Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phần lớn các thủ thuật máy tính CASIO fx-580VN X được trình bày trong bài viết mang tính hỗ trợ, không được sử dụng một cách độc lập

  • Thủ thuật chia đa thức một biến thường được sử dụng hỗ trợ thủ thuật giải phương trình bậc cao
  • Thủ thuật nhập hàm cotarccot thường được sử dụng hỗ trợ thủ thuật giải phương trình lượng giác

Mỗi ngày biết thêm một thủ thuật dù là nhỏ nhất, đơn giản nhất nhưng khi bạn đủ sức kết hợp lại thì đó sẽ là những thủ thuật, những kiến thức tuyệt vời

1 Chia đa thức một biến

Máy tính CASIO fx-580VN X không có tính năng tìm thương và dư trong phép chia đa thức một biến nhưng nếu biết cách chúng ta vẫn có thể tìm được

Thủ thuật này chỉ áp dụng với phép chia hết

Bước 1 Nhấn phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Nhập biểu thức bị chia f(x)

Bước 3 Nhấn phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Nhập biểu thức chia g(x)

Bước 5 Nhấn phím CALC

Bước 6 Nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 7 Nhấn phím =

Bước 8 Phân tích theo các chỉ dẫn Khai triển đa thức một biến bằng máy tính Casio fx-580VN X để tìm thương

Thủ thuật này thường được sử dụng khi giải phương trình bậc cao, xác định nghiệm của phương trình là nghiệm đơn hay nghiệm bội, …

Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Sử dụng tính năng SOLVE tìm nghiệm thứ nhất

Suy ra

Cách bấm máy tính ra số căn 580
là nghiệm thứ nhất

Phương trình đã cho là phương trình đa thức bậc năm và chúng ta đã tìm được một nghiệm

Phương pháp tối ưu nhất là phân tích

Cách bấm máy tính ra số căn 580
thành
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Dễ thấy

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Tìm đa thức g(x)

  • Bước 2.1 Nhấn phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Bước 2.2 Nhập đa thức
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Bước 2.3 Nhấn phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Bước 2.4 Nhập đa thức
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Bước 2.6 Nhập
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Bước 2.8 Suy ra đa thức
    Cách bấm máy tính ra số căn 580

 Bước 3 Sử dụng phương thức tính toán Equation/ Func giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy tập nghiệm của phương trình đã cho là

Cách bấm máy tính ra số căn 580

2 Hàm số lượng giác cot và hàm số lượng giác ngược arccot

Vì máy tính CASIO fx-580VN X không thiết kế phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580
và phím
Cách bấm máy tính ra số căn 580
nên chúng ta sẽ nhập gián tiếp thông qua phím
Cách bấm máy tính ra số căn 580
và phím
Cách bấm máy tính ra số căn 580

  • Nhập
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    hoặc
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    để nhập hàm cot
  • Nhập
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    hoặc
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    để nhập hàm arccot

Thủ thuật này thường được sử dụng khi tính giá trị lượng giác của một góc, giải phương trình lượng giác, …

Tính giá trị lượng giác

Cách bấm máy tính ra số căn 580
của góc
Cách bấm máy tính ra số căn 580

  • Cách 1 Dựa vào phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    và phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Cách 2 Dựa vào phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    và phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

  • Cách 1 Dựa vào phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    và phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách bấm máy tính ra số căn 580
với
Cách bấm máy tính ra số căn 580

  • Cách 2 Dựa vào phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    và phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy nghiệm của phương trình đã cho là

Cách bấm máy tính ra số căn 580
với
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vị trí của dấu và

Cách bấm máy tính ra số căn 580
cần được đặt chính xác

3 Hiển thị kết quả tính toán thập phân

Với các thiết lập mặc định, máy tính CASIO fx-580VN X sẽ “cố gắng” hiển thị kết quả tính toán dưới dạng phân số, căn thức

Tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt chúng ta cũng cần hiển thị kết quả tính toán dưới dạng thập phân

Phương pháp 1 Thiết lập cấu hình Input/ Output

Bước 1 Nhấn phím SETUP

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Chọn Input/ Output

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Chọn MathI/ DecimalO

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 2 Sử dụng phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 3 Sử dụng phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 1 chỉ nên sử dụng trong một số trường hợp rất đặc biệt

Thủ thuật này thường được sử dụng khi lập bảng xét dấu, bảng biến thiên bằng, …

Lập bảng biến thiên của hàm số

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Tập xác định

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Lập bảng biến thiên

Chắc các bạn cũng biết chúng ta cần sắp xếp các giá trị làm cho hàm số f(x) không xác định hoặc

Cách bấm máy tính ra số căn 580
theo thứ tự tăng dần

Nói như vậy có nghĩa bạn cần xác định nghiệm

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
nghiệm nào nhỏ, nghiệm nào lớn

Phương pháp đơn giản nhất và hiệu quả nhất trong trường hợp này là sử dụng phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Suy ra

Cách bấm máy tính ra số căn 580
nhỏ hơn
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

4 Nhập giá trị âm trong phương thức tính toán Table

Phương thức tính toán Table trong máy tính CASIO fx-580VN X có nhiều nâng cấp đáng kể

  • Cách bấm máy tính ra số căn 580
    dòng giá trị với một hàm f(x)
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    dòng với hai hàm f(x)g(x)
  • Cho phép nhập phép tính đạo hàm và phép tính tích phân
  • Cho phép chỉnh sửa trực giá trị của
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Khi nhấn phím
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    hoặc thì bảng giá trị sẽ tự động thay đổi

Nhờ những nâng đáng kể này mà phương thức tính toán Table có rất nhiều ứng dụng thiết thực, đặc biệt là trong Kỳ thi Trung học Phổ thông Quốc gia

Ở đây mình sẽ hướng dẫn các bạn khai thác nâng cấp cho phép chỉnh sửa trực giá trị

Cách bấm máy tính ra số căn 580
để kiểm tra giá trị nào là nghiệm của phương trình

Nghiệm của phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vì nghiệm của phương trình đã được cho trước nên chúng ta sẽ sử dụng tính năng CALC hoặc phương thức tính toán Table để kiểm tra

Phương pháp hiệu quả nhất trong trường hợp này là sử dụng phương thức tính toán Table

Bước 1 Nhập biểu thức f(x) bằng

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Nhấn phím =

Quan sát bảng giá trị dễ thấy phương án D là đáp án

Giả sử chúng ta cần nhập giá trị

Cách bấm máy tính ra số căn 580
để kiểm tra thì chúng ta sẽ nhập
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Tổng quát để nhập trực tiếp một giá trị âm trong phương thức tính toán Table chúng ta sẽ nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580
với
Cách bấm máy tính ra số căn 580

5 Xử lí kết quả tính toán tràn màn hình

Giả sử chúng ta có kết quả tính toán

Cách bấm máy tính ra số căn 580
tràn màn hình

Bước 1 Nhấn phím

Bước 2

  • Nếu chữ số
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    thì chúng ta sẽ nhập
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Nếu chữ số
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    thì chúng ta sẽ nhập
    Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Nhấn phím

  • Nếu chữ số cuối cùng sau khi xử lí là chữ số
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    thì chúng ta cần kiểm tra cẩn thận lại
  • Số mũ tối đa là có thể áp dụng thủ thuật này là
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Giá trị
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    chữ số

Thủ thuật này thường được sử dụng khi tìm ước chung lớn nhất, bội chung nhỏ nhất, khai triển đa thức một biến, lập tam giác Pascal, …

Khai triển đa thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Nhập đa thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Nhấn phím CALC => nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580
=> nhấn phím =

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Xử lí kết quả tràn màn hình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Suy ra

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Phân tích

Cách bấm máy tính ra số căn 580
theo chiều từ phải sang trái

  • Cách bấm máy tính ra số căn 580
    được phân tích thành
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Dự đoán
    Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 5 Kiểm tra đa thức g(x)

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy

Cách bấm máy tính ra số căn 580

6 Rút gọn biểu thức có chứa căn thức

Rút gọn biểu thức chứa căn thức nói chung căn bậc hai, căn bậc ba nói riêng là dạng toán thường gặp trong chương trình Toán 9

Dạng toán này tuy không khó nhưng nếu kĩ năng phân tích chưa tốt thì việc rút gọn tốn khá nhiều thời gian

Ở đây mình sẽ hướng dẫn các bạn hai phương pháp giúp rút gọn nhanh biểu thức có dạng

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 1 Dựa vào phương thức tính toán Equation/ Func

Bước 1 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Tìm được nghiệm

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 2 Dựa vào tính năng SOLVE và tính năng CALC

Bước 1 Nhập biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Nhấn phím SOLVE

Bước 3 Nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Nhấn phím =

Bước 5 Nhấn phím =

  • Biểu thức đầu vào là biểu thức hai biến nhưng ta đã gán cho biến
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    một giá trị cụ thể nên hiện tại biểu thức đã trở thành biểu thức một biến (biến
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    )
  • Thuật giải này sẽ dừng khi
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
    là số nguyên

Rút gọn biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 1 Dựa vào phương thức tính toán Equation/ Func

Bước 1 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Tìm được nghiệm

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp 2 Dựa vào tính năng SOLVE và tính năng CALC

Bước 1 Nhập biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Nhấn phím SOLVE

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Nhấn phím =

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 5 Nhấn phím =

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Với

Cách bấm máy tính ra số căn 580
thì
Cách bấm máy tính ra số căn 580
không thỏa thủ thuật

Bước 6 Nhấn phím SOLVE => nhấn phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580
 => nhập
Cách bấm máy tính ra số căn 580
=> nhấn phím => nhấn phím

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Với

Cách bấm máy tính ra số căn 580
thì
Cách bấm máy tính ra số căn 580
thỏa thủ thuật

Vậy

Cách bấm máy tính ra số căn 580

  • Phương pháp 1 có thể rút gọn được mọi biểu thức có dạng
    Cách bấm máy tính ra số căn 580
  • Phương pháp 2 có thể không rút gọn được ở một số biểu thức tuy nhiên Phương pháp 2 có thể được sử dụng với căn bậc ba

Rút gọn biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Nhập biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 …

Vậy

Cách bấm máy tính ra số căn 580

7 Màn hình hiển thị nhiều dòng

Bước 1 Nhấn phím SETUP

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Chọn Input/ Output

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Chọn LineI/ LineO

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Thủ thuật này thường được sử dụng để hỗ trợ thủ thuật xử lí kết quả tính toán tràn màn hình

Quan sát lại thủ thuật xử lí kết quả tính toán tràn màn hình, dễ thấy ngay khi nhấn phím kết quả tính toán sẽ biến mất

Lúc bấy giờ bạn cần ghi nhớ kết quả tính toán trong đầu hoặc ghi ra giấy (có thể quên hoặc sai sót)

Nhưng nếu bạn đã thiết lập màn hình hiển thị nhiều dòng thì khi nhấn phím kết quả sẽ không biến mất nữa

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Thiết lập tùy chọn MathI/ MathO là mặc định ngay khi sử dụng xong thủ thuật

8 Tìm phương trình bậc hai khi biết trước một nghiệm

Chọn phương thức tính toán Table và thiết lập sử dụng một hàm f(x) trước khi thực hiện thủ thuật

Giả sử

Cách bấm máy tính ra số căn 580
là nghiệm của một phương trình bậc hai

Bước 1 Nhập biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Nhấn phím =

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Tìm những giá trị

Cách bấm máy tính ra số căn 580
sao cho f(x) có giá trị nguyên, giả sử
Cách bấm máy tính ra số căn 580
có giá trị nguyên khi đó phương trình bậc hai cần tìm là
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Thủ thuật này thường được sử dụng khi giải phương trình (đặc biệt là phương trình căn thức) bằng tính năng SOLVE

Tìm một nghiệm của phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Tìm nghiệm phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Gán nghiệm vừa tìm được vào biến nhớ

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Biểu diễn

Cách bấm máy tính ra số căn 580
dưới dạng căn thức

Bước 3.1 Nhập biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3.2 Nhập

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3.3 Nhấn phím =

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Quan sát bảng giá trị dễ thấy

Cách bấm máy tính ra số căn 580
suy ra phương trình bậc hai cần tìm là
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3.4 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Suy ra

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy phương trình đã cho có một nghiệm là

Cách bấm máy tính ra số căn 580

9 Vấn đề nghiệm “xấu” khi giải phương trình đa thức

Có một số trường hợp khi giải phương trình bậc ba hoặc bậc bốn bằng phương thức tính toán Equation/ Func máy tính sẽ hiển thị nghiệm dưới dạng thập phân, không hiển thị được dưới dạng căn thức

Đây thực sự là một hạn chế khá lớn, thủ thuật này sẽ giúp bạn giải quyết phần nào hạn chế trên

9.1 Phương trình bậc ba

Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Suy ra phương trình đã cho có ba nghiệm

Trong ba nghiệm tìm được chỉ có nghiệm

Cách bấm máy tính ra số căn 580
là có thể sử dụng ngay, muốn sử dụng được hai nghiệm còn lại chúng ta cần biểu diễn nó dưới dạng căn thức

Dễ thấy chúng là nghiệm của một phương trình bậc hai, dưới đây là hai phương pháp tìm ra phương trình bậc hai này

Phương pháp 1 Sử dụng thủ thuật chia đa thức một biến

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Suy ra phương trình bậc hai cần tìm là

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Phương pháp này chỉ khả dụng khi có ít nhất một nghiệm là số nguyên

Phương pháp 2 Sử dụng định lý Viète

Bước 1 Gán nghiệm

Cách bấm máy tính ra số căn 580
vào biến nhớ
Cách bấm máy tính ra số căn 580
, nghiệm
Cách bấm máy tính ra số căn 580
vào biến nhớ
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Chọn phương thức tính toán Complex

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 3 Nhập đa biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Nhấn phím =

Suy ra phương trình bậc hai cần tìm là

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Khi đã tìm được phương trình bậc hai thì vấn đề gần như đã được giải quyết xong, công việc cuối cùng là giải phương trình bậc hai vừa tìm được

Vậy tập nghiệm của phương trình đã cho là

Cách bấm máy tính ra số căn 580

9.2 Phương trình bậc bốn

Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Gán

Cách bấm máy tính ra số căn 580
lần lượt vào các biến nhớ A, B, C, D

Bước 3 Chọn phương thức tính toán Complex

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Nhập đa biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 5 Nhấn phím =

Suy ra hai phương trình bậc hai cần tìm là

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 6 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 7 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy bốn nghiệm của phương trình đã cho là

Cách bấm máy tính ra số căn 580
,
Cách bấm máy tính ra số căn 580
,
Cách bấm máy tính ra số căn 580
,
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 1 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 2 Gán

Cách bấm máy tính ra số căn 580
lần lượt vào các biến nhớ A, B, C, D

Bước 3 Chọn phương thức tính toán Complex

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 4 Nhập đa biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vì không thể nhìn thấy nghiệm nào với nghiệm nào là nghiệm của một phương trình bậc hai nên cần kiểm tra thông qua đa biểu thức trên

Bước 5 Nhấn phím =

Suy ra

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
là nghiệm của một phương trình bậc hai,
Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580
cũng là nghiệm của một phương trình bậc hai

Bước 6 Nhập đa biểu thức

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 7 Nhấn phím =

Suy ra hai phương trình bậc hai cần tìm là

Cách bấm máy tính ra số căn 580
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 8 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Bước 9 Giải phương trình

Cách bấm máy tính ra số căn 580

Vậy bốn nghiệm của phương trình đã cho là

Cách bấm máy tính ra số căn 580
,
Cách bấm máy tính ra số căn 580
,
Cách bấm máy tính ra số căn 580
,
Cách bấm máy tính ra số căn 580

Không phải phương trình bậc ba, bậc bốn nào cũng có thể giải quyết bằng thủ thuật này

Trường hợp không giải quyết được bạn có thể sử dụng dịch vụ trực tuyến WolframAlpha hoặc kiến thức Toán học

  • Đối với phương trình bậc ba bạn có thể sử dụng phương pháp được công bố bởi Gerolamo Cardano
  • Đối với phương trình bậc bốn bạn có thể sử dụng phương pháp của Ferrari