Thay đổi mức lương cơ sở 2023
 Quang cảnh phiên họp chiều 11-11 của Quốc hội - Ảnh: PHẠM THẮNG Chiều 11-11, với 451/456 tổng số đại biểu Quốc hội có mặt đã biểu quyết thông qua nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023. Theo đó, tổng số thu ngân sách nhà nước 1.620.744 tỉ đồng, tổng số chi ngân sách nhà nước 2.076.244 tỉ đồng. Mức bội chi ngân sách nhà nước 455.500 tỉ đồng, tương đương 4,42% tổng sản phẩm trong nước (GDP). Bao gồm bội chi ngân sách trung ương 430.500 tỉ đồng, tương đương 4,18% GDP; bội chi ngân sách địa phương 25.000 tỉ đồng, tương đương 0,24% GDP. Tổng mức vay của ngân sách nhà nước là 648.213 tỉ đồng. Đáng chú ý, về thực hiện chính sách tiền lương, nghị quyết nêu rõ chưa thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo nghị quyết số 27 của trung ương trong năm 2023. Quốc hội giao Chính phủ từ ngày 1-7-2023 thực hiện tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức lên mức 1,8 triệu đồng/tháng. Tăng 12,5% lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối tượng do ngân sách nhà nước đảm bảo và hỗ trợ thêm đối với người nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp. Tăng mức chuẩn trợ cấp người có công bảo đảm không thấp hơn mức chuẩn hộ nghèo khu vực thành thị và tăng 20,8% chi các chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở. Đồng thời, Quốc hội cũng giao Chính phủ thực hiện điều chỉnh tăng phụ cấp ưu đãi nghề đối với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở từ ngày 1-1-2023. Tổng chi cho cải cách tiền lương và điều chỉnh lương hưu, một số chế độ trợ cấp, phụ cấp, và chính sách an sinh xã hội trong năm 2023 là 12.500 tỉ đồng. Quốc hội lưu ý tiếp tục thực hiện cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù đối với các cơ quan, đơn vị đang thực hiện các cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù ở trung ương được cấp có thẩm quyền quy định đối với một số cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước cho tới khi thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo nghị quyết 27. Mức tiền lương và thu nhập tăng thêm hằng tháng tính theo mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng kể từ ngày 1-7-2023 theo cơ chế đặc thù bảo đảm không vượt quá mức tiền lương và thu nhập tăng thêm bình quân năm 2022 (không bao gồm phần tiền lương và thu nhập tăng thêm do điều chỉnh hệ số tiền lương theo ngạch, bậc khi nâng bậc, nâng ngạch). Các bộ, cơ quan trung ương, địa phương tiếp tục thực hiện các giải pháp tạo nguồn cải cách chính sách tiền lương theo quy định. Trong giai đoạn 2023 - 2025, cho phép tiếp tục loại trừ một số khoản thu khi tính tăng thu ngân sách địa phương so với dự toán để dành nguồn cải cách tiền lương như quy định tại nghị quyết số 34 của Quốc hội. Trước khi biểu quyết thông qua nghị quyết, thay mặt cơ quan tiếp thu, giải trình dự thảo nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết nhiều ý kiến đề nghị cần điều chỉnh tăng lương cơ sở từ ngày 1-1-2023, góp phần bảo đảm đời sống cho người hưởng lương. Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy nếu áp dụng tăng lương từ 1-1-2023 thì đúng vào thời điểm đầu năm gần với Tết dương lịch và âm lịch. Đây là thời điểm nhạy cảm, nhu cầu mua sắm sử dụng hàng hóa dịch vụ của người dân và doanh nghiệp tăng mạnh, tạo sức ép lên điều hành giá cả do tâm lý tăng lương đi kèm với tăng giá, gây áp lực đối với việc kiểm soát lạm phát và ảnh hưởng đến đời sống người dân. Hơn nữa, sau khi cân nhắc nhiều mặt, Ban Chấp hành trung ương đã đồng ý điều chỉnh tăng lương cơ sở, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội theo đề nghị của Ban Cán sự Đảng Chính phủ và thời điểm áp dụng từ 1-7-2023. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo tiếp thu theo đúng tinh thần kết luận của trung ương và đúng theo tờ trình Chính phủ. Lương hưu thay đổi như thế nào? Ngày 11-11-2022, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã biểu quyết phương án liên quan đến lương cơ sở 2023, chính sách lương hưu, bảo hiểm xã hội. Theo đó, chốt phương án tăng lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng từ từ 1/7/2023.Mức lương cơ sở đang áp dụng hiện nay là 1,49 triệu đồng/tháng. Cũng từ ngày 1/7/2023, tăng 12,5% lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội Việc trợ cấp bảo hiểm xã hội đối tượng do ngân sách nhà nước đảm bảo và hỗ trợ thêm đối với người nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp.
Tăng mức chuẩn trợ cấp người có công bảo đảm không thấp hơn mức chuẩn hộ nghèo khu vực thành thị và tăng 20,8% chi các chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở. Mức đóng bảo hiểm xã hội cũng sẽ thay đổi Theo đó, căn cứ khoản 2 Điều 5, khoản 1 Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì mức đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động. Theo đó, người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định thì tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là tiền lương theo ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề (nếu có). Người lao động quy định tại điểm i khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là mức lương cơ sở. Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn. Theo đó, mức đóng BHXH được dựa trên mức lương cơ sở. Trường hợp lương cơ sở được điều chỉnh tăng 1,8 triệu đồng/tháng từ 01/7/2023, mức đóng BHXH của người lao động cũng sẽ tăng theo. Lương hưu của người làm việc Nhà nước sau đó chuyển sang tư nhân được tính như thế nào? Nhiều bạn đọc cũng quan tâm thông tin về việc đang làm việc cho công ty Nhà nước, sau đó chuyển ra công ty tư nhân. Vậy cách tính lương hưu sẽ như thế nào? Điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp một lần như sau: Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương này thì tính bình quân tiền lương tháng của số năm đóng bảo hiểm xã hội trước khi nghỉ hưu như sau: - Tham gia bảo hiểm xã hội trước ngày 01 tháng 01 năm 1995 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 05 năm cuối trước khi nghỉ hưu; - Tham gia bảo hiểm xã hội trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 01 năm 1995 đến ngày 31 tháng 12 năm 2000 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 năm cuối trước khi nghỉ hưu; - Tham gia bảo hiểm xã hội trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 01 năm 2001 đến ngày 31 tháng 12 năm 2006 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 08 năm cuối trước khi nghỉ hưu; - Tham gia bảo hiểm xã hội trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 01 năm 2007 đến ngày 31 tháng 12 năm 2015 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu; - Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01 tháng 01 năm 2016 đến ngày 31 tháng 12 năm 2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu; - Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01 tháng 01 năm 2020 đến ngày 31 tháng 12 năm 2024 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu; - Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01 tháng 01 năm 2025 trở đi thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian. Người lao động có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian. Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội chung của các thời gian, trong đó thời gian đóng theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định được tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều này. Như vậy, nếu người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định nên phải tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội chung của các thời gian để xác định mức lương hưu hàng tháng. |
