Ngày 08/02/2022, Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Thông tư số 02/2022/TT-BTP hướng dẫn lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 25/3/2022 và áp dụng đối với người có tài sản đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến việc đấu giá tài sản quy định tại khoản 1 Điều 4 Luật Đấu giá tài sản.
Thông tư số 02/2022/TT-BTP hướng dẫn lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản [sau đây gọi tắt là Thông tư] theo hướng cụ thể hóa Điều 56 Luật Đấu giá tài sản để thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đấu giá tài sản theo khoản 2 Điều 24 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, làm cơ sở cho người có tài sản thực hiện việc lựa chọn tổ chức đấu giá thống nhất trong phạm vi cả nước, khắc phục những tồn tại, bất cấp trong thực tế là rất cần thiết.
Thông tư gồm 10 điều và 02 Phụ lục [Bảng tiêu chí đánh giá, chấm điểm tổ chức đấu giá tài sản; Mẫu thông báo kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản] với các nội dung chính như sau:
1. Về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng và các nguyên tắc chọn tổ chức đấu giá tài sản
Thông tư hướng dẫn lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản theo quy định tại Điều 56 Luật Đấu giá tài sản và áp dụng đối với người có tài sản, tổ chức đấu giá tài sản và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan giá tài sản quy định tại khoản 1 Điều 4 Luật Đấu giá tài sản. Thông tư không áp dụng đối với trường hợp lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản thông qua đấu thầu theo quy định của pháp luật. Trường hợp lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản thông qua đấu thầu thì thực hiện theo quy định tại Điều 56 Luật Đấu giá tài sản và pháp luật về đấu thầu. Thông tư quy định các nguyên tắc lựa chọn gồm: tuân thủ quy định của pháp luật; bảo đảm tính độc lập, trung thực, công khai, minh bạch, công bằng, khách quan; theo đúng tiêu chí quy định tại Thông tư, Điều 3 và Phụ lục Bảng tiêu chí đánh giá, chấm điểm ban hành kèm theo Thông tư; tổ chức đấu giá tài sản chịu trách nhiệm về tính đầy đủ, chính xác của các thông tin trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn và phải chịu hậu quả bất lợi do kê khai không đầy đủ, không chính xác thông tin quy định.
2. Về nội dung tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản
Nội dung tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản gồm sáu nhóm:
1. Nhóm tiêu chí về cơ sở vật chất, trang thiết bị cần thiết bảo đảm cho việc đấu giá đối với loại tài sản đấu giá.
2. Nhóm tiêu chí về phương án đấu giá khả thi, hiệu quả.
3. Nhóm tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm và uy tín của tổ chức đấu giá tài sản.
4. Nhóm tiêu chí về thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản phù hợp.
5. Có tên trong danh sách các tổ chức đấu giá tài sản do Bộ Tư pháp công bố.
6. Nhóm tiêu chí khác phù hợp với tài sản đấu giá do người có tài sản đấu giá quyết định.
3. Về thông báo công khai tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản
Thông tư quy định sau khi có quyết định của người có thẩm quyền về việc đấu giá tài sản, người có tài sản đấu giá thông báo công khai trên trang thông tin điện tử của mình và Cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản về việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản với đầy đủ tiêu chí quy định tại Điều 3 và Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư này. Người có tài sản đấu giá thông báo công khai việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản trong thời hạn ít nhất là 03 ngày làm việc trước ngày quyết định lựa chọn, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
4. Về việc đánh giá, chấm điểm theo tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản
Thông tư quy định người có tài sản tự đánh giá hoặc thành lập tổ đánh giá hoặc lựa chọn hình thức khác để đánh giá các tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản và chịu trách nhiệm về việc đánh giá này.
Đồng thời, Thông tư quy định người có tài sản phải căn cứ vào các thông tin trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn để thực hiện chấm điểm theo tất cả các tiêu chí do Thông tư quy định. Để đảm bảo thuận lợi cho người có tài sản trong quá trình thực hiện quy định này, Thông tư đã quy định rõ tổ chức đấu giá xây dựng hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn trong đó kê khai đầy đủ, cụ thể thông tin về các nhóm tiêu chí, tiêu chí thành phần quy định tại Bảng tiêu chí đánh giá, chấm điểm, chịu trách nhiệm về các nội dung kê khai của mình. Trường hợp tổ chức đấu giá tài sản cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ thì bị áp dụng các chế tài nghiêm: trong quá trình lựa chọn, trường hợp người có tài sản có cơ sở xác định tổ chức đấu giá cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí thì bị từ chối xem xét, đánh giá hồ sơ đó; trong thời hạn 12 tháng tính đến ngày nộp hồ sơ mà tổ chức đấu giá tài sản thuộc trường hợp đã bị từ chối xem xét, đánh giá hồ sơ nêu trên hoặc đã bị hủy bỏ kết quả lựa chọn do cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ quy định tại khoản 2 Điều 6 Thông tư thì bị trừ 70% tổng số điểm.
Các trường hợp trừ điểm theo các mức điểm 5%, 20%, 50% tương ứng với các hành vi vi phạm về hành chính và hình sự của tổ chức đấu giá tài sản, đấu giá viên, người đại diện theo pháp luật của tổ chức đấu giá tài sản [bị kết án bằng bản án có hiệu lực pháp luật về tội vì phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản, bị xử phạt vi phạm hành chính do vi phạm quy định về hoạt động đấu giá tài sản, không thực hiện thông báo công khai việc đấu giá tài sản trên Cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản theo công bố của cơ quan có thẩm quyền...]. Tổ chức đấu giá tài sản được lựa chọn là tổ chức có tổng số điểm cao nhất của tất cả các tiêu chí cộng lại, trường hợp đến ngày lựa chọn chỉ có 01 tổ chức đấu giá tài sản đăng ký tham gia lựa chọn thì người có tài sản có thể lựa chọn tổ chức đó; trường hợp có từ hai tổ chức đấu giá tài sản trở lên có số điểm chấm cao nhất bằng nhau thì người có tài sản đấu giá xem xét, quyết định lựa chọn một trong các tổ chức đó.
5. Thông báo, hủy bỏ kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày có kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản, người có tài sản thông báo công khai kết quả lựa chọn trên trang thông tin điện tử của mình [nếu có] và Cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản. Thông báo kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản theo mẫu quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư trong đó thể hiện số điểm cụ thể theo từng tiêu chí của từng tổ chức đấu giá tài sản tham gia lựa chọn.
- Sau khi có kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản mà người có tài sản nhận được thông tin của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền hoặc có kết quả xác minh khẳng định tổ chức đấu giá tài sản được lựa chọn cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn thì thực hiện như sau:
+ Trường hợp chưa ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản thì người có tài sản đấu giá hủy bỏ kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản đó;
+ Trường hợp đã ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản và tổ chức đấu giá tài sản chưa nhận hồ sơ tham gia đấu giá của người tham gia đấu giá thì người có tài sản đấu giá hủy bỏ kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản đồng thời đơn
phương chấm dứt thực hiện hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản đối với tổ chức đấu giá tài sản đó.
+ Trường hợp đã ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản và tổ chức đấu giá tài sản đã nhận hồ sơ tham gia đấu giá của người tham gia đấu giá thì người có tài sản đấu giá xem xét, quyết định hủy bỏ kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản và chấm dứt hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản nếu hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản có thỏa thuận về vấn đề này hoặc đề nghị Tòa án tuyên bố hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản vô hiệu theo quy định của pháp luật.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản bị hủy bỏ, người có tài sản đấu giá căn cứ kết quả chấm lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản có tổng số điểm cao nhất liền kề để tổ chức cuộc đấu giá; trường hợp hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản bị chấm dứt hoặc bị Tòa án tuyên vô hiệu, người có tài sản đấu giá tổ chức lại việc lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản. Người có tài sản đấu giá gửi Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi người có tài sản đấu giá và nơi tổ chức đấu giá tài sản có trụ sở, đồng thời đăng tải công khai trên Trang thông tin điện tử của mình [nếu có] và Cổng thông tin điện tử quốc gia về đấu giá tài sản thông tin về việc hủy bỏ kết quả lựa chọn quy định tại khoản 2 Điều này và tổ chức đấu giá tài sản cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn quy định tại khoản 7 Điều 5, khoản 2 Điều 6 Thông tư.
6. Các trường hợp người có tài sản đấu giá từ chối đánh giá hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn của tổ chức đấu giá tài sản
Các trường hợp tổ chức đấu giá tài sản không được đăng ký tham gia lựa chọn:
- Người sở hữu tài sản, người được chủ sở hữu tài sản ủy quyền bán đấu giá tài sản, người có quyền đưa tài sản ra bán đấu giá theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật, người ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản là vợ, chồng, bố đẻ, mẹ đẻ, bố nuôi, mẹ nuôi, bố chồng, mẹ chồng, bố vợ, mẹ vợ, con đẻ, con nuôi, con rể, con dâu, anh ruột, chị ruột, em ruột, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu của người đứng đầu Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản, người đại diện theo pháp luật, Chủ tịch Hội đồng thành viên, thành viên Hội đồng thành viên, thành viên hợp danh của doanh nghiệp đấu giá tài sản.
- Người sở hữu tài sản, người được chủ sở hữu tài sản ủy quyền bán đấu giá tài sản, người có quyền đưa tài sản ra đấu giá theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật, người ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản là cá nhân, tổ chức có khả năng chi phối hoạt động của tổ chức đấu giá tài sản đó thông qua sở hữu, thâu tóm phần vốn góp hoặc thông qua việc ra quyết định của tổ chức đấu giá tài sản đó.
- Trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
7. Trách nhiệm của người có tài sản, cơ quan chủ quản của người có tài sản đấu giá
- Người có tài sản đấu giá có trách nhiệm thông báo công khai việc lựa chọn, đánh giá, chấm điểm các tiêu chí lựa chọn và chịu trách nhiệm về kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản; xem xét, xác minh thông tin phản ánh về việc tổ chức đấu giá tài sản cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn; báo cáo cơ quan có thẩm quyền về việc lựa chọn và kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản kèm theo kết quả xác minh trong trường hợp tổ chức đấu giá tài sản cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn; các trách nhiệm khác theo quy định của Luật Đấu giá tài sản, Thông tư này và pháp luật có liên quan.
- Cơ quan chủ quản của người có tài sản đấu giá có trách nhiệm yêu cầu người có tài sản đấu giá thuộc thẩm quyền quản lý báo cáo kết quả xác minh, hủy kết quả lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản, đơn phương chấm dứt, chấm dứt hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản hoặc đề nghị Tòa án tuyên bố hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản vô hiệu trong trường hợp tổ chức đấu giá tài sản cố ý cung cấp thông tin không chính xác hoặc giả mạo thông tin về tiêu chí trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn; có biện pháp xử lý đối với những cá nhân, tổ chức liên quan có hành vi vi phạm trong việc đánh giá, chấm điểm lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản theo thẩm quyền và các trách nhiệm khác theo quy định của Luật Đấu giá tài sản, Thông tư này và pháp luật có liên quan./.
Phòng HC&BTTP