mang lại hình ảnh đẹp, niềm tin cho người học; mà còn là sự tác động, thúc đẩy GV cơ hữu của trường được học tập, nâng cao trình độ./.