Bút danh của nhạc sĩ Trần Hoàn là gì
Biên phòng - Chuyện lấy bút danh của các danh nhân, văn nghệ sĩ và những người nổi tiếng thì có tới hàng chục cách, thông thường người ta lấy tên làng, xã, tỉnh hoặc ghép tên người thân trong gia đình, hoặc lấy tên sông, núi trong vùng như Tản Đà (Nguyễn Khắc Hiếu). Tản là núi Tản Viên, Đà là sông Đà. Lại có người đảo tên thật thành tên bút danh Thế Lữ (tên khai sinh là Nguyễn Thứ Lễ). Đặc biệt nhất, có thể là độc nhất vô nhị như trường hợp nhạc sĩ Trần Hoàn lại lấy hai từ trong một câu của bài hát "Thiên thai" của nhạc sĩ Văn Cao "Đào nguyên Lưu Nguyễn quên Trần Hoàn". Nhạc sĩ Trần Hoàn có tên khai sinh là Nguyễn Tăng Hích, sinh năm 1928, tại Quảng Trị, mất năm 2003, tại Hà Nội. Những ngày học ở trường Quốc học Huế, cậu học sinh trung học Nguyễn Tăng Hích rất mê âm nhạc và thích nhất bài "Thiên thai" nên đã lấy hai từ cuối của ca từ trên làm bút danh. Sau sáng tác ca khúc đầu tay tại trường là bài "Học sinh vui tươi" viết trước tháng 8-1945, khi đó mới 17 tuổi, ca khúc thứ hai của Nguyễn Tăng Hích có tên là "Hồn nước" bắt đầu ký bút danh Trần Hoàn. Bài hát này đã được giải thưởng trong một cuộc thi âm nhạc. Cũng từ đấy, bút danh Trần Hoàn theo suốt cuộc đời hoạt động chính trị, xã hội và âm nhạc của ông. Ông coi bút danh Trần Hoàn như tên thật của mình, ký trên các bản nhạc, văn bản cả khi ở cương vị Bộ trưởng. Ở nước ta chỉ có hai nhạc sĩ nổi tiếng, vừa làm cán bộ quản lý với chức Bộ trưởng, đó là nhạc sĩ Lưu Hữu Phước và nhạc sĩ Trần Hoàn. Sau cách mạng Tháng Tám năm 1945, nhạc sĩ Trần Hoàn tham gia kháng chiến chống Pháp ở chiến khu Bình Trị Thiên trên lĩnh vực tuyên truyền và văn hóa văn nghệ. Sau năm 1954, ông tập kết ra Bắc, làm Giám đốc Sở Văn hóa Hải Phòng 10 năm, rồi lại trở về Bình Trị Thiên công tác trong vùng giải phóng. Từ năm 1980 đến đầu những năm 1990, nhạc sĩ Trần Hoàn từng ở các cương vị Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin; Bộ trưởng Bộ Văn hóa; Phó Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương; Chủ tịch Ủy ban toàn quốc các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; Chủ tịch Hội đồng cố vấn nghi lễ cho ASEAN 22... Với những trọng trách trên, nhạc sĩ Trần Hoàn vô cùng bận rộn với công việc quản lý, chỉ đạo, ban ngày không sáng tác được, ông chỉ sáng tác nhạc vào ban đêm. Hầu hết các ca khúc nổi tiếng như "Lời Bác dặn trước lúc đi xa", "Một mùa xuân nho nhỏ" (phổ thơ Thanh Hải), "Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò ví dặm"... đều được ông viết vào thời điểm 4 hoặc 5 giờ sáng. Viết vào thời điểm trước lúc rạng đông với ông đã thành thói quen. Không gian tĩnh mịch ấy đã tạo cho ông những nốt nhạc trầm lắng hay vút cao theo cung bậc cảm xúc, lúc trữ tình lãng mạn, hay rộn rã những liên khúc quân hành. Ngày lo các công việc Nhà nước, đêm về sáng tác âm nhạc, với nhạc sĩ, Bộ trưởng Trần Hoàn là vậy... Lê Hồng Bảo Uyên
Page 2
|