Trong cuộc sống chúng ta, ngoài chữ số theo kiểu La-tinh còn có chữ số theo kiểu La Mã và được sử dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực. Chữ số theo kiểu La Mã [Gregory – Lịch cổ] có mặt từ rất lâu đời và vẫn được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực: Văn Học, Hóa Học, Vật Lý, Toán Học,…
Theo như bảng chữ số La Mã, XIX chính là thế kỷ thứ 19. Thế kỷ XIX [Thế kỷ 19] được tính từ ngày 01/01/1800 cho đến 31/12/1899.
Bảng quy đổi lịch cổ thành năm:
- 1 Thiên Niên Kỷ = 10 Thế Kỷ = 1000 năm
- 1 Thế Kỷ = 10 Thập Kỷ = 100 năm
- 1 Thập Kỷ = 10 năm = 3652 ngày
Chữ số La Mã là gì?
– Các số La Mã là một hệ thống chữ số có nguồn gốc từ Roma cổ đại, dựa theo chữ số Etruria. Hệ thống chữ số La Mã được sử dụng từ thời cổ đại và đến thời Trung Cổ, hệ thống chữ số này đã được chỉnh sửa và sử dụng cho đến ngày nay.
– Các số La Mã thường được ứng dụng vào những bảng thống kê đánh số, mặt đồng hồ, các số mục lục…
Kí tự cho các chữ số La Mã
– Các số La Mã được dùng nhiều nhất là:
I: Một
V: Năm
X: Mười
Cách xác định các mốc thời gian
Bảng cách tính thế kỷ theo lịch Gregory [tức lịch cổ]
Bảng cách tính thế kỷ theo lịch Gregory [tức lịch cổ]Thế kỷThời gian bắt đầuThời gian kết thúcThế kỷ XXII[22]1/1/210131/12/2200Thể kỷ XXI[21]1/1/200131/12/2100Thể kỷ XX[20]1/1/190131/12/2000Thể kỷ XIX[19]1/1/180131/12/1900Thể kỷ XVIII[18]1/1/170131/12/1800Thể kỷ XVII[17]1/1/160131/12/1700Thể kỷ XVI[16]1/1/150131/12/1600Thể kỷ XV[15]1/1/140131/12/1500Thể kỷ XIV[14]1/1/130131/12/1400Thể kỷ XIII[13]1/1/120131/12/1300Thể kỷ XII[12]1/1/110131/12/1200Thể kỷ XI[11]1/1/100131/12/1100Thể kỷ X[10]1/1/90131/12/1000Thế kỷ IX[9]1/1/80131/12/900Thế kỷ VIII[8]1/1/70131/12/800Thế kỷ VII[7]1/1/60131/12/700Thế kỷ VI[6]1/1/50131/12/600Thế kỷ V[5]1/1/40131/12/500Thế kỷ IV[4]1/1/30131/12/400Thế kỷ III[3]1/1/20131/12/300Thế kỷ II[2]1/1/10131/12/200Thế kỷ I[1]1/1/131/12/100
– Tuy nhiên theo lịch thiên văn học thì thế kỷ thứ 19 lại được bắt đầu vào ngày 1/1/1800 cho đến 31/12/1899
Bảng cách xác định thế kỷ theo lịch thiên văn
Bảng cách tính thế kỷ theo lịch thiên văn học
Thế kỷThời gian bắt đầuThời gian kết thúcThế kỷ XXII[22]01/01/210031/12/2199Thể kỷ XXI[21]01/01/200031/12/2099Thể kỷ XX[20]01/01/190031/12/1999Thể kỷ XIX[19]01/01/180031/12/1899Thể kỷ XVIII[18]01/01/170031/12/1799Thể kỷ XVII[17]01/01/160031/12/1699Thể kỷ XVI[16]01/01/150031/12/1599Thể kỷ XV[15]01/01/140031/12/1499Thể kỷ XIV[14]01/01/130031/12/1399Thể kỷ XIII[13]01/01/120031/12/1299Thể kỷ XII[12]01/01/110031/12/1199Thể kỷ XI[11]01/01/100031/12/1099Thể kỷ X[10]01/01/90031/12/999Thế kỷ IX[9]01/01/80031/12/899Thế kỷ VIII[8]01/01/70031/12/799Thế kỷ VII[7]01/01/60031/12/699Thế kỷ VI[6]01/01/50031/12/599Thế kỷ V[5]01/01/40031/12/499Thế kỷ IV[4]01/01/30031/12/399Thế kỷ III[3]01/01/20031/12/299Thế kỷ II[2]01/01/10031/12/199Thế kỷ I[1]1/1/031/12/99Những nhân vật ảnh hưởng nhất trên thế giới trong thế kỷ XIX
Trong thế kỷ thứ 19, hàng loạt những phát minh vĩ đại được ra đời giúp cho cuộc sống trở nên hiện đại hơn và đầy đủ hơn. Trong thế kỷ thứ 19, động cơ điện và dòng điện xoay chiều chính là thứ cốt lõi cho những phát mình sau này. Trong cuộc sống của thế kỷ 21, nhìn đâu bạn cũng thấy dòng điện xoay chiều
Tại phiên khai mạc, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trình bày Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về các văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng.
Báo cáo nêu rõ, “Năm năm qua, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến rất phức tạp; kinh tế thế giới phục hồi chậm; khủng hoảng chính trị ở nhiều nơi, nhiều nước; cạnh tranh về nhiều mặt ngày càng quyết liệt giữa các nước lớn tại khu vực; diễn biến phức tạp trên Biển Đông,... đã tác động bất lợi đến nước ta. Trong nước, ngay từ đầu nhiệm kỳ, cùng với những ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, những hạn chế, khiếm khuyết vốn có của nền kinh tế chưa được giải quyết, những hạn chế, yếu kém trong lãnh đạo, quản lý và những vấn đề mới phát sinh đã làm cho lạm phát tăng cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ổn định kinh tế vĩ mô, tốc độ tăng trưởng và đời sống nhân dân. Thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu gây thiệt hại nặng nề. Nhu cầu bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội ngày càng cao. Đồng thời, chúng ta phải dành nhiều nguồn lực để bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền đất nước trước những động thái mới của tình hình khu vực và quốc tế. Trong bối cảnh đó, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã nỗ lực phấn đấu thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng, đạt được những thành quả quan trọng.
Nền kinh tế vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, quy mô và tiềm lực được nâng lên; kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát; tăng trưởng kinh tế được duy trì ở mức hợp lý, từ năm 2013 dần phục hồi, năm sau cao hơn năm trước. Đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế và thực hiện ba đột phá chiến lược được tập trung thực hiện bước đầu đạt kết quả tích cực. Giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hoá, xã hội, y tế có bước phát triển. An sinh xã hội được quan tâm nhiều hơn và cơ bản được bảo đảm, đời sống của nhân dân tiếp tục được cải thiện. Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững hoà bình, ổn định. Quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, hiệu quả. Vị thế, uy tín quốc tế của nước ta tiếp tục được nâng cao. Dân chủ xã hội chủ nghĩa và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được phát huy. Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được chú trọng và đạt kết quả quan trọng.
Tuy nhiên, đổi mới chưa đồng bộ và toàn diện. Một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chưa đạt kế hoạch; nhiều chỉ tiêu, tiêu chí trong mục tiêu phấn đấu để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại không đạt được. Nhiều hạn chế, yếu kém trong các lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hoá, xã hội, y tế chậm được khắc phục. Đời sống của một bộ phận nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn. Bốn nguy cơ mà Đảng chỉ ra vẫn còn tồn tại, có mặt diễn biến phức tạp. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí chưa bị đẩy lùi. Một số mặt công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị chuyển biến chậm”.
Nhìn lại kết quả thực hiện 30 năm đổi mới [1986 – 2016], Báo cáo khẳng định, “Ba mươi năm đổi mới là một giai đoạn lịch sử quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước, đánh dấu sự trưởng thành về mọi mặt của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta. Đổi mới mang tầm vóc và ý nghĩa cách mạng, là quá trình cải biến sâu sắc, toàn diện, triệt để, là sự nghiệp cách mạng to lớn của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân vì mục tiêu ”dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Nhìn tổng thể, qua 30 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đồng thời cũng còn nhiều vấn đề lớn, phức tạp, nhiều hạn chế, yếu kém cần phải tập trung giải quyết, khắc phục để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững. Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử qua 30 năm đổi mới khẳng định đường lối đổi mới của Đảng ta là đúng đắn, sáng tạo; con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là phù hợp với thực tiễn của Việt Nam và xu thế phát triển của lịch sử. Thành tựu và những kinh nghiệm, bài học đúc kết từ thực tiễn tạo tiền đề, nền tảng quan trọng để đất nước ta tiếp tục đổi mới và phát triển mạnh mẽ trong những năm tới. Thời kỳ mới đòi hỏi phải phát triển đất nước toàn diện, đồng bộ hơn về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, trong đó phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; xây dựng văn hoá, con người làm nền tảng tinh thần; tăng cường quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên…
Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy vận dụng sáng tạo, phát triển, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tăng cường tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, dự báo chính xác và kịp thời có chủ trương, chính sách xử lý hiệu quả những vấn đề mới nảy sinh trong thực tiễn, giải quyết tốt các mối quan hệ lớn phản ánh quy luật đổi mới và phát triển ở nước ta: quan hệ giữa đổi mới, ổn định và phát triển; giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị; giữa tuân theo các quy luật thị trường và bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa; giữa phát triển lực lượng sản xuất và xây dựng, hoàn thiện từng bước quan hệ sản xuất; giữa nhà nước và thị trường; giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển văn hoá, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; giữa xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; giữa độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế; giữa Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ,...”