Bé hay sổ mũi phải làm sao

 99,968 Nhiều trẻ sơ sinh khi mới ra đời thường hay mắc phải tình trạng sổ mũi hay nghẹt mũi mà mẹ không biết cách xử lý thì lâu ngày có thể khiến bé bị ho, viêm phế quản, viêm phổi… Để giúp các mẹ xử lý tình trạng sổ mũi ở bé, Fysoline hướng dẫn mẹ 3 mẹo nhỏ dưới đây để áp dụng cho các con yêu nhé!

Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị sổ mũi ho: Nguyên nhân và cách xử lý

Tình trạng trẻ sơ sinh sổ mũi hay nghẹt mũi xảy ra do các mô trong mũi bị sưng hoặc mũi sản xuất quá nhiều dịch

Trong vài ngày đầu đời, mẹ sẽ thấy bé thở như thể bị sổ mũi, nghẹt mũi. Đó là do khi còn trong bụng mẹ, bé ở trong một môi trường đầy nước và hít thở nước ối để luyện tập cho cuộc sống sau khi ra đời. Trong những ngày đầu đời, bé có thể sẽ hắt hơi liên tục để đẩy hết lượng nước còn sót trong hệ thống hô hấp của mình. Nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này bao gồm:

• Không khí quá khô, nhiễm virus, vi khuẩn
• Do bị kích ứng bởi các yếu tố như không khí ô nhiễm, nước hoa, phấn hoa, khói thuốc lá, ngửi mùi gia vị…

Khi trẻ sơ sinh bị sổ mũi hay nghẹt mũi, bé sẽ thở bằng miệng, điều này sẽ khiến việc bú mẹ trở nên khó khăn hơn. Sổ mũi lâu ngày cũng có thể khiến bé bị ho, viêm tiểu phế quản, phế quản hoặc viêm phổi. Do đó, mẹ cần chú ý xử lý tình trạng này sớm bằng 3 mẹo hiệu quả sau:

1. 4 cách trị sổ mũi ở trẻ sơ sinh

1.1. Nhỏ mũi cho con bằng nước muối sinh lý

Khi trẻ bị sổ mũi, cách an toàn nhất là mẹ nên dùng nước muối sinh lý để nhỏ mũi cho con

Với trẻ sơ sinh bị sổ mũi, cách an toàn nhất chăm sóc em là mẹ nên dùng nước muối sinh lý để nhỏ mũi cho con. Phương pháp này giúp làm dịch nhầy trong mũi loãng và bị đẩy ra ngoài dễ hơn. Nhỏ mũi ngày 3-4 lần khi con hắt hơi nhiều lần trong ngày. Lúc con bắt đầu sổ mũi, mẹ cần nhỏ tăng cường cho bé 5-6 lần/ngày. Làm điều này ngay trước giờ cho bé bú sẽ giúp bé thấy dễ chịu và bú mẹ dễ hơn. Tuy nhiên việc nhỏ và hút mũi cho bé cần thực hiện cẩn thận, nếu làm sai thao tác có thể gây ra viêm tai giữa

Hướng dẫn cách nhỏ nước muối sinh lý:

• Chuẩn bị nước muối sinh lý đã được ngâm vào nước ấm và dụng cụ hút mũi
• Mẹ đỡ đầu đầu hơi ngửa ra đằng sau và nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý vào mũi bé
• Đợi khoảng 30s để nước muối làm loãng dịch nhầy
• Đối với trẻ sơ sinh chưa thể xì được thì mẹ có thể dùng dụng cụ hút mũi để làm sạch đờm bên trong hốc mũi
• Thực hiện đều đặn 3-4 lần/ngày. Mẹ lưu ý nếu nước mũi của con chuyển sang màu vàng xanh thì nên đưa bé đến khám bác sĩ để có hướng dẫn và chỉ định phương pháp an toàn

Trường hợp có thể áp dụng:

• Bé bị sổ mũi do không khí khô
• Cảm cúm hoặc cảm lạnh

Mẹ nên chọn nước muối sinh lý đảm bảo an toàn với chất lượng hàng đầu châu Âu như Fysoline. Fysoline được các chuyên gia Nhi khoa khuyên dùng với tiêu chuẩn chất lượng châu Âu. Với thiết kế ống đơn liều và đầu ống tròn nhỏ, Fysoline an toàn, phù hợp cho trẻ sơ sinh vệ sinh mắt mũi hàng ngày tiện dụng và nhanh chóng.

Fysoline nhỏ mũi: Công dụng, cách dùng và giá bán

1.2. Massage mũi và cho ngủ nghiêng 1 bên

Nếu trẻ bị nghẹt mũi trái hãy để bé nằm nghiêng về phía bên phải và ngược lại. Sau đó, dùng ngón trỏ bấm vào hai bên cánh mũi, day day nhẹ, ngày làm 3-4 lần. Hoặc đơn giản khi thấy con bị nghẹt mũi, khó thở, mẹ chỉ càn dùng ngón cái và ngón trỏ vuốt nhẹ nhàng lên sát hai bên sống mũi, thực hiện vài lần trong ngày.

1.3. Thoa dầu giữ ấm vào lòng bàn chân

Sử dụng dầu giữ ấm bôi vào lòng bàn chân bé

Khi vừa thấy trẻ sơ sinh sổ mũi, mẹ có thể dùng dầu giữ ấm bôi vào lòng bàn chân con, massage lòng bàn chân chừng 1 phút mỗi bên, sau đó đeo tất vào chân để giữ ấm. Sau đó mẹ có thể tiếp tục xoa dầu vào ngực, bụng và sau lưng con để giúp thân bé ấm lên và chứng sổ mũi cũng nhanh hết. Loại dầu phổ biến nhất mà các mẹ thường sử dụng là dầu tràm hoặc khuynh diệp. Một số loại dầu giữ ấm có xuất xứ từ các nước phương Tây cũng rất tốt cho trẻ sơ sinh bị sổ mũi.

Lưu ý: Mẹ nên chọn các loại dầu có thành phần hoàn toàn tự nhiên, không chứa chất menthol, methyl salicylate chiết xuất từ dầu bạc hà hay camphor. Đây là những thành phần có mặt trong dầu gió, rất thông dụng nhưng không hề thích hợp cho trẻ em. Những chất này có thể gây ngừng thở, rất nguy hiểm khi sử dụng cho trẻ sơ sinh. Các loại tinh dầu tràm hay khuynh diệp tự nhiên có mùi thơm ấm áp nhưng không hề cay, nóng như dầu gió.

1.4. Kê cao gối trong lúc bé ngủ

Chất nhầy còn tồn trong mũi khi ngủ có thể sẽ chảy ngược vào cổ họng bé, dễ bị khó thở và đau hong. Vì thế, khi bé bị sổ mũi, mẹ nên cho bé gối đầu bằng khăn hoặc gối mỏng. Bằng cách này, nước mũi sẽ chảy ra ngoài giúp bé dễ thở hơn, không quấy khóc vào ban đêm và mẹ cũng dễ làm sạch mũi cho bé hơn.

Lưu ý: Mẹ có thể kê hẳn vai của bé lên gối để tránh việc bé bị mỏi cổ

2. 3 nguyên nhân trẻ sơ sinh bị sổ mũi phổ biến nhất

2.1. Không khí khô

Điều kiện thời tiết khô hanh, đặc biệt là vào mùa đông khiến niêm mạc mũi của bé bị kích ứng, làm khô dịch tiết tự nhiên trong khoang mũi và gây ra tình trạng khó thở

Dấu hiệu nhận biết: Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi nhưng không chảy nước mũi

Hướng dẫn cách trị:

• Nhỏ nước muối sinh lý
• Dùng mày hơi nước/ máy phun sương để làm ẩm không khí trong phòng

2.2. Trẻ sơ sinh bị sổ mũi do cảm lạnh

Do hệ thống miễn dịch của bé còn yếu nên trong năm đầu tiên, bệnh cảm lạnh và cảm cúm khá phổ biến ở trẻ sơ sinh. Nghẹt mũi, sổ mũi là hai triệu chứng thông thường của bệnh trên.

Dấu hiệu nhận biết

• Bé bị sổ mũi và thường là màu trong
• Ho, sốt và đau họng
• Gặp khó khăn khi bú

Hướng dẫn điều trị:

• Mẹ nên cho bé đi gặp bác sĩ để chuẩn đoán bệnh đúng nhất nếu mẹ không chắc chắn cách chữa trị
• Bố mẹ thường xuyên vệ sinh phòng và rửa tay để tránh lây bệnh sang cho bé
• Kê cao gối khi bé ngủ
• Cho bé ăn đủ bữa để tăng sức đề kháng

Xem chi tiết: Bé bị cảm lạnh sổ mũi cần làm gì?

2.3. Sổ mũi ở trẻ ở sinh do chất gây dị ứng

Các chất dị ứng gây kích ứng niêm mạc mũi có thể là phấn hoa, nấm mốc, lông động vật , khói thuốc lá hay bụi. Những chất này gây ra tình trạng viêm mũi dị ứng và sổ mũi ở trẻ sơ sinh

Dấu hiệu nhận biết:

• Biểu hiện rõ ràng nhất là bé hắt hơi nhiều
• Bé vẫn khỏe mạnh nhưng thở ồn ào
• Chảy nước mũi trong
• Đối với trường hợp dị ứng do sữa (được đưa lên mũi khi trẻ bị ọc sữa), bé có thể nôn mửa, bụng đầy hơi, tiêu chảy, đôi khi phân có đàm và máu.

Hướng dẫn điều trị: 

• Vệ sinh phòng sạch sẽ, để bé tránh xa các loại động vật, khói thuốc
• Xịt nước muối sinh lý để giải quyết sự kích ứng và làm sạch mũi cho bé.
• Nếu tình trạng kích ứng không giảm, mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để sử dụng thuốc điều trị dị ứng theo chỉ định

3. 3 sai lầm khi chữa sổ mũi ở trẻ sơ sinh

3.1. Trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh bằng tỏi

Nhiều mẹ thường truyền tai nhau phương pháp điều trị ép nước tỏi trọn cùng nước muối sinh lý và nhỏ vào mũi bé. Theo bác sĩ Đỗ Anh, khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai: “Tỏi có chứa chất sunfua, nhiều axit amin, các muối khoáng nhưgermani, selen, kẽm và vitamin A, B, C”. Chính vì thế, việc nhỏ nước ép tỏi vào mũi trẻ sơ sinh rất dễ gây ra tình trạng nóng rát do niêm mạc mũi bé bị kích ứng mạnh với sức cay nóng từ tỏi.

=> Các mẹ tuyệt đối không sử dụng nước ép tỏi hay hành để trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh.

Sai lầm khi sử dụng nước ép tỏi để nhỏ vào mũi trẻ

3.2. Nhỏ nước muối sinh lý cho bé quá nhiều

Theo tâm lý “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” các mẹ nhỏ nước muối sinh lý thường xuyên cho trẻ ngay cả khi bé khỏe mạnh. Đây là quan niệm sai lầm, phản tác dụng trong điều trị sổ mũi ở trẻ sơ sinh. Theo PGS-TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng Khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai: Thông thường, mũi có cơ chế tự làm sạch. Rửa mũi quá thường xuyên sẽ làm mất đi chất nhầy tự nhiên do mũi bé tự tiết ra, chất này giúp làm ấm và ngăn chặn bụi bẩn trong khoang mũi.

=> Nước muối sinh lý phát huy tác dụng tốt nhất khi bé bị sổ mũi, hoặc khi trẻ vừa ra ngoài trong môi trường bụi bặm về. Mẹ chỉ nên xịt hoặc rủa mũi 3-4 lần/ ngày cho trẻ sơ sinh bị sổ mũi.

3.3. Hút mũi cho bé bằng miệng

Đây là việc xảy ra rất thường xuyên, các mẹ nghĩ rằng dùng miệng hút chất nhầy cho trẻ sơ sinh sẽ không gây ra bất kỳ tổn thương nào cho mũi bé. Phương pháp này có thể nói là lợi bất cập hại vì vi khuẩn trong miệng của mẹ dễ lây sang cho con, làm tăng tình trạng nhiễm khuẩn của trẻ.

=> Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để hút mũi cho trẻ sơ sinh

4. Giải đáp các thắc mắc khi trẻ sơ sinh bị sổ mũi

4.1. Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi nhưng không chảy nước mũi phải làm sao?

Nghẹt mũi là tình trạng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh do bấy giờ ống mũi của trẻ rất nhỏ. Dịch nhầy trong mũi tiết ra, ngăn bít và làm hẹp đường di chuyển của không khí.  Khi bị nghẹt mũi, bé sẽ không bị chảy nước mũi nhưng với trẻ sơ sinh sẽ gặp khó khăn khi thở do ở giai đoạn này, trẻ chưa học được cách thở bằng miệng. Nguyên nhân khiến trẻ bị nghẹt mũi có thể do: cúm, không khí kho do điều hòa, dị ứng, bé tiếp xúc với khói bụi,…. Tùy theo nguyên nhân để có cách chữa nhưng cha mẹ có thể áp dụng những cách sau để giảm triệu chứng:

• Nhỏ nước muối sinh lý
• Dùng dụng cụ hút mũi
• Dùng máy phun sương để tạo độ ẩm trong phòng
• Vỗ nhẹ lưng
• Nâng cao đầu khi ngủ

4.2. Trẻ sơ sinh bị sổ mũi có nên tắm không?

Câu trả lời chắc chắn là CÓ nhưng cần thực hiện đúng cách. Tại sao nhiều phụ huynh nghĩ rằng việc tắm cho trẻ khi bé bị sổ mũi là không nên? Đó là do cha mẹ thực hiện sai cách như: cho bé tắm vào buổi tối muộn, tắm bằng nước lạnh trong thời gian lâu. Những lưu ý khi tắm cho trẻ sơ sinh bị sổ mũi:

• Thời gian: buổi sáng sau 9h30 và buổi chiều trước 4h30
• Nước ấm khoảng 37 độ C
• Phòng tắm phải kín gió
• Chỉ nên tắm cho trẻ trong 5-6 phút
• Sau khi tắm xong, phải lau khô người và chuẩn bị sẵn quần áo để mặc ngay cho bé

Tìm hiểu chi tiết qua bài viết: Trẻ bị sổ mũi có nên tắm? Kinh nghiệm tắm cho trẻ

5. Cách phòng tránh sổ mũi ở trẻ sơ sinh

• Chế độ dinh dưỡng: Trẻ sơ sinh thường bú sữa mẹ hoàn toàn, vì thế mẹ cần bổ sung 4 nhóm chất dinh dưỡng cần thiết. Ngoài ra, mẹ có thể uống nước cam để tăng sức đề kháng cho bé
• Vệ sinh nơi ở: Như đã phân tích ở trên thì dị ứng với lông thú, khói thuốc hay không khí khô là một trong những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị sổ mũi. Cha mẹ cần: hút bụi thường xuyên, làm ẩm không khí trong phòng, không để thú cưng tiếp xúc gần bé
• Làm sạch máy lạnh định kỳ: Trong mùa hè, việc sử dụng máy lạnh là cần thiết, tuy nhiên cần làm sạch máy lạnh định kỳ để đảm bảo không khí sạch đối với trẻ.
• Giữ cho nhiệt độ môi trường xung quanh bé luôn ổn định. Tránh tình trạng nhiệt độ tăng giảm đột ngột.

Để giảm thiểu việc trẻ sơ sinh bị sổ mũi, cha mẹ cần nắm được những thông tin cần thiết về triệu chứng trẻ bị sổ mũi và các phương pháp xử lý hữu hiệu để có giữ được trạng thái tốt nhất đồng thời ngăn ngừa tình trạng sổ mũi kéo dài gây nguy hiểm cho trẻ nhỏ.

Nếu mẹ còn băn khoăn chưa biết xử trí ra sao khi bé bị sổ mũi có thể liên hệ với chuyên gia của Fysoline để được giải đáp nhanh chóng, chính xác.